Τομπίας Στρόουμαν (παν. Ζυρίχης): «Η Γερμανία είναι και πάλι ο ασθενής της Ευρώπης»

Μετά από μήνες πρακτικής παράλυσης, ο κυβερνητικός συνασπισμός στη Γερμανία κατέρρευσε και οι πρόωρες εκλογές είναι θέμα χρόνου.

Η πολιτική αστάθεια έρχεται σε μία περίοδο ιδιαίτερα κρίσιμη για τη γερμανική οικονομία, με την ύφεση προ των πυλών, χιλιάδες καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας να απειλούνται και το παραγωγικό μοντέλο της χώρας να απαιτεί βαθιές μεταρρυθμίσεις.

Αυτές ακριβώς οι μεταρρυθμίσεις ήταν το μήλον της έριδος που οδήγησε στην καρατόμηση του υπουργού Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ.

Ωστόσο μία οικονομική κρίση στην Γερμανία δε θα απειλήσει μόνο την ίδια την χώρα αλλά το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως τονίζει στο euronews ο οικονομολόγος Τομπίας Στρόουμαν (Tobias Straumann) , ειδικός σε θέματα οικονομικής ιστορίας και συγγραφέας του βιβλίου «1931 - Χρέος, κρίση και άνοδος του Χίτλερ».

«Η κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού δεν έχει άμεσες συνέπειες για τη γερμανική οικονομία» μας είπε. «Όλα αυτά είναι μακροπρόθεσμα προβλήματα, διαρθρωτικά προβλήματα. Και κατά κάποιο τρόπο θα μπορούσε ακόμη και να βελτιωθεί η κατάσταση της γερμανικής οικονομίας γιατί θα γίνουν εκλογές και τότε ίσως έχουμε μια πιο σταθερή κυβέρνηση γιατί αυτή η κυβέρνηση ήταν πάντα ή ήταν πάντα κάπως ασταθής, επειδή είναι τόσο διαφορετικά τα κόμματα, ειδικά όταν μιλάς για τη δημοσιονομική πολιτική. »

Πολλοί λένε ότι η Γερμανία, δύο δεκαετίες μετά, γίνεται και πάλι ο «ασθενής» της Ευρώπης. Συμφωνείτε;

«Ναι, αυτό δεν είναι λάθος. Υπάρχουν δομικά προβλήματα για τη γερμανική οικονομία. Πιστεύω ότι οι τιμές της ενέργειας είναι πολύ υψηλές. Στην ενεργειακή μετάβαση,  υποστηρίζω τη γενική κατεύθυνση, αλλά πρέπει να γίνεται πολύ καλά. Διαφορετικά, προκύπτουν υψηλά οικονομικά κόστη. Και νομίζω ότι το άλλο μεγάλο πρόβλημα για το οποίο διαμαρτύρονται οι γερμανικές επιχειρήσεις είναι οι κανονισμοί. Είναι απλά πολύ περίπλοκοι. Και οι Γερμανοί έχουν πραγματικά ένα ταλέντο να το κάνουν όλα πολύ, πολύ περίπλοκα ώστε να είναι τυπικά απολύτως σωστοί. Και νομίζω ότι το έχουν παρακάνει σε αυτό.»

Η ανταγωνιστικότητα είναι μία από τις κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γερμανική οικονομία. Ακούσαμε τον πρώην υπουργό Οικονομικών να μιλάει  για την ανάγκη αύξησης της ανταγωνιστικότητας και να ακολουθηθούν δομικές μεταρρυθμίσεις. Και καταλαβαίνουμε ότι η είδηση ότι η Ελλάδα εισήγαγε μια εξαήμερη εβδομάδα έχει αναπαραχθεί ευρέως στη Γερμανία. Πιστεύετε ότι μπορεί να είναι ένα εργαλείο που θα εξεταστεί στο μέλλον για την αντιμετώπιση της έλλειψης εργατικού δυναμικού και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας;

«Είμαι επιφυλακτικός. Δεν νομίζω ότι η αγορά εργασίας είναι το πρόβλημα στη Γερμανία. Οι άνθρωποι είναι καλά μορφωμένοι. Δεν το νομίζω. Είναι πραγματικά περισσότερο θέμα κόστους. Ξέρετε, το ρυθμιστικό κόστος, το ενεργειακό κόστος και κυρίως αυτό που είναι ακόμα πιο σημαντικό είναι ο συγχρονισμός και η ταχύτητα της ενεργειακής μετάβασης. Νομίζω ότι όλες οι χώρες πρέπει να εξετάσουν πόσο γρήγορα προωθούν αυτή τη μετάβαση  και το κόστος είναι το πιο πιεστικό πρόβλημα στη Γερμανία, όχι η ρύθμιση της αγοράς εργασίας, νομίζω.»

