Maria Skłodowska-Curie'li yeni Euro banknotları, Fransa ve Polonya arasında tartışma yarattı

Yeni bir Euro banknot tasarımı, Nobel Ödüllü bilim insanı Marie Curie'nin (kızlık soyadı Skłodowska) mirası konusunda Fransa ve Polonya arasında uzun süredir devam eden bir tartışmayı yeniden alevlendirdi.

1867'de Varşova'da doğan Skłodowska-Curie daha sonra Fransa'ya taşındı ve 1903'te kocası Pierre ile birlikte fizik dalında Nobel Ödülü kazanan ilk kadın oldu.

Ünlü bilim insanı sekiz yıl sonra Nobel Kimya Ödülü'nü de alarak iki ayrı bilim dalında Nobel kazanan tek kişi oldu.

Kendisi de yıllar boyunca soyadının farklı versiyonlarını kullandı - kocasının yaşamı boyunca adını Skłodowska-Curie olarak imzaladı, ancak daha sonra giderek artan bir şekilde M. Curie olarak imza attı.

Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) Skłodowska-Curie'nin 20 euroluk banknotta yer alabileceği yeni bir banknot serisini tanıtma planlarının ardından, kişisel tarihi bir kez daha gündeme geldi.

Polonyalılar ECB'yi, Polonyalı kızlık soyadının bir parantez içine alındığı tasarımlarında isminin görünme şekli nedeniyle eleştirdi.

Tartışmalı bir isim

Polonya'da bu karar bir hoşnutsuzluk dalgasına neden oldu.

Pek çok Polonya vatandaşı için Nobel Ödülü sahibinin kızlık soyadının çıkarılması - ya da Polonya isminin Fransızca versiyonuyla değiştirilmesi - sadece resmi bir mesele değil, sembolik bir mesele.

Onlara göre bu durum, Polonya'nın Avrupa tarihine yaptığı katkının hafife alındığını hatırlatıyor.

Polonya medyası ve yorumcuları, Miguel de Cervantes ya da Ludwig van Beethoven gibi diğer tarihi figürlerin orijinal isimlerinin her dilde korunduğuna dikkat çekince anlaşmazlığın siyasi boyutu ortaya çıktı.

Şikâyetlere cevaben ECB, konunun karmaşıklığını göz önünde bulundurduğunu vurguladı.

Kurum sözcüsü, “En uygun notasyonu belirlemek için çeşitli tarihi ve dilbilimsel kaynaklara danışıyoruz,” dedi.

Sözcü, ‘Marie Curie (kızlık soyadı Skłodowska)’ çalışma şeklinin Nobel Ödülü sahibinin ikili kimliğini yansıtmayı amaçladığını da sözlerine ekledi.

Eskiyi yeniyle değiştirmek

ECB Yönetim Konseyi Ocak ayında, planlanan banknotlar için iki nihai temanın "Nehirler ve Kuşlar" ve "Avrupa Kültürü" olduğunu açıkladı.

Halktan ve jüriden en çok desteği alan tasarım teması dolaşıma sokulacak.

“Avrupa Kültürü” teması kazanırsa, Skłodowska-Curie'yi şu anda kitaplarla dolu bir odada ders verirken gösteren tasarım gerçeğe dönüşebilir.

Ancak ECB Yönetim Konseyi en iyi tasarımları 2026 yılında seçecek.

Bu kararın ardından yeni banknotların tedavüle girebilmesi için birkaç yıl daha geçmesi gerekecek. Yeni banknotlar piyasaya sürüldüğünde mevcut Euro banknotlarının kullanım süresi hemen dolmayacaktır.