AB’den Rusya’ya karşı ‘drone duvarı’ planı

Avrupa Komisyonu, Rusya’nın ortak hava sahasını ihlal etmesini engellemek ve olası saldırılara hızlı karşılık verebilmek için birliğin doğu sınırında bir 'drone savunma sistemi' kurma kararlılığını yeniden gündeme getirdi.

Son bir ay içinde Rus uçakları Polonya, Romanya ve Estonya’nın hava sahasını ihlal etti. Bu gelişmeler, Ukrayna’daki sivillere yönelik saldırıların yoğunlaştığı döneme denk geldi ve kıtayı alarma geçirdi.

Pazartesi günü Kopenhag Havalimanı’nda iki ila üç büyük drone tespit edilmesi üzerine operasyonlar neredeyse dört saat boyunca durduruldu. Havalimanı daha sonra yeniden açıldı ancak gecikmeler ve iptaller yaşandı. Benzer şekilde Norveç’in Oslo Havalimanı’nda da aksama oldu.

Polis, havalimanının tam kapasite çalıştığını ve uçakların yakıt depolarına yakın park halinde olduğunu belirterek drone’ları düşürmenin riskli olacağı gerekçesiyle müdahaleden kaçındı.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, olayı “şimdiye kadarki en ciddi saldırı” olarak niteledi ve Rusya’nın dahli ihtimalini dışlamadığını söyledi.

‘Drone duvarı’ çağrısı

Avrupa Komisyonu, yaşanan olayların ardından AB’nin doğu kanadında “drone duvarı” kurulması gerekliliğini yeniden vurguladı. Bu fikir ilk olarak Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in “Birliğin Durumu” konuşmasında duyurulmuştu.

“Böylesi olaylar, neden bir drone duvarına ihtiyaç duyduğumuzu açıkça gösteriyor,” diyen Komisyon savunma sözcüsü Thomas Regnier, son saldırıların Romanya, Polonya, Estonya ve Danimarka’yı hedef aldığını hatırlattı.

Projede Estonya, Letonya, Litvanya, Finlandiya, Polonya, Romanya ve Bulgaristan’ın yanı sıra savaş sayesinde drone üretiminde teknolojik üstünlük kazanan Ukrayna da yer alacak. Regnier, Danimarka’nın da girişime katıldığını açıkladı.

Buna karşılık, Ukrayna ile sınırı bulunan Macaristan ve Slovakya henüz projeye dahil değil. Brüksel, görüşmelerin ilerleyen aşamalarda genişletilebileceğini belirtiyor.

İlk toplantı, cuma günü üye ülkelerin temsilcileri ile Avrupa Savunma Komiseri Andrius Kubilius arasında yapılacak. Görüşmede mevcut kapasite, askeri açıklar ve finansman ihtiyacı ele alınacak.

‘Rusya sınırları test ediyor’

Projenin nasıl işleyeceği ve maliyetinin ne olacağı belirsiz. Ancak AB, 150 milyar euroluk bir kredi programı aracılığıyla savunma harcamalarını artırmayı ve yerli drone üretimini teşvik etmeyi planlıyor.

Komisyon sözcüsü Regnier, “Son gelişmeler gösteriyor ki oturup bekleyemeyiz,” derken, AB Dış İlişkiler Sözcüsü Anitta Hipper ise Rusya’nın son haftalarda en az üç üye devletin hava sahasını ihlal ettiğini hatırlatarak Kopenhag olayında da Moskova’nın sorumlu olabileceğini söyledi: “Burada açık bir tablo var: Rusya Avrupa’nın sınırlarını test ediyor, kararlılığımızı yokluyor ve güvenliğimizi zedeliyor.”

Öte yandan NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Kopenhag’daki olayla ilgili “Henüz kimin sorumlu olduğunu söylemek için erken,” açıklamasını yaptı ve ekledi: “Rusya’nın bu tehlikeli tavrını sürdürmesini istemiyoruz. Ancak müttefik topraklarının her karışını savunmaya hazırız.”

Drone duvarı planı, Avrupa’da güvenlik politikalarının yeniden şekillendiği bir döneme denk geliyor.