AP'de gruplar Sakharov Ödülü için adaylarını belirledi

Her yıl Avrupa Parlamentosu (AP) üyeleri insan hakları, ifade özgürlüğü, azınlık hakları veya demokrasi alanında öne çıkan bir kişiye veya mücadele hareketine ödül veriyor.

Son dört yılda ödülün kazananları arasında Venezuela’da demokratik güçlerin lideri María Corina Machado, İran'da ölen muhalif figür Mahsa Amini, Ukrayna halkı ve hapiste hayatını kaybeden Rus muhalif Aleksey Navalni yer aldı.

Ekimdeki son oylamadan önce, Avrupa Parlamentosu üyeleri, adayları kendi siyasi grupları aracılığıyla veya en az 40 üyeden oluşan herhangi bir grup yoluyla oylamaya sunuyor.

Bu yıl Milliyetçi Egemen Uluslar (ESN) grubu, eylül ayı başında ABD'de suikasta uğrayan muhafazakar fenomen Charlie Kirk'ü aday gösterdi.

Kirk, muhafazakarlık ideolojisini savunan bir figürdü ve üniversite öğrencileriyle tartışmalarından ötürü popüler hale gelmişti. AP'nin son genel oturumunda, muhafazakar üyelerin talebiyle Kirk için bir dakikalık saygı duruşu yapılması önerisi, prosedür kurallarına uygun şekilde istenmediği gerekçesiyle reddedildi.

Diğer taraftan, Budapeşte Onur Yürüyüşü, Macaristan Başbakanı Viktor Orban tarafından yasaklanmış olmasına karşın, eşcinsellerin haklarını savunmak için sokağa çıkan yüz binlerce göstericiyi kutlama amacıyla aday gösterildi.

Macaristan, 2019’da evliliği yalnızca erkek ve kadın arasında tanımlayan anayasa değişikliği ile başlayarak LGBTQ haklarını giderek kısıtladı ve bu yıl yapılan yasal düzenlemelerle queer semboller içeren etkinlikleri yasakladı.

Budapeşte Onur Yürüyüşü'nün adaylığını, AP'den Yeşiller grubu destekliyor.

Ayrıca, Avrupa Halk Partisi'nden bir üye, Gürcistan'da demokrasi yanlısı protestoları ve Gürcü gazeteci Mzia Amaglobeli'yi aday gösterdi.

Amaglobeli, iktidar partisi Gürcü Rüyası'nın politikalarına karşı çıkarak ülke genelinde grev çağrısında bulunmasının ardından tutuklanmıştı. Sonrasında Tiflis ve Batum'da protestolar tetiklenmiş oldu.

Gürcistan'da muhalifler, 4 Ekim'de düzenlenecek yerel seçimler öncesinde iktidarın baskısı altında bulunuyor. Gürcistan, Avrupa Birliği'ne katılmaya aday bir ülke konumunda.

Sosyalist ve Demokratlar İlerici İttifakı grubu, Filistin Basın Derneği, Filistin Kızılayı, BM Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA) ise, zorlu koşullarda mesleklerini yerine getiren gazetecileri ve çatışma bölgelerindeki insani yardım görevlilerini aday gösterdi.

Sol grup ise, ölen Filistinli gazetecilerden Şirin Ebu Akleh, Roşdi Sarraj, Yaser Murtaza'yı aday gösterdi.

Avrupa Halk Partisi ve Avrupa Muhafazakarlar ve Reformcular Partisi grupları, Belarus'ta yaşayan Polonyalı azınlığın lideri Andrzej Poczobut'u aday gösterdi.

İfade özgürlüğü üzerindeki baskının sembolü haline gelen Poczobut, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko yönetimi tarafından "nefreti yayma" suçlamasıyla sekiz yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

Renew grubunun adayı ise, Sırbistan'da, Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic rejimine karşı gösteri düzenleyen öğrencilerdi.

Avrupa Parlamentosu'nun Dışişleri ve Kalkınma komiteleri, üç adaydan oluşan kısa listeyi belirleyecek. Ardından Avrupa Parlamentosu Başkanı ve grupların liderleri kazananı seçecek ve duyuru ekim ayında yapılacak. Ödül, aralık ayında Strazburg'daki genel oturumda takdim edilecek.