Σφαγές στο Σουδάν: Πρώτη καταδίκη από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο μετά από δύο δεκαετίες

Δύο δεκαετίες μετά τις σφαγές που άφησαν εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς στο Νταρφούρ του Σουδάν, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εξέδωσε την πρώτη του σχετική καταδίκη. Το Δικαστήριο έκρινε τον διοικητή των Τζαντζαουίντ, Αλί Μοχάμεντ Αλί Αμπντ-Αλ-Ραχμάν, γνωστό και ως Αλί Κουσάιμπ, ένοχο για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Η ποινή του θα ανακοινωθεί αργότερα και αντιμετωπίζει ισόβια κάθειρξη.

Η ιστορική απόφαση, που εκδόθηκε τη Δευτέρα στη Χάγη μετά από μια μακρά δίκη, τον έκρινε ένοχο για 27 κατηγορίες για τον ρόλο του σε επιθέσεις εναντίον των Φουρ, των Μασαλίτ και άλλων μη αραβικών κοινοτήτων.

Οι επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν μεταξύ Αυγούστου 2003 και Μαρτίου 2004 στο Δυτικό Νταρφούρ. Τα εγκλήματα περιελάμβαναν δολοφονίες, βιασμούς, διώξεις, βασανιστήρια και επιθέσεις εναντίον αμάχων στις πόλεις Κοντούμ, Μπιντίσι, Μουκτζάρ και Ντελέιγκ.

Οι αραβικές πολιτοφυλακές Τζαντζαουίντ που είχαν λάβει όπλα και υποστήριξη από τις δυνάμεις ασφαλείας του Σουδάν - συμμετείχαν στην εκστρατεία του Χαρτούμ για την καταστολή μιας εξέγερσης από μη αραβικές ομάδες το 2003.

Χωριά ισοπεδώθηκαν, άνδρες εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες και γυναίκες βιάστηκαν σε αυτό που ο ΟΗΕ αργότερα χαρακτήρισε ως μία από τις πιο σοβαρές ανθρωπιστικές κρίσεις των αρχών του 21ου αιώνα.

"Ενθάρρυνε και έδωσε οδηγίες που είχαν ως αποτέλεσμα τις δολοφονίες, τους βιασμούς και τις καταστροφές που διέπραξαν οι Τζαντζαουίντ", δήλωσε η προεδρεύουσα δικαστής Τζοάνα Κόρνερ, προσθέτοντας ότι οι ετυμηγορίες ήταν ομόφωνες.

Κατά τη διάρκεια της δίκης, οι δικαστές άκουσαν 56 μάρτυρες που περιέγραψαν φρικτή βία και τη χρήση του βιασμού ως όπλο για την τρομοκράτηση και τον εξευτελισμό.

Ο Αλί Κουσάιμπ κρίθηκε επίσης ένοχος για την εντολή εκτέλεσης με συνοπτικές διαδικασίες δεκάδων κρατουμένων τον Μάρτιο του 2004 και για την προσωπική δολοφονία αιχμάλωτων πολιτών, χτυπώντας δύο άνδρες μέχρι θανάτου με τσεκούρι, δήλωσε ο Kόρνερ.

Ο Αλί Κουσάιμπ μεταφέρθηκε στην κράτηση του ΔΠΔ το 2020, αφού παραδόθηκε στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Δήλωσε αθώος στις κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας όταν ξεκίνησε η δίκη του τον Απρίλιο του 2022 και υποστήριξε ότι δεν ήταν το πρόσωπο που ήταν γνωστό ως Αλί Κουσάιμπ.

Οι δικαστές απέρριψαν αυτή την υπεράσπιση, λέγοντας ότι αναγνωρίστηκε ακόμη και με το όνομα και το ψευδώνυμό του σε ένα βίντεο όταν παραδόθηκε.

"Επιτέλους μια νίκη για τη δικαιοσύνη και τη δικαιοσύνη για τα θύματα του Νταρφούρ", δήλωσε για την ετυμηγορία ο Enaam al-Nour, υπερασπιστής των δικαιωμάτων του Νταρφούρ και δημοσιογράφος.

Η κυβέρνηση του τότε προέδρου Ομάρ αλ-Μπασίρ απάντησε με μια εκστρατεία καμένης γης με αεροπορικούς βομβαρδισμούς και επιδρομές, που διεξήχθησαν από τους Τζαντζαγουίντ, οι οποίοι συχνά επιτίθονταν την αυγή, σαρώνοντας τα χωριά με άλογα και καμήλες.

Μέχρι και 300.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 2,7 εκατομμύρια ξεριζώθηκαν από τα σπίτια τους στο Νταρφούρ όλα αυτά τα χρόνια.

Ο Αλ Μπασίρ έχει κατηγορηθεί από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένης της γενοκτονίας, αλλά δεν έχει παραδοθεί για να αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη στη Χάγη, παρά την εκδίωξή του από την εξουσία και την κράτησή του. Από το 2019 κρατείται σε στρατιωτικό κέντρο κράτησης στο βόρειο Σουδάν.

Οι ετυμηγορίες ήρθαν καθώς οι ισχυρισμοί για φρικαλεότητες και λιμό συνεχίζουν να εμφανίζονται από το Σουδάν σε μια νέα σύγκρουση.

Τον Ιούλιο, ο Χαν δήλωσε στα Ηνωμένα Έθνη ότι τα εγκλήματα πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας συνεχίζονται στην αχανή δυτική περιοχή του Νταρφούρ του Σουδάν, όπου μαίνεται εμφύλιος πόλεμος για περισσότερα από δύο χρόνια μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων και της παραστρατιωτικής ομάδας, των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης.