Dışişleri Bakanı Fidan Londra'da: Ukrayna-Rusya barış görüşmelerine ev sahipliği teklifi masada

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Ukrayna'da adil bir barışa dair umutları canlandırmayı amaçlayan zirve için Pazar günü başkent Londra'da bir düzineden fazla uluslararası lideri ağırlamaya hazırlanıyor.

Downing Caddesi'nden yapılan açıklamada, Ukrayna, Fransa, Almanya, Danimarka, İtalya, Hollanda, Norveç, Polonya, İspanya, Kanada, Finlandiya, İsveç, Çek Cumhuriyeti ve Romanya liderlerinin katılacağı doğrulandı. Ayrıca Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de katılacak. Toplantıya Türkiye'yi temsilen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan katılıyor.

Bakan Fidan, zirveye katılmak üzere Londra'nın merkezindeki Lancaster House'a gitti. Bir diplomatik kaynağın cumartesi günü yaptığı açıklamaya göre, Fidan'ın zirve sırasında Ankara'nın Ukrayna ve Rusya arasındaki barış görüşmelerine ev sahipliği yapma teklifini yinelemesi bekleniyor.

Fidan'ın pazar günü Avrupalı liderlere Türkiye'nin savaşa “adil ve kalıcı bir barış” bulma çabaları hakkında bilgi vereceğini vurgulayan kaynak, Bakan'ın ayrıca Ankara'nın Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve egemenliğine olan bağlılığını teyit edeceğini de söyledi.

Söz konusu kaynak, Fidan'ın “Mart 2022'de Rusya ve Ukrayna arasında doğrudan müzakerelere ev sahipliği yapan Türkiye'nin önümüzdeki dönemde bu rolü üstlenmeye hazır olduğunun altını çizeceğini” ve "müzakerelerde tüm tarafların kalıcı bölgesel güvenlik ve istikrarın yanı sıra ekonomik refaha odaklanması gerektiğinin" altını çizeceğini de ifade etti.

NATO üyesi Türkiye, 2022'de Ukrayna ve Rusya arasında Karadeniz'de tahıl ihracatının geçişi için bir koridor sağlamaya yardımcı olmak amacıyla önemli görüşmelere ev sahipliği yaptı. Ukrayna, savaş nedeniyle güney kıyısındaki limanların bloke olması nedeniyle mal ihraç etmekte zorlandı.

Starmer liderliğinde Londra'da gerçekleştirilen zirve, ABD Başkanı Donald Trump ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy arasındaki sert tartışma sonrası tansiyonun yükseldiği bir dönemde geldi.

İngiltere Başbakanı pazar günü yaptığı açıklamada, İngiltere ve Fransa'nın ABD'ye sunulmak üzere bir ateşkes planı hazırlamak için Ukrayna ile birlikte çalışacağını duyurdu.

Zirve öncesinde BBC'ye konuşan Starmer, ateşkes planının hazırlanmasında "muhtemelen birkaç kişinin daha" yer alabileceğini belirterek, Ukrayna’nın geleceğiyle ilgili müzakereleri başlatma çabaları yoğunlaşırken, kendisini Avrupa ile ABD arasında diplomatik bir köprü olarak konumlandırdı.

Cuma günü Oval Ofis’te yaşanan gerilimin ardından çok sayıda Avrupalı lider Zelenskiy’ye destek verirken, Starmer daha temkinli davrandı ve olayın hemen ardından hem Zelenskiy hem de Trump ile görüştü.

Pazar günü yaptığı açıklamada Starmer, hem Zelenskiy’ye hem de Trump’a güvendiğini ifade ederek, ABD ile İngiltere arasındaki ilişkinin “dünyadaki en yakın ilişki” olmaya devam ettiğini vurguladı.

Rusya-ABD heyetleri İstanbul'da görüştü

Rusya ve ABD heyetleri, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi kapsamında büyükelçilik faaliyetlerini ele almak üzere ABD'nin İstanbul Başkonsolosluğu rezidansında geçtiğimiz perşembe günü bir araya geldi.

Kritik toplantı yaklaşık 6,5 saat sürdü.

Rusya ve ABD heyetleri önceki haftalarda Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da Ukrayna'daki savaşa barışçıl bir çözüm bulunması ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Trump arasında yapılacak görüşmenin hazırlıkları konusunda görüşmelerde bulunmuştu.

'Avrupa güvenlik mimarisi Türkiyesiz olamaz'

Fidan perşembe günü yaptığı açıklamada, "Avrupa güvenlik mimarisi yeniden oluşacaksa bunun Türkiyesiz olması mümkün değil. Türkiye'yi dışarıda bırakan bir güvenlik mimarisi fazla gerçekçi değil," dedi.

Önceki haftalarda Almanya'da düzenlenen Münih Güvenlik Zirvesi'nde Avrupalı liderler kıtanın güvenlik sisteminin güçlendirilmesini ve savunma haramalarının artırılmasını görüşmüştü.

Avrupalı liderlerin hem ABD ile hem de kendi aralarında ciddi müzakereler yürüttüğünü vurgulayan Fidan, Macron'un da yakın zamanda ABD'yi ziyaret ettiğini hatırlatarak, "Bir taraftan Ukrayna'daki savaşı sonlandırmaya yönelik adımlar atılırken diğer taraftan Avrupa ülkelerinin kendi aralarında büyük bir istişare mekanizması başlatmaya çalıştığını görüyoruz. Bu durumda, Avrupa güvenlik mimarisi gelecekte nasıl olacak? NATO'nun olmadığı bir Avrupa güvenlik mimarisi konularının Avrupalı liderler tarafından şimdilik gündeme getirilip tartışılmaya başlandığını görüyoruz," ifadelerini kullandı.

"Avrupa güvenlik mimarisi yeniden oluşacaksa bunun Türkiyesiz olması mümkün değil. Türkiye'yi dışarıda bırakan, Türkiye gibi bir askeri gücü dışarıda bırakan bir güvenlik mimarisi yaklaşımını çok fazla gerçekçi olmayacağı hususunda altı çizilmesi gereken başka bir husus."