Igor Gorsu: Moldova seçimleri ülkenin geleceğini belirleyecek

Moldova'nın iktidardaki Eylem ve Dayanışma Partisi (PAS) lideri, yaklaşan seçimlerin “sadece önümüzdeki dört yıl için değil, uzun yıllar boyunca ülkenin geleceğini belirleyeceğini” söyledi.

Igor Grosu'nun partisi 2021'den bu yana parlamentoda güçlü bir çoğunluğa sahip, ancak pazar günü yapılacak 101 sandalyeli yeni meclis seçimlerinde bunu kaybetme riskiyle karşı karşıya. Seçimlerde Avrupa yanlısı başka bir alternatif bulunmazken, Rusya yanlısı birkaç seçenek de var.

Aynı zamanda parlamento başkanı olan Grosu, pazar günkü oylamanın artık sadece Doğu ile Batı arasında bir seçim değil, barış ile savaş arasında bir seçim olduğunu söyledi. “Barış AB anlamına gelir, savaş ise Rusya anlamına gelir,” dedi. “Durum çok netleşti, çok basitleşti.”

“Bu seçimler, bir dönüm noktasında, varoluşsal seçimlerdir” diye ekledi. “Ortada bir yol, ortada bir seçenek yok.”

Rusya'nın müdahalesi iddiaları

Pazar günkü yüksek riskli seçimin sonucu, en azından kısmen, PAS'a verilen desteği zayıflatmak için Rusya'nın yürüttüğü iddia edilen “hibrit savaş”ın, Moldova'nın AB yolunu yavaşlatacak veya potansiyel olarak rayından çıkaracak siyasi güçler lehine ne kadar etkili olduğuna bağlı olabilir.

Grosu, “Bunu biz anlıyoruz, rakiplerimiz de anlıyor ve rakipler derken sadece iç rakipleri kastetmiyorum,” dedi. “Rusya Federasyonu ve onun etrafında toplanan tüm suçluları ve propagandacıları kastediyorum. Riskler çok yüksek.”

Grosu'nun partisi, 2028 yılına kadar üyelik anlaşması imzalayarak Moldova'nın AB üyeliği yolunda ilerlemeye devam etme, gelirleri ikiye katlama, altyapıyı modernize etme ve yolsuzlukla mücadele etme vaadiyle kampanya yürüttü.

PAS liderinin açıklamaları, Moldova Başbakanı Dorin Recean'ın Rusya'nın pazar günkü oylamanın sonucunu etkilemek için “Kişinev'de iktidarı ele geçirmek” için yüz milyonlarca euro harcadığı ve bunu “ülkemize yönelik bir kuşatma” olarak nitelendirdiği uyarısından bir gün sonra geldi.

İddia edilen planlar arasında büyük çaplı oy satın alma operasyonu, bu yıl şimdiye kadar kritik hükümet altyapısına yönelik 1.000'den fazla siber saldırı, pazar günkü seçimlerde ayaklanma çıkarma planı ve seçmenleri etkilemek için internette yaygın bir dezenformasyon kampanyası yer alıyor.

Moskova, Moldova'ya müdahale ettiğini defalarca reddetti. Rusya Dışişleri Bakanlığı perşembe günü yaptığı açıklamada, Rusya'nın Moldova seçimlerine müdahale ettiği iddialarını “Rusya karşıtı” ve “asılsız” olarak nitelendirdi.

Sözcü Maria Zakharova, “Moldovalı yetkililerin Rus düşmanı saldırılarının Moldovalı halk tarafından ne anlaşıldığını ne de desteklendiğini görüyoruz,” dedi.

Moldova yetkilileri son aylarda baskılarını yoğunlaştırdı. Bu hafta, Rusya'nın desteklediği iddia edilen kitlesel ayaklanmaları kışkırtma ve ülkeyi istikrarsızlaştırma planına yönelik soruşturma kapsamında 250 baskında 74 kişi gözaltına alındı. Bu kişilerden biri, kripto para birimleri aracılığıyla Rusya ile bağlantılı olduğu iddia edilen bir siyasi partinin finansmanı nedeniyle gözaltına alındı.

