Η πείνα ως πολεμικό εργαλείο: ΟΗΕ και ΜΚΟ προειδοποιούν για νέα παγκόσμια επισιτιστική κρίση

Η επάρκεια τροφίμων αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα που τα κράτη και το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα οφείλουν να διασφαλίσουν, ιδιαίτερα σε μια εποχή αυξανόμενης πολυπλοκότητας και ανισοτήτων.

Το μήνυμα αυτό περιλαμβάνεται σε κοινή ανακοίνωση που παρουσιάστηκε αυτή την εβδομάδα στη Ρώμη από την Καρίτας, τη World Vision και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών.

Η εκδήλωση, που συνδιοργανώθηκε από τους τρεις οργανισμούς — τον πρώτο καθολικό και τους άλλους δύο προτεσταντικούς — πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο των συνεδριάσεων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) για την Παγκόσμια Επισιτιστική Ασφάλεια (20–24 Οκτωβρίου).

Ο Μάικλ Φάκρι, ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για το δικαίωμα στην τροφή, δήλωσε: «Καθώς η κλιματική κρίση εντείνεται και οι συγκρούσεις πολλαπλασιάζονται, βλέπουμε την πείνα να χρησιμοποιείται ως όπλο πολέμου. Οι περικοπές στην ανθρωπιστική βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες προκαλούν τεράστια ανησυχία. Έχουν ήδη επιφέρει σοβαρές συνέπειες, έχουν στοιχίσει ζωές και στερούν από εκατομμύρια ανθρώπους το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή διαβίωση.»

Σύμφωνα με τον Φάκρι, η ρίζα της διατροφικής κρίσης βρίσκεται στην υπερβολική ισχύ των πολυεθνικών εταιρειών που παράγουν τρόφιμα επιζήμια για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι βαθύτερο.

Ο Καναδός εμπειρογνώμονας υπογράμμισε την ανάγκη για έναν ριζικό μετασχηματισμό του συστήματος, με τη συμμετοχή όλων — κρατών, οργανισμών και κοινωνίας των πολιτών. Ιδιαίτερο ρόλο καλούνται να αναλάβουν οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, που διαθέτουν δίκτυα και ισχυρούς δεσμούς με τις τοπικές κοινότητες. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι θρησκευτικοί φορείς, όπως η Καρίτας.

Σε βάθος χρόνου, η πρόταση επικεντρώνεται στην ενίσχυση των τοπικών συστημάτων παραγωγής και διανομής τροφίμων, με στόχο τη βιώσιμη αυτάρκεια.

Η Μουσάμπα Μουμπάνγκα, υπεύθυνη συνηγορίας της Καρίτας, τόνισε: «Βραχυπρόθεσμα, η Καρίτας ανταποκρίνεται στην επισιτιστική κρίση μέσα από ανθρωπιστικές παρεμβάσεις και διανομή τροφίμων, για παράδειγμα στη Γάζα και την Ουκρανία, όπου διαθέτουμε τοπική παρουσία.»

Όπως επισημαίνει, σε μια περίοδο περιορισμένων πόρων τόσο για τους οργανισμούς του ΟΗΕ όσο και για άλλους διεθνείς φορείς, οι οργανώσεις που χαίρουν της εμπιστοσύνης των τοπικών κοινωνιών — όπως η Καρίτας — μπορούν να διαδραματίσουν ακόμη πιο καθοριστικό ρόλο.