Erdoğan ve Zelenskiy görüşmesi: 'Bu savaş artık sona ermelidir'

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy arasında Salı günü Beştepe'de gerçekleştirilen görüşme sona erdi. İki lider görüşmenin ardından yaptıkları ortak basın açıklamasında, Rusya'nın işgalinin ve savaşın bitmesi çağrısında bulundu.

Erdoğan Rusya ile Ukrayna ve ABD arasında önümüzdeki dönemde gerçekleştirilmesi muhtemel görüşmeler için Türkiye'nin "ideal bir ev sahibi" olacağını belirtti. Zelenkiy ile görüşmesine ilişkin olarak "Müzakere sürecinin kalıcı bir barışla sonuçlandırılması için her türlü desteği vereceğimizin altını çizdim," diyen Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Çok sayıda masumun ölümüne ve muazzam bir yıkıma neden olan bu savaş artık sona ermelidir."

"Ukrayna'nın toprak bütünlüğü, bizim olmazsa olmazımızdır. Egemenliği bizim olmazsa olmazımızdır," diye ekledi.

Erdoğan ayrıca, "Temennim odur ki gerek Dışişleri Bakanımın (Hakan Fidan) muhatabıyla (Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov) görüşmelerinde, gerek (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin ile görüşmelerimde barışla ilgili yolu temin ederiz ve adımları da atarız," ifadelerini kullandı.

"Barışın kaybedeni olmaz. Şu anda tüm dünya Rusya-Ukrayna arasındaki bu savaşta artık barışı bekliyor."

Zelenskiy ise yaptığı açıklamada, "İlişkilerimiz her zamanki gibi yüksek seviyede, bunun için Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve tüm Türk halkına teşekkür ediyorum," dedi.

“Türkiye, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve egemenliği konularında çok ilkeli bir tutum sergiledi," diyen Ukraynalı lider, şunu da sözlerine ekledi: “Türkiye gerek askerlerimizin gerek sivillerimizin serbest bırakılması için kolaylıklar sağladı.”

Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da bugün gerçekleştirilen Rusya-ABD görüşmesinin kendisine sürpriz olduğunu belirten Zelenskiy, söz konusu toplantıyı medyadan öğrendiklerini söyledi.

Resmi ziyaret kapsamında Ankara'da bulunan Zelenskiy, salı günü ülkesinin yeni büyükelçilik binasının açılışı sırasında yaptığı konuşmada, Türkiye'nin Rusya-Ukrayna Savaşı'nda ara bulucu rolüne, esir takası konusundaki yardımlarına ve Karadeniz'de gıda güvenliği konusundaki çalışmalarına değindi.

Zelenskiy, "Türkiye'nin çabaları sayesinde gıda koridorunu oluşturabildik. Fakat Rusya yüzünden söz konusu gıda koridoru bozuldu ve tüm dünya üzerinde insanlar, özellikle bunlara ihtiyaç duyan insanlar bu ürünleri alamadı," dedi.

Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün önemine dikkati çeken Zelenskiy, "Ülke olarak barış istiyoruz, savaşın bitmesini istiyoruz. Ama tabii söz konusu savaşın bitmesinin belli bir güvenlik garantilerine dayanmasını istiyoruz. Bu güvenlik garantilerinin ABD, Avrupa Birliği, Türkiye dahil olmak üzere tüm Avrupa tarafından verilmesini istiyoruz."

Zelenskiy pazartesi günü X hesabında yaptığı bir paylaşımda "Vatandaşlarımızı eve döndürmek için tüm çabalarımız devam edecek" ifadelerini kullanan Zelenskiy, Erdoğan ile esir takası ve gıda güvenliğini görüşeceğini açıkladı.

Türk tarafından yapılan açıklamada ise iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilere değinildi.

İletişim Başkanı Fahrettin Altun, sosyal medyada yaptığı açıklamada "Türkiye-Ukrayna stratejik ortaklık ilişkileri tüm veçheleriyle gözden geçirilecek, iki ülke arasındaki iş birliğinin daha da güçlendirilmesi maksadıyla atılacak adımlar ele alınacaktır" ifadelerini kullandı.

"Ziyaret kapsamında ayrıca Ukrayna’daki son gelişmeler ile diğer bölgesel ve küresel meseleler hakkında fikir teatisinde bulunulacaktır."

Rusya, ilk olarak 2014 yılında Ukrayna'nın Karadeniz kıyısındaki Kırım yarımadasını işgal etmişti.

Kırım'ın işgalinden kısa sonra, Donbas'ta yer alan, nüfusu etnik Rus ağırlıklı olan Luhansk ve Donetsk oblastları da Rusya'nın desteğiyle Ukrayna yönetimine savaş açtılar ve tanınmayan iki cumhuriyet kurdular. Sonrasında Rusya, Ukrayna işgali kapsamında bu iki cumhuriyeti de ilhak etti.

Savaşı durdurmak amacıyla Ukrayna ordusu ile Rusya yanlısı ayrılıkçılar arasında aynı yıl Minsk anlaşmaları imzalandı.

Anlaşmalar bölgede ateşkes ve esir takasının yanı sıra Ukrayna'nın Donbas bölgesine özel statü verecek bir anayasa değişikliği yapılmasını da içeriyordu.

Öte yandan Rusya yanlısı ayrılıkçıların silahlarını Ukrayna-Rusya sınırından çekmeleri gerekiyordu, ancak iki tarafın birbirini ateşkesi ihlal etmekle suçlaması nedeniyle anlaşmaların uygulanması sekteye uğradı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 2022'nin Şubat ayında yaptığı bir açıklamada "Minsk anlaşmalarının artık var olmadığını" belirtmişti.

Bu açıklamadan bir ay sonra, Türk hükümetinin diplomatik girişimleri sonucunda Rusya ve Ukrayna, İstanbul'da bir dizi barış görüşmesi gerçekleştirdi ve hatta gelecekteki barış antlaşmasının taslağı üzerinde anlaşmaya vardı. Ancak Kiev yönetimi, daha sonra tutumunu değiştirerek görüşmelerden çekildi.

Aynı yılın Ekim ayında Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, “Putin devlet başkanı olduğu sürece” Rusya ile her türlü barış görüşmesini yasaklayan bir kararname imzaladı.

2022 yılının Şubat ayına gelindiğinde ise Rusya, Ukrayna'nın "Nazilerden arındırılması gerektiğini" öne sürerek ülkeye karşı geniş çaplı bir işgal başlattı ve bilhassa Ukrayna'nın doğusunda çatışmalar hala sürüyor.