AB Komisyonu açık alanlarda sigara ve elektronik sigarayı yasaklamayı planlıyor

Avrupa Komisyonu, 17 Eylül Salı günü nikotin içermeyen yenilikçi ürünler de dahil olmak üzere mevcut sigara yasaklarını açık alanları da kapsayacak şekilde genişletilmesini gündeme alacak.

Euronews'ün ulaştığı belgeye göre, Avrupa Birliği'nin (AB) yürütme organı tarafından kabul edilecek planlar, kamuya açık yerlerde, iş yerlerinde ve toplu taşıma araçlarında pasif içiciliğe maruz kalmayı azaltmayı amaçlayan mevcut 2009 yönergelerini daha da kapsamlı hale getirecek.

Hala değişikliğe tabi olan taslağın son versiyonu, elektronik sigara gibi yeni tütün ürünlerinin yarattığı sağlık risklerine ilişkin artan endişeleri yansıtarak, kamusal alanları sadece sigara dumanından değil, tüm aerosollerden temizlemeyi amaçlıyor.

Kılavuz ilkeler, yasal olarak bağlayıcı olmamakla birlikte, üye devletlerin tütün kaynaklı kanseri engellemeye yönelik daha geniş çaplı çabalarının bir parçası olarak sunuluyor.

Komisyon'dan yetkililer, 2009-2012 yılları arasında ilk birkaç yıllık uygulamada, maruziyette bir düşüş görüldüğünü iddia ediyor.

Komisyon'un yeni önerileri, "ısıl tütün ürünleri ve elektronik sigaralar, nikotin içeren veya nikotin içermeyen" gibi daha geniş bir ürün yelpazesini hedef alıyor.

Ayrıca, Komisyon “tütün yerine geçen ürünler ve diğer duman ve/veya aerosol yayan ürünleri" de dahil etmek istiyor.

Bu ürünler, geleneksel sigara içmenin daha güvenli alternatifleri olarak pazarlansa da, hala sokaktaki insanları ikinci el aerosoller aracılığıyla zararlı kimyasallara maruz bırakıyor. Belgede “Yeni ürünlerin bırakma yardımı olarak kullanımıyla ilgili kanıtlar kesin değil,” deniliyor.

Bu düzenleme, elektronik sigaralardan kaynaklanan “aerosollerin," nikotin içeren ve nikotin içermeyen çeşitlerinin çevredeki kişileri ölçülebilir seviyelerde partikül madde ve ana toksinler ve kirleticilerle maruz bıraktığına dair artan kanıtlar arasında geliyor.

Önerinin ana özelliklerinden biri, sigara içme yasaklarının çeşitli açık alanlara genişletilmesiydi. Bu alanlar şimdiye kadar üye ülkelerde vaka bazında düzenlenmişti.

Belgede yer alan “Sigara içilmeyen alanların kapsamı, sigara içilmeyen ortamların türüne bağlı olarak büyük farklılıklar göstermektedir ve açık alanların sigara içilmeyen politikalar kapsamındaki genel düzeyi düşüktür” ifadeleri, kamuya açık alanlarda daha geniş koruma gereksinimini gerekçelendiriyor.

Yeni yönergelere göre, restoranlar, barlar ve kafeler gibi hizmet tesisleriyle bağlantılı açık veya yarı açık alanlar—çatı katları, balkonlar, verandalar ve teraslar gibi—sigara içilmeyen bölgeler haline gelecek.

Otobüs durakları ve havaalanları da kapsanacak ve iş yerleri, hastaneler ve huzurevleri ile bağlantılı açık alanlarda da sigara içmek yasaklanacak.

Çocukların bulunduğu alanlar, eğlence parkları, yüzme havuzları ve hayvanat bahçelerinin; ayrıca anaokulundan üniversitelere kadar eğitim alanlarını da kapsaması bekleniyor.

Tütün lobisi

Komisyon'un önerisi, başlangıçta ocak ayında planlanmıştı ancak gecikme yaşandı. Bu durum, AB'nin anti-tütün gündemine olan bağlılığı hakkında endişelere yol açtı.

AB'nin Tütün Vergilendirme Direktifi'ne bağlı bir reform da 2025'e ertelendi ve bazıları, tütün endüstrisinin bu kararları etkileyip etkilemediğini sorguladı.

Aralık 2023'te, AB Ombudsmanı, Komisyon'un tütün endüstrisi lobicileri ile yapılan toplantıları açıklamamasını eleştirdi.

Revize edilen yönergeler, 2040 yılına kadar “tütünsüz bir nesil” oluşturmayı, 2025 yılına kadar tütün kullanımını yüzde 30 oranında azaltmayı ve AB nüfusunun sigara içme oranını sadece yüzde 5'e düşürmeyi hedefleyen Komisyon’un daha geniş Kanseri Yenme Planı’nın bir parçası.