Πόσα χρήματα παίρνουν Ελλάδα και Κύπρος από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE για την Άμυνα

Την εκταμίευση €787,669,283 για την Ελλάδα από τα 150 δισ. του SAFE ενέκρινε σήμερα η Κομισιόν ενώ ποσό ύψους €1,181,503,924 θα πάρει η Κύπρος.

Από το Στρασβούργο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την προσωρινή κατανομή χρηματοδοτικής συνδρομής ύψους 150 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Αυτό το σημαντικό βήμα, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του SAFE («Δράση για την ασφάλεια στην Ευρώπη» ), έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει τις αμυντικές ικανότητες της ΕΕ και να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν κρίσιμα κενά, καθώς και να αγοράσουν αμυντικά προϊόντα από κοινού.

Μετά την έγκρισή του από το Συμβούλιο τον Μάιο του 2025, το πρόγραμμα SAFE έχει προσελκύσει έντονο ενδιαφέρον, καθώς 19 κράτη - μέλη εξέφρασαν την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν και ζήτησαν στήριξη πέραν του διαθέσιμου προϋπολογισμού. Τα κράτη-μέλη αυτά, είναι η Ελλάδα, η Κύπρος, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Κροατία, η Ιταλία, η Λετονία, τη Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Φινλανδία και η Δανία.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, το SAFE θα παρέχει μακροπρόθεσμα δάνεια χαμηλού κόστους για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να προμηθεύονται τον αμυντικό εξοπλισμό που απαιτείται επειγόντως. Το SAFE θα επιτρέψει επίσης στην ΕΕ να στηρίξει περαιτέρω την Ουκρανία συνδέοντας εξαρχής την αμυντική βιομηχανία της με το μέσο.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δεκαετή περίοδο χάριτος για την αποπληρωμή του δανείου, ανταγωνιστικά επιτόκια και επιλογές για διμερείς συμφωνίες με τρίτες χώρες για τη διεύρυνση της επιλεξιμότητας.

Τα κράτη μέλη μπορούν πλέον να καταρτίσουν τα εθνικά επενδυτικά τους σχέδια, στα οποία θα περιγράφεται η χρήση της πιθανής χρηματοδοτικής συνδρομής και τα οποία θα υποβληθούν έως το τέλος Νοεμβρίου 2025. Στη συνέχεια, η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα εν λόγω εθνικά σχέδια, με στόχο την πραγματοποίηση των πρώτων εκταμιεύσεων στις αρχές του 2026.

Υπενθυμίζεται ότι ο κανονισμός SAFE εκδόθηκε στις 27 Μαΐου 2025, στο πλαίσιο της «ετοιμότητας 2030», μιας φιλόδοξης δέσμης μέτρων για την άμυνα που παρέχει χρηματοδοτικούς μοχλούς στα κράτη μέλη της ΕΕ για την προώθηση της αύξησης των επενδύσεων σε αμυντικές ικανότητες.

Ωστόσο, εξαιτίας της επείγουσας διαδικασίας, το Ευρωκοινοβούλιο παρακάμθηκε. Για το λόγο αυτό, έχει προσφύγει στο Ευρωδικαστήριο κατά της Κομισιόν.

Παρόλο που το SAFE επιτρέπει επίσης στις υπό προσχώρηση χώρες, στις υποψήφιες χώρες, στις δυνάμει υποψήφιες χώρες και στις χώρες που έχουν υπογράψει εταιρικές σχέσεις ασφάλειας και άμυνας με την ΕΕ να συμμετάσχουν σε κοινές προμήθειες και να συμβάλουν στη συνολική ζήτηση, η ελληνική πλευρά έχει λάβει διαβεβαιώσεις ότι η συμμετοχή της Τουρκίας θα υπόκειται σε απαραίτητες προϋποθέσεις που της απαγορεύουν τη συμμετοχή. Βασικότερος όρος είναι η άρση του casus belli σε βάρος της Ελλάδας, αφού από το SAFE αποκλείονται όσες χώρες απειλούν την ΕΕ και τα συμφέροντα των κρατών-μελών. 

Ο επίτροπος 'Αμυνας, 'Αντριους Κουμπίλιους, δήλωσε: «Το SAFE αποτελεί ιστορική επιτυχία για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Με τη Λευκή Βίβλο για την αμυντική ετοιμότητα, δεσμευτήκαμε να στηρίξουμε τις προσπάθειες επανεξοπλισμού των κρατών μελών και της Ουκρανίας. Λιγότερο από έξι μήνες αργότερα, αυτό είναι πλέον πραγματικότητα. Αυτό το σημαντικό ποσό θα συμβάλει στην αποτροπή των εχθρών μας και στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. Στο εξής, θα συνεργαζόμαστε στενά με τα κράτη μέλη μας για να διασφαλίσουμε ότι η χρηματοδότηση αυτή χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της διαλειτουργικότητας, την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής βιομηχανικής βάσης στον τομέα της άμυνας και την ενίσχυση των συλλογικών αμυντικών ικανοτήτων μας».

Το «SAFE» αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος που παρουσιάστηκε στα τέλη Μαρτίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο στοχεύει στην κινητοποίηση έως και 800 δισεκατομμυρίων ευρώ για τον επανεξοπλισμό της ευρωπαϊκής ηπείρου.

Αναλυτικά τα ποσά που λαμβάνει η καθεμία από τις 19 χώρες με ένα κλικ ΕΔΩ.