Μάχη για ελεύθερους δημόσιους χώρους στην Ουγγαρία – Στο στόχαστρο οι γιγαντοαφίσες

Περισσότεροι από 180.000 πολίτες έχουν ήδη υπογράψει διαδικτυακή αναφορά με αίτημα την πλήρη απαγόρευση των πολιτικών αφισών και γιγαντοαφισών στους δημόσιους χώρους της Ουγγαρίας.

Την καμπάνια ξεκίνησαν στα τέλη Ιουλίου οι ιδρυτές της θεατρικής ομάδας Loupe, Λόβας Ρόζι, Λένγκιελ Τάμας, Μόλναρ Άρον και Χόρβατ Γιάνος Άνταλ, ζητώντας να εξαφανιστούν από τους δρόμους οι, όπως τις χαρακτηρίζουν, «ρητορικές μίσους» που «διχάζουν οικογένειες και καταστρέφουν φιλίες».

Με βίντεο στο Facebook, κατήγγειλαν ότι οι δημόσιοι χώροι έχουν κατακλυστεί από χειραγωγικά και προπαγανδιστικά μηνύματα, καλώντας σε τερματισμό των εκστρατειών μίσους που χρηματοδοτούνται από κρατικά κονδύλια. Στόχος τους, όπως είπαν, είναι να ανοίξει ο δρόμος για έναν πραγματικά ελεύθερο και αξιακό δημόσιο διάλογο.

Η πρωτοβουλία τους δεν έμεινε χωρίς αντιδράσεις. Στο ίδιο βίντεο διάβασαν σχόλια πολιτών που επέκριναν το γεγονός ότι αγαπημένοι ηθοποιοί εμπλέκονται στην πολιτική. «Με τη δουλειά μας συμμετέχουμε στον δημόσιο βίο και είναι καθήκον μας να μιλάμε» απάντησαν οι καλλιτέχνες.

Η κυβέρνηση του Fidesz έχει επί χρόνια κατακλύσει τις ουγγρικές πόλεις με πολιτικές αφίσες, ακόμη και εκτός προεκλογικής περιόδου. Οι καμπάνιες αυτές, με συχνά εναλλασσόμενα μηνύματα, στοχεύουν κυρίως στην απαξίωση της αντιπολίτευσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ το τελευταίο διάστημα επικεντρώνονται στην αντίθεση της Βουδαπέστης στην ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ.

Ο πολιτικός αναλυτής Άντρας Κέστχεϊ εκτιμά ότι οι γιγαντοαφίσες παραμένουν αποτελεσματικό εργαλείο, ακόμη και στην ψηφιακή εποχή. «Στην Ουγγαρία, η αγορά αυτή βρίσκεται ουσιαστικά στα χέρια της κυβέρνησης ή επιχειρήσεων που πρόσκεινται σε αυτήν, δίνοντας στο Fidesz καθοριστικό πλεονέκτημα», σημείωσε. Αν και συμφωνεί ότι πρόκειται για «οπτική ρύπανση», θεωρεί ότι η απαγόρευση δεν θα εξάλειφε την ένταση στον δημόσιο λόγο, καθώς «η πόλωση είναι εγγενές χαρακτηριστικό της σημερινής πολιτικής».

Η σημασία των υπαίθριων διαφημιστικών μέσων ενδέχεται να αυξηθεί, καθώς το Facebook έχει ανακοινώσει ότι από τον Οκτώβριο δεν θα δέχεται πολιτικές διαφημίσεις στην ΕΕ, περιορίζοντας περαιτέρω τα διαθέσιμα κανάλια προβολής.

Το κατά πόσο οι πολιτικές αφίσες επηρεάζουν τους ψηφοφόρους, θα φανεί στις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Το βέβαιο είναι ότι αποτελούν μεγάλο επιχειρηματικό όφελος για τους συνεργάτες της κυβέρνησης: οι εταιρείες του Γκιούλα Μπάλασι, στενού συνεργάτη του υπουργού Αντάλ Ρογκάν, έχουν αποσπάσει συμβόλαια δισεκατομμυρίων φιορινιών από την Εθνική Υπηρεσία Επικοινωνίας για την τοποθέτησή τους.