Θριαμβευτής των εκλογών στην Ολλανδία το D66

Το κεντρώο φιλελεύθερο κόμμα D66 αναδείχθηκε επίσημα νικητής των εκλογών στην Ολλανδία, επικρατώντας του ακροδεξιού Κόμματος για την Ελευθερία (PVV) του Γκέερτ Βίλντερς, και αποτελώντας τον μεγάλο θριαμβευτή της αγωνιώδους αναμέτρησης των πρόωρων βουλευτικών εκλογών αυτής της εβδομάδας.

Με σχεδόν όλες τις ψήφους καταμετρημένες, το ολλανδικό πρακτορείο ειδήσεων ANP ανακοίνωσε ότι το κόμμα του Βίλντερς δεν έχει πλέον καμία πιθανότητα να ξεπεράσει το D66 του Ρομπ Γέτεν.

Οι εναπομείνασες ψήφοι προέρχονται από έναν μόνο δήμο, το Βενράι, όπου πυρκαγιά που ξέσπασε στο δημαρχείο καθυστέρησε την καταμέτρηση. Επίσης απομένουν οι επιστολικές ψήφοι των Ολλανδών που ζουν στο εξωτερικό, οι οποίες θα ανακοινωθούν έως τη Δευτέρα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, το D66 διατηρεί προβάδισμα 15.155 ψήφων.

Το D66, που αποτελεί συντομογραφία του ονόματος Δημοκράτες 66 — από το έτος ίδρυσής του, το 1966 — σημείωσε εντυπωσιακή άνοδο, αυξάνοντας τη δύναμή του από 9 έδρες σε 26 στο κοινοβούλιο.

Σύμφωνα με το ANP, το οποίο συγκεντρώνει τα αποτελέσματα από όλους τους ολλανδικούς δήμους, είναι πιθανό το κόμμα να κερδίσει και μία επιπλέον έδρα, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των βουλευτών του σε 27.

Η νίκη αυτή σημαίνει ότι το D66 θα έχει την πρωτοβουλία σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού, καθιστώντας τον Ρομπ Γέτεν πιθανό νέο πρωθυπουργό της χώρας.

Ποιος είναι ο Ρομπ Γέτεν και τι πρεσβεύει το D66;

Το φιλελεύθερο κεντρώο κόμμα D66 συμμετείχε για τελευταία φορά στην κυβέρνηση κατά τη διάρκεια της τελευταίας θητείας του πρώην πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε, η οποία κατέρρευσε το 2023 έπειτα από κρίση που ξέσπασε γύρω από το ζήτημα του ασύλου.

Ο ίδιος ο Γέτεν υπηρέτησε ως υπουργός Κλιματικής και Ενεργειακής Πολιτικής στον τελευταίο κυβερνητικό συνασπισμό υπό τον Ρούτε έως το 2024.

Κατά την προεκλογική εκστρατεία, ο Γέτεν έδωσε έμφαση στην επιστροφή σε “προοδευτικές” πολιτικές, με κεντρικούς άξονες την πράσινη ενέργεια για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, την οικοδόμηση νέων πόλεων για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, και την ενίσχυση της πρόληψης ώστε να μειωθεί η πίεση στο σύστημα υγείας.

Για το ζήτημα της στέγασης, ο Γέτεν πρότεινε την κατασκευή 10 νέων πόλεων και την απλοποίηση της γραφειοκρατίας, ώστε να ολοκληρώνονται 100.000 νέες κατοικίες ετησίως.

Όσον αφορά το μεταναστευτικό, ο Γέτεν δεσμεύτηκε να αυξήσει τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων ένταξης και να αντιμετωπίσει την παράνομη μετανάστευση επιτρέποντας την υποβολή αιτήσεων ασύλου εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πώς σκοπεύει να κυβερνήσει ο Γέτεν;

Ο Γέτεν δήλωσε ότι η πολιτική της κυβέρνησής του θα στοχεύει στο να συμμετέχουν ενεργά οι πρόσφυγες στην ολλανδική κοινωνία, μαθαίνοντας τη γλώσσα και εντασσόμενοι στον κοινωνικό ιστό. Παράλληλα, υποσχέθηκε ότι «οι σάπιοι καρποί» θα «απομακρυνθούν από το σύστημα» και θα απελαθούν.

Ο ηγέτης του D66 κατάφερε επίσης να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον Βίλντερς, του οποίου το κόμμα αποχώρησε από τον συνασπισμό τον Ιούνιο του 2023 λόγω διαφωνιών για το μεταναστευτικό, γεγονός που προκάλεσε την πτώση της κυβέρνησης. Ο Γέτεν κατηγόρησε τον ακροδεξιό αντίπαλό του ότι «υφάρπαξε την ολλανδική ταυτότητα» και έσπειρε τη διχόνοια.

Ο Γέτεν δήλωσε το βράδυ της Τετάρτης ότι ελπίζει να σχηματίσει κυβέρνηση μέσα από ένα “ευρύ πολιτικό κέντρο”, δείχνοντας προς συνεργασία με τα αριστερόστροφα κόμματα GL-PvdA, το κεντρώο CDA και το πιο συντηρητικό VVD.

Το VVD, ωστόσο, έχει εκφράσει επιφυλάξεις για συνεργασία με τον Φρανς Τίμερμανς του GL-PvdA. Μετά την παραίτηση του Τίμερμανς, εξαιτίας των χαμηλότερων του αναμενόμενου αποτελεσμάτων στα exit polls, παραμένει ασαφές αν αυτή η στάση θα αλλάξει.

Η νίκη του D66 απομονώνει περαιτέρω τον Βίλντερς, μειώνοντας σημαντικά τις πιθανότητές του να κυβερνήσει, καθώς τα περισσότερα κόμματα — συμπεριλαμβανομένου του D66 — έχουν αποκλείσει κάθε συνεργασία με το PVV.