Trump'ın öngörülemeyen politikaları Ukrayna'daki savaşın seyrini değiştirebilir

Donald Trump'ın Çarşamba günü ABD'nin bir sonraki başkanı seçilmesiyle birlikte, Rusya'nın Ukrayna'da devam eden savaşının gidişatı üzerindeki potansiyel etkisine ilişkin sorular yeniden gündeme geldi. Ancak kimse Trump'ın planlarının ne olduğundan emin değil.

Daha önceki söylemlerinde Trump, başkan olarak "savaşı 24 saat içinde çözeceğini" söylemiş, bu da bazılarının bunun aslında Kiev'e yapılan ABD askeri yardımının azaltılması ya da tamamen kaldırılması anlamına gelebileceğini düşünmesine yol açmıştı.

Ukrayna siyaseti, ekonomisi, ve birçok alandaki gelişmeler hakkında haber ve analizler yayınlayan Atlantic Council sitesine bağlı Ukraine Alert'ün genel yayın yönetmeni Peter Dickinson, Trump'ın bir sonraki hamlesini tahmin etmenin zor olduğuna inanıyor.

"Trump inanılmaz derecede öngörülemez bir siyasetçi, belki de Beyaz Saray'a gelmiş geçmiş en öngörülemez siyasetçi."

Dickinson, "Dolayısıyla bu her zaman biraz tahmin oyunu" diye ekledi.

Ancak Trump, akranlarından biri olarak gördüğü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir anlaşma yapmayı tercih edebilir.

Dickinson, "Trump'ın dünya görüşü, üst düzey oyuncuların masaya oturup anlaşmalar yapması ve her şeye kendi aralarında karar vermesiyle ilgili" dedi.

Yeni seçilen başkan yardımcısı JD Vance de ABD'nin Moskova ile çatışma içinde olmaması gerektiğini belirterek Kremlin ile anlaşmayı destekleyen söylemlerde bulundu.

Vance, NBC'ye verdiği son röportajda "(Putin'le) bir savaşta değiliz ve Vladimir Putin'in Rusya'sıyla bir savaşta olmak istemiyorum" dedi.

Shawn Ryan Show podcast programında verdiği mülakatta Vance, savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın Rusya'nın işgal ettiği bölgelerin dondurulmasını, Rusya'nın tekrar işgal etmesini önlemek için mevcut cephe hattının tahkim edilmiş askerden arındırılmış bir bölgeye dönüştürülmesini ve Ukrayna'nın NATO'ya ya da "bu tür müttefik kurumlardan bazılarına" erişiminin engellenmesini içerebileceğini söyledi.

Ancak Kiev'deki Amerikan Ticaret Odası Başkanı Andy Hunder olumlu kalmayı tercih ediyor.

Euronews'e konuşan Hunder, "Bence gerçekten de heyecan duyduğumuz bir dönemden geçiyoruz. Başkan Trump'ın bizi şaşırttığını göreceğiz. Bu sürprizlerin ne olacağından henüz tam olarak emin değiliz. Ancak Başkan Trump (ve) yeni yönetimin geçiş ekibiyle birlikte çalışmayı dört gözle bekliyoruz" diye konuştu.

'Kaybeden olmak istemiyor'

Trump yönetimi, ABD'nin 2019'da Ukrayna'ya silah sağladığını ve (çok gecikmeli olarak) Javelin tanksavar füzeleri sattığını ve bu füzelerin Ukrayna'nın 2022'deki geniş çaplı işgali püskürtmesinde önemli bir rol oynadığını gördü.

Bununla birlikte Trump, ABD'nin dış çatışmalara müdahil olması konusunda genel olarak temkinli davrandığını iddia etse de, Putin ile yıllar boyunca iyi ilişkiler sürdürdü ve Rus lideri Ukrayna'yı işgal ettiği için "oldukça akıllı" olarak nitelendirmişti.

ABD'nin Ukrayna'ya verdiği desteği defalarca eleştiren Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i de Washington'un desteğini sağladığı için "dünyanın en iyi satıcısı" olarak nitelendirmişti.

Yine de Zelenskiy, Çarşamba günü Trump'ı kamuoyu önünde tebrik eden ilk dünya liderlerinden biri oldu ve ikilinin Eylül ayında yaptıkları yüz yüze görüşmede Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığını nasıl sona erdireceklerini ele aldıklarını belirtti.

Zelenskiy sosyal medya platformu X'teki paylaşımında "Başkan Trump'ın dünya meselelerinde 'güç yoluyla barış' yaklaşımına olan bağlılığını takdir ediyorum. Bu tam da Ukrayna'da adil bir barışı pratik olarak sağlayabilecek bir ilkedir. Umarım bunu birlikte uygularız" diye yazdı.

Zelenskiy daha sonra Trump ile konuştuğunu ve "tarihi ezici zaferi" dolayısıyla kendisini kutladığını söyledi.

"Onun muazzam kampanyası bu sonucu mümkün kıldı. Ailesini ve ekibini mükemmel çalışmalarından dolayı tebrik ettim. Yakın diyaloğu sürdürme ve işbirliğimizi ilerletme konusunda mutabık kaldık."

Trump'ın öngörülemezliği ise birçok teoriye olanak sağlıyor. Peter Dickinson, Trump'ın en büyük korkusunun zayıf görünmek olduğuna inanıyor.

"[Trump] kaybeden olmak istemiyor, kaybedenlerden nefret ediyor. 'Tamam, daha sert bir adam olacağım' diye düşünebilir" diyen Dickinson bu durumun Trump'ı Putin'e karşı daha sert bir tutum almaya ve Ukrayna'yı Biden yönetiminden daha fazla desteklemeye de itebileceğini belirtti.

Dickinson bu noktada Trump'ın gerilimi tırmandırma korkusuyla ilgili geleneksel kaygılar tarafından çok daha az kısıtlandığına dikkat çekti.

Kiev sokaklarındaki görüşler de bölünmüş durumda.

İşletme birinci sınıf öğrencisi Anhelina Karpuk Euronews'e yaptığı açıklamada, "Trump'ın bunu gerçek bir kavga olarak değil, iki başkan arasındaki bir yanlış anlaşılma olarak gördüğünü düşünüyorum. Alabileceği kararlardan gerçekten korkuyorum" dedi.

Raiffeisen bankasında 'Çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim' (ESG) yöneticisi olan Daria Ponomarenko, "Bana kalırsa bu tamamen öngörülebilir bir durumdu, işlerin bu şekilde sonuçlanacağını gerçekten düşünmüştüm. Ve bence Ukrayna bir devlet olarak Amerikan halkının seçimine saygı duymalı" ifadeleriyle sözlerini tamamladı.