Απορρίπτει η Ισπανία τους ισχυρισμούς Τραμπ για την μετανάστευση

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση κατά των μεταναστών στην Ευρώπη, από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ την Τρίτη, κατηγορώντας τους ότι «καταστρέφουν» την πολιτιστική κληρονομιά και ότι «ρημάζουν» τις οικονομίες της Γηραιάς Ηπείρου.

Η ομιλία του ήρθε σε ευθεία αντίθεση με το όραμα που παρουσίασε μια μέρα νωρίτερα ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος υπερασπίστηκε τον ρόλο της μετανάστευσης ως «κινητήρα» απασχόλησης και ανάπτυξης.

«Οι χώρες σας χρεοκοπούν», δήλωσε ο Τραμπ από το βήμα του ΟΗΕ. «Αν δεν σταματήσετε ανθρώπους που δεν έχετε ξαναδεί ποτέ, με τους οποίους δεν έχετε τίποτα κοινό, η χώρα σας θα καταρρεύσει».

Αντίθετα, τη Δευτέρα, ο Σάντσεθ από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια στη Νέα Υόρκη μίλησε για τη μετανάστευση ως «πηγή ελπίδας» και «κινητήρα ανάπτυξης»: «Για εμάς, η μετανάστευση δεν είναι πηγή φόβου και απειλής, αλλά ελπίδας και ευκαιρίας», τόνισε.

Η μετανάστευση στην Ισπανία το 2024

Πέρα από τις πολιτικές τοποθετήσεις, τα στοιχεία δείχνουν ότι η μετανάστευση στην Ισπανία αυξήθηκε σημαντικά το 2024, με άμεσο αντίκτυπο στην οικονομία και την αγορά εργασίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (INE), την 1η Ιανουαρίου 2024 ο πληθυσμός γεννημένων στο εξωτερικό αντιστοιχούσε στο 18,2% του συνολικού πληθυσμού, ενώ οι ξένοι κάτοικοι έφτασαν το 13,37%. Τις υψηλότερες αναλογίες κατέγραψαν οι Βαλεαρίδες, τα Κανάρια νησιά, η Μαδρίτη, η Καταλονία, η Βαλένθια και η Μελίγια.

Κύριες χώρες προέλευσης είναι το Μαρόκο, η Κολομβία, η Βενεζουέλα, η Ρουμανία και το Περού. Μόνο το 2023, οι μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν από Κολομβία (+140.961 άτομα), Βενεζουέλα (+80.851) και Μαρόκο (+66.521).

Η τάση περιλαμβάνει και αύξηση των παράτυπων αφίξεων: το υπουργείο Εσωτερικών κατέγραψε 63.970 το 2024, αυξημένες κατά 12,5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Από αυτές, οι 46.843 έφτασαν στα Κανάρια Νησιά, καθιστώντας τον Ατλαντικό τον πιο χρησιμοποιημένο διάδρομο (73%). Παρά την πίεση στα συστήματα υποδοχής, οι αριθμοί αυτοί δεν συγκρίνονται με το βάρος της νόμιμης μετανάστευσης, η οποία αυξάνεται σταθερά.

Η επίδραση στην αγορά εργασίας

Η συμβολή των ξένων εργαζομένων αποδεικνύεται καθοριστική. Σύμφωνα με το υπουργείο Ένταξης, Κοινωνικής Ασφάλισης και Μετανάστευσης, στο τέλος του 2024 οι ξένοι ασφαλισμένοι ανήλθαν στα 2,88 εκατομμύρια — ιστορικό ρεκόρ και αύξηση 7,9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αντιστοιχούν στο 13,47% του συνόλου, ενώ ένας στους τέσσερις συμβάσεις εργασίας που υπογράφηκαν το 2024 αφορούσε άτομα ξένης καταγωγής.

Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας των μεταναστών παραμένει υψηλότερο από τον μέσο όρο: 15,79% έναντι 10,61% συνολικά. Η παρουσία τους είναι εντονότερη σε εστίαση, κατασκευές, εμπόριο και γεωργία, όπου σε ορισμένες περιπτώσεις καλύπτουν από 45% έως 80% των νέων θέσεων, σύμφωνα με το ινστιτούτο FUNCAS.

Το ίδιο think tank εκτιμά ότι η μετανάστευση ευθύνεται για το 84% της αύξησης του πληθυσμού στην Ισπανία την περίοδο 2022–2024, ενώ το 40% των νέων θέσεων εργασίας καταλήφθηκε από μετανάστες. Χωρίς αυτή τη συμβολή, η αγορά εργασίας θα δυσκολευόταν να ανταποκριθεί στη μεγάλη ζήτηση.

Την ίδια στιγμή, η συνολική απασχόληση έφτασε σε ιστορικό υψηλό 21,8 εκατομμυρίων ατόμων το 2024, με 468.000 νέες θέσεις μέσα στη χρονιά. Η ανεργία έκλεισε σε ιστορικό χαμηλό 10,6%, σύμφωνα με την INE.

Στήριγμα, όχι απειλή

Τα δεδομένα συνθέτουν μια σύνθετη εικόνα: αν και τα ζητήματα ένταξης παραμένουν, η μετανάστευση εδραιώνεται ως πυλώνας της οικονομικής ανάκαμψης στην Ισπανία.

Σε πλήρη αντίθεση με το αφήγημα του Τραμπ στον ΟΗΕ, που χαρακτήρισε τη μετανάστευση «δίκοπο τέρας» που απειλεί την Ευρώπη, η ισπανική εμπειρία δείχνει το αντίθετο: η μετανάστευση δεν «καταστρέφει» τη χώρα, αλλά στηρίζει τη δημογραφία και ενισχύει την αγορά εργασίας σε μια εποχή γηράσκοντος πληθυσμού.