İngiltere'den uyarı

İngiltere Savunma Bakanlığı perşembe günü bir açıklama yayınlayarak, seçimler öncesinde “Rusya'nın Moldova'da neredeyse kesin olarak kapsamlı bir müdahale kampanyası yürüttüğünü” belirtti.

“Eğer iktidar partisi seçimlerde çoğunluğu elde ederse, Rusya destekli bilgi aktörleri neredeyse kesin olarak seçimin bütünlüğünü zedeleyen söylemleri teşvik edeceklerdir,” denildi.

Pazar günkü seçimler, Moldovalıların ülkenin AB yolunu güvence altına almayı az farkla onaylamasından ve Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu'nun cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci dönemini kazanmasından bir yıl bile geçmeden yapılacak. Ancak bu seçimler, Moskova'nın reddettiği, Rusya'nın müdahalesi ve büyük çaplı oy satın alma iddialarıyla gölgelendi.

Grosu, Moldovalı yetkililerin pazar günkü oylamada iddia edilen müdahale kampanyasına karşı daha iyi hazırlandıklarını, ancak bunun zorlu bir mücadele olduğunu söylüyor.

“Ne yazık ki Rusya, kullandığı finansal, insani, lojistik ve istihbarat gibi muazzam kaynaklara sahip,” dedi. “Ancak Moldovalıların, kararlılık ve seferberlik ruhuna inanıyorum.”

Muhalefet Rusya ile ilişkileri ‘normalleştirmek’ istiyor

Pazar günkü seçimlerde PAS'ın en önemli rakibi, Rusya dostu dört siyasi partiden oluşan Vatansever Seçim Bloğu (BEP). Blok, AB ile iyi ilişkiler ve Rusya ile ilişkilerin “normalleştirilmesi”, “kalıcı tarafsızlık” ve “memurlara değil halka hizmet eden bir devlet” vaatleriyle kampanya yürüttü.

Kişinev Temyiz Mahkemesi perşembe günü Adalet Bakanlığı'nın BEP'in bir parçası olan Moldova'nın Kalbi partisinin faaliyetlerini 12 ay süreyle kısıtlama talebini kabul etti. Mahkemenin kararı, bu ayın başlarında parti üyelerine yönelik yapılan aramaların ardından, seçmenlere rüşvet verilmesi, yasa dışı parti finansmanı ve kara para aklama iddialarına yol açmasının ardından geldi.

Moldova'nın Kalbi partisinin lideri Irina Vlah, bu hamleyi partisinin sesini kesmek için yapılan “bariz bir siyasi manevra” olarak nitelendirdi.

Facebook'ta “Dört hafta boyunca, alçakça, kirli ve alaycı saldırılara maruz kaldık” diye yazdı. “Ancak PAS bizi sindirmek istiyorsa, büyük bir yanılgı içindedir.”

Kararın temyiz edilip edilemeyeceği veya seçimleri nasıl etkileyeceği belirsizdir.

Mahkemenin kararı, Vlah'ın Polonya, Letonya ve Estonya'ya girişinin yasaklandığı gün verildi.

Polonya Dışişleri Bakanlığı, beş yıllık yasağın “Rusya Federasyonu'nun parlamento seçimleri hazırlıklarına müdahale etmesine yardım ettiği” için verildiğini açıkladı.

Yine perşembe günü, 1 milyar dolarlık banka dolandırıcılığına karışan ve 2019'da Moldova'dan kaçan kaçak Moldovalı oligark Vladimir Plahotniuc, Temmuz ayında Yunanistan'da gözaltına alındıktan sonra bu ülkeden iade edildi.

Başbakan Recean, Facebook'ta yaptığı bir paylaşımda, “Tehdit, uydurma davalar, işletmelerin yasadışı ele geçirilmesi ve halkın zararına zenginleşme yoluyla bütün bir ülkeyi kelepçeleyen kişi, şimdi Moldova adalet sisteminin önüne kelepçeli olarak getirildi,” dedi. “4 yıl sonra, suçluların artık Moldova'yı kontrol etmediğini görüyoruz.”