COP29'un ev sahibi: 'Azerbaycan herhangi bir çözüm dayatamaz'

Azerbaycan Cumhurbaşkanı'nın dış politika danışmanı Euronews'e yaptığı açıklamada, Azerbaycan'ın Birleşmiş Milletler İklim Konferansının (COP) 198 katılımcısından sadece biri olduğunu ve her katılımcının "kendi sorumlulukları ve kendi hedefleri" olduğunu belirtti.

Hikmet Hacıyev cumartesi günü başkent Bakü'de devam eden zirve sırasında yaptığı açıklamada "Azerbaycan diğer ülkelere herhangi bir çözüm ya da karar dayatamaz," dedi.

Eleştirel yaklaşan birçok kişi ise petrol ve doğal gaz zengini bir ülke olarak Azerbaycan'ın COP29 için uygun bir ev sahibi olmayacağını öne sürdü.

Hajiyev, "Azerbaycan petrol ve doğal gaz üreticisi bir ülke olduğunu inkar etmiyor ama bize sadece petrol ve doğal gaz gerçekleri üzerinden değil, kaynaklarımızı yeşil dönüşüm için nasıl kullandığımız üzerinden yaklaşılmalı," şeklinde cevap verdi.

"COP gerçek olgulara dayanıyor ve uygunsuz gerçekleri de kabul etmeliyiz. Uygunsuz gerçek nedir? Büyük bir petrol ve doğal gaz üreticisi olduğumuz. Ancak ortak ve farklılaştırılmış sorumluluk kavramına dayalı olarak ülkelere düşen sorumluluklar da var."

Fosil yakıtları topraktan çıkaran, Azerbaycan olsa da, başta Avrupa olmak üzere pek çok başka ülke bu yakıtları satın alıyor ve evlerinde, fabrikalarında ve araçlarında kullanıyor.

Bu arada COP29'daki müzakereciler, daha yoksul ülkelere yüz milyarlarca euro ödenmesini gerektirebilecek bir anlaşma üzerinde çalışıyor. Bu ülkelerin birçoğu Küresel Güney'de yer alıyor ve iklim değişikliğinin yol açtığı hava felaketlerinin maliyetli etkilerinden muzdaripler.

Birçok uzman, hem bu tür zararları telafi etmek hem de çoğu ülkenin tek başına karşılayamayacağı temiz enerjiye geçiş için yılda bir trilyon dolar ya da daha fazlasına ihtiyaç olduğunu belirtiyor.

Ancak bu yılki iklim görüşmelerinin baş müzakerecisi Samir Bejanov, düzenlediği basın toplantısında iklim finansmanı görüşmelerinin çok yavaş ilerlediğini belirtti.

"Tüm tarafları mümkün olduğunca fazla ilerleme kaydetmeleri için güçlü bir şekilde teşvik ettiğimizi tekrarlamak istiyorum. Herkesin bu göreve aciliyet ve kararlılıkla yaklaşmasına ihtiyacımız var."

Bolivya'dan bir müzakereci olan Diego Pacheco, gelişmekte olan ülkeler için masadaki para miktarının "yüksek ve net" olması gerektiğini dile getirdi.

"Artık nutuk atmak yok, gerçek para var."

Öte yandan gözlemciler de ilerleme hızı nedeniyle hayal kırıklığına uğradı.

İklim düşünce kuruluşu Power Shift Africa'dan Mohamed Adow, "Bu zirvelere katıldığım 15 yıl içinde bir COP'un en kötü ilk haftasını gördüm," dedi ve ekledi: "İklim finansmanı hedefi, finansmanın kalitesi ya da savunmasız ülkeler için nasıl erişilebilir hale getirileceği konusunda netlik yok."

"Özellikle gelişmekte olan ülke blokları arasında büyük bir hayal kırıklığı olduğunu hissediyorum."

Panama Çevre Bakanı Juan Carlos Navarro da Associated Press'e COP29'da şu ana kadar gördüklerinin kendisini "cesaretlendirmediğini" söyleyerek aynı fikirde olduğunu belirtti.

"Gördüğüm şey çok fazla konuşma ve çok az eylem" diyen Navarro, Panama'nın emisyonlarından en az ölçekte sorumlu olan ancak iklim değişikliği kaynaklı felaketlerin yol açtığı hasara karşı en savunmasız ülkeler grubunda yer aldığına dikkat çekti