Rapor: AB boru hattı gazı ithalatı düşüş eğiliminde

Yakın zamanda yapılan bir analize göre, yılın başında Rusya'nın Ukrayna üzerinden gaz ihracatını durdurmasının ardından 2025'in ilk yarısında AB'ye boru hattıyla gaz ithalatı yıllık yüzde 9 azaldı, ancak blok sıvılaştırılmış doğal gaza (LNG) olan bağımlılığını artırdı.

Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü'nün (IEEFA) güncellenmiş AB Gaz Akışları Takibi'ne göre, enerji verimli cihazların yaygınlaşması ve yenilenebilir enerji kaynaklarının büyümesi son yıllarda bloğun gaz tüketimini azaltmaya katkıda bulundu.

Bununla birlikte, AB şu anda Moskova'dan petrol ve gaz ithalatını 2027'nin sonuna kadar nasıl durduracağını düşünürken, bloğun Türkiye üzerinden Rus boru hattı gazı ithalatı son yıllarda arttı. Ankara, AB'nin Rus gaz ithalatını durdurma planını desteklemeyeceğini açıkça belirtti.

Yılın ilk yarısında AB'nin boru hattıyla gaz ithalatında ilk üç sırayı Norveç (yüzde 55), Cezayir (yüzde 19) ve Türkiye üzerinden Rusya'nın (yüzde 10) aldığını belirten IEEFA, yılın ilk yarısında AB'nin Azerbaycan, Libya ve Norveç'ten yaptığı gaz ithalatının bir önceki yılın aynı dönemine göre azaldığını, Cezayir, Türkiye üzerinden Rusya, Türkiye ve İngiltere'den yapılan ithalatın ise bir miktar arttığını ifade etti.

AB verilerine göre, Rusya'dan doğalgaz boru hattı ithalatı, Moskova'nın Ukrayna'daki savaşından önce 2021'de 150 milyar metreküpün üzerindeyken, 2024'te 52 metreküpün altına düştü.

ABD'den LNG ithalatı

Bloğun yılda 250 milyar dolarlık enerji satın almayı kabul ettiği AB-ABD ticaret anlaşmasının ardından, AB'nin denizaşırı ülkelerden LNG ithalatı daha da artacak.

Geçtiğimiz günlerde Milano'da düzenlenen Gastech etkinliğine katılan ABD Enerji Birliği Başkanı ve CEO'su Mark Menezes, AB'nin Rusya'dan yakın zamanda çekilecek olmasını Washington'un Avrupa'nın en güvenilir doğal gaz tedarikçisi olarak devreye girmesi için "büyük bir fırsat" olarak değerlendirdi.

IEEFA'nın baş enerji analisti Ana Maria Jaller-Makarewicz, "Anlaşmayı [AB-ABD] karşılamak için LNG ithalatını büyük ölçüde arttırmak başarılamaz. Avrupa'nın gaz talebi azalıyor ve piyasanın fazla hacimleri absorbe etmesi pek olası değil," dedi.

Bu arada AB denetçileri, bloğun ithal LNG'ye olan bağımlılığının yanı sıra gaz tüketiminin bir kısmını karbonsuzlaştırma ihtiyacına ilişkin endişelerini dile getirerek, metan yönetmeliği gibi çevresel etkileri en aza indirmek için en iyi uygulamaları gerektiren AB yasalarına uyması gereken ABD gaz ihracatçılarına bir uyarıda bulundu.

Avrupa Sayıştayı'ndan (ECA) Joao Leao haziran ayında gazetecilere verdiği demeçte, “AB'nin yabancı gaz kaynaklarına bağımlılığı göz önüne alındığında, arz güvenliği konusunda asla rehavete kapılmamalıdır. Ayrıca, tüketiciler gelecekte büyük bir kıtlık yaşanması durumunda herhangi bir satın alınabilirlik garantisine sahip değildir,” dedi.