Βλέπετε λοιπόν τη Γερμανία να κάνει βήματα προς τα πίσω στην πορεία της πράσινης μετάβασης;

«Ίσως όχι βήματα προς τα πίσω, αλλά νομίζω ότι πρέπει να υπάρχουν “αρκετά άλογα”. Και ειδικά η απόφαση να κλείσουν όλοι οι πυρηνικοί σταθμοί, πιστεύω ότι δεν ήταν πολύ καλή ιδέα γιατί χρειάζονται μέχρι να υπάρξουν άλλες πηγές ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Τέτοια θέματα θα μπορούσαν να επανεξεταστούν. Και νομίζω ότι αυτό θα ήταν  πολύ καλό για τη Γερμανία.»

Δεδομένης της τρέχουσας πολιτικής κατάστασης στη Γερμανία, βλέπετε την χώρα να αποκτά μια ισχυρή κυβέρνηση που θα είναι σε θέση να επιδιώξει με όλες τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις;

«Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση. Δεν είμαι σίγουρος γι' αυτό. Οι Χριστιανοδημοκράτες θα κερδίσουν πιθανώς τις εκλογές, αλλά δεν πρόκειται να έχουν την πλειοψηφία. Οπότε θα πρέπει να κάνουν έναν συνασπισμό πιθανότατα με τους Σοσιαλδημοκράτες, ίσως και με τους Πράσινους ξανά, ποιος ξέρει;

Και μετά πάλι, δεν θα υπάρχει συναίνεση. Αυτό είναι ανησυχητικό, ότι ίσως δεν θα προκύψει μια σταθερή κυβέρνηση.

Ή τουλάχιστον όχι πιο σταθερή, από αυτή που έχουμε ήδη. Και νομίζω ότι αυτό είναι πρόβλημα για τη Γερμανία. Ναι.»

Και αν η Γερμανία παραμείνει σε αυτή τη στάσιμη κατάσταση, τι σημαίνει αυτό για την υπόλοιπη Ευρώπη και για χώρες όπως η Ελλάδα;

«Είναι πολύ κακό. Θέλω να πω, εγώ είμαι από την Ελβετία. Εξαρτόμαστε πολύ από τη Γερμανία. Και αν κοιτάξετε ιστορικά μια ακμάζουσα Δυτική Γερμανία και στη συνέχεια η επανενωμένη Γερμανία ήταν πάντα, πάντα πολύ σημαντική για την ευημερία της Ευρώπης. Γι' αυτό ανησυχώ πολύ για το τι συμβαίνει στη Γερμανία.

Και είναι σημαντικό να βρουν μια συναίνεση όλα τα μέρη για το ποιες είναι οι προτεραιότητες, για το τι είναι σημαντικό. Πού μπορεί να υπάρξει συμβιβασμός μεταξύ των φιλελεύθερων δυνάμεων και των άλλων δυνάμεων. Είμαι σίγουρος ότι τελικά θα βρουν έναν συμβιβασμό. Αλλά υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος να διανύσουμε. »

Η νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ θα είναι μια νέα και επιπλέον πρόκληση για τη Γερμανία και για την Ευρώπη συνολικά; Ακούμε πολλά για τους δασμούς,για έναν πιθανό εμπορικό πόλεμο. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;

« Δεν ξέρουμε ακριβώς ποια είναι τα σχέδια. Το να επιβληθούν περισσότεροι δασμοί είναι πολύ κακή ιδέα, νομίζω.

Όχι μόνο για την Ευρώπη, αλλά και για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και πιθανότατα ο Τραμπ θα ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στη Γερμανία να αυξήσει τους αμυντικούς προϋπολογισμούς. Αυτό περιορίζει τα περιθώρια ελιγμών για άλλα επενδυτικά σχέδια. Και η Γερμανία χρειάζεται απεγνωσμένα δημόσιες επενδύσεις.

Νομίζω λοιπόν ότι οι καιροί γίνονται πιο δύσκολοι με την κυβέρνηση Τραμπ.»