Avrupalı liderler, Zelenskiy ve Trump ile Beyaz Saray'da yapılan görüşmelerin ardından temkinli bir iyimserlik sergiliyor

Avrupa liderleri, Beyaz Saray’daki görüşmelerin ardından yaptıkları açıklamalarda, ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya’nın Ukrayna işgalini sona erdirme yönündeki seçim vaadini yerine getirme çabalarında ivme kazanabileceğine dair temkinli bir iyimserlik dile getirdi.

Fransa, Almanya, Finlandiya, İtalya ve İngiltere liderleri ile birlikte Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Trump ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile yapılan görüşmelerde ortak bir duruş sergiledi.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, toplantı sonrası yaptığı açıklamada “gerçek bir ilerleme” ve “gerçek bir birlik duygusu” olduğunu belirtti.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise tüm tarafların “kalıcı ve sürdürülebilir bir barış” için birlikte çalıştığını vurguladı.

İhtiyatla karışık övgü

Trump’ın Ukrayna’ya güvenlik garantileri vermeyi taahhüt etmesini öven Avrupa liderleri, aynı zamanda geçici bir ateşkesin de masadan kalkmadığını ima etti.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, “Şimdi çatışmaları durdurma yolu açık” dedi ancak sonraki adımların “daha karmaşık” olacağını belirtti. “İtiraf etmek isterim ki işlerin bu şekilde gelişeceğinden emin değildim — farklı da gidebilirdi. Ancak beklentilerim yalnızca karşılanmakla kalmadı, aşıldı,” diye konuştu.

Merz, “Hadi Rusya üzerinde baskı kurmayı deneyelim,” diyerek bir ateşkesin sağlanmasını görmek istediğini ekledi.

Trump ise net bir taahhütte bulunmadı ve “Eğer ateşkesi sağlayabilirsek, harika” dedi ancak bunun olmazsa olmaz bir koşul olmadığını vurguladı.

Putin ile 15 Ağustos Cuma günü yaptığı görüşmenin ardından Trump, derhal ateşkes talebinden vazgeçtiğini ve Rusya ile Ukrayna arasında nihai bir barış anlaşması sağlamaya çalışacağını söyledi. Bu durum da aniden Putin’in tercih ettiği bir pozisyona kayış olarak değerlendirildi.

Üçlü toplantıya destek

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, toplantının “en önemli” sonucunun ABD’nin Ukrayna’ya güvenlik garantileri sağlama konusunda Avrupa ile birlikte çalışmayı taahhüt etmesi olduğunu söyledi.

Macron, pazartesi günü yapılan görüşmelere katılan tarafların “önümüzdeki günlerde” Putin ve Zelenskiy arasında ikili bir görüşme ayarlamaya ve “iki ila üç hafta içinde” Trump’ı da içeren üçlü bir toplantı düzenlemeye hazır olduklarını ifade etti.

Ancak Putin’in savaşı durdurma iradesine dair “büyük şüpheleri” olduğunu da ekledi.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz ise böyle bir toplantının “diğer tüm toplantılar gibi iyi hazırlanması gerektiğini” belirterek, “Bunu Başkan Zelenskiy ile birlikte yapacağız” dedi.

Merz, toplantının ne sonuç verebileceğini ise şu anda bilmediğini ekledi.

Ayrıca Avrupalıların ve Amerikalıların, güvenlik garantilerine kimin ne ölçüde katılacağını görüşmesi gerektiğini vurgulayan Merz şöyle devam etti:

“Tüm Avrupa’nın bu sürece katılması gerektiği tamamen açıktır. Bu yalnızca Ukrayna’nın topraklarıyla ilgili değil. Bu, Avrupa’nın siyasi düzeniyle ilgili.”

Alman barış gücü askerlerinin olasılığı sorulduğunda ise Merz, kesin bir yanıt vermek için henüz çok erken olduğunu kaydetti.

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, üyeliğin masada olmadığını, ancak ABD ve Avrupalı liderlerin Ukrayna için “NATO Anlaşması’nın 5. maddesi türünde güvenlik garantilerini” görüştüğünü söyledi.

NATO Anlaşması’nın 5. maddesi, bir üyeye yapılan saldırının tüm üyelere yapılmış sayılacağını öngörür; bu madde transatlantik savunma ittifakının kalbini oluşturuyor.

Rutte ayrıca ABD’nin Ukrayna’daki rolüne ilişkin ayrıntıların “önümüzdeki günlerde tartışılacağını” ve bunun da Zelenskiy’e, bir barış anlaşmasının ardından Ukraynalıların güvende kalıp kalamayacaklarını değerlendirmesi için netlik sağlayacağını ifade etti.