Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi: AB, antibiyotik kullanımını yeterince hızlı azaltmıyor

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) tarafından Pazartesi günü yayınlanan bir araştırma, Avrupa Birliği'nin (AB), tehlikeli seviyelerde mikrobiyal dirençten kaçınmak için sağlık hizmetlerinin tüm seviyelerinde gereksiz antibiyotik kullanımını durdurmak için daha fazlasını yapması gerektiğini ortaya koydu.

Antimikrobiyal direnç, 2019 yılında yaklaşık 5 milyon kişinin ölümüne neden oldu. Sağlık uzmanları, 2050 yılına kadar 39 milyondan fazla kişinin antibiyotiklere dirençli enfeksiyonlar nedeniyle ölebileceği konusunda uyarıyor.

Bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitlerin ilaçların etkilerine karşı direnç gösterecek şekilde evrimleşerek enfeksiyonların tedavisini daha da zorlaştırmasından endişe ediliyor. Direnç gelişmesinin başlıca nedeni ise antibiyotiklerin aşırı ya da yanlış kullanımı.

ECDC'nin 2023 yılında AB'deki antibiyotik tüketimini analiz eden son raporu, gereksiz kullanımı azaltma yönündeki çabaların yetersiz kaldığını ortaya koyuyor: 2019 ve 2023 yılları arasında hiçbir AB ülkesinde önemli bir düşüş eğilimi kaydedilmedi.

ECDC'nin direktörü Pamela Rendi-Wagner, verilerin sunumu sırasında yaptığı açıklamada, "Bazı ilerlemelere rağmen Avrupa hala yanlış yönde ilerliyor," dedi.

Dönem boyunca tutarlı bir şekilde veri sağlayan 24 üye ülkeden 14'ü - Bulgaristan, Hırvatistan, Çekya, Danimarka, Estonya, İtalya, Letonya, Litvanya, Malta, Hollanda, Portekiz, Romanya, Slovakya ve Slovenya - 2023 yılında 2019'a göre daha yüksek antibiyotik tüketimi bildirdi.

Raporda ayrıca, hastanelerde rezerv antibiyotik kullanımında da bir artış olduğu ve 2019'da toplam tüketimin yüzde 3,4'ünü oluştururken, 2023'te bunun yüzde 5,4'e yükseldiği vurgulanıyor.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ-WHO) bu antibiyotiklerin yalnızca çoklu ilaca dirençli organizmaların neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde son çare olarak kullanılması gerektiğini belirtiyor.

ECDC, bu durumun dirençli bakterilerin tedavisine daha fazla ihtiyaç duyulduğunu gösterebileceğini ancak aynı zamanda ülkelerin yedek antibiyotik kullanım kılavuzlarını yeniden değerlendirmeleri gerektiğine de işaret edebileceğini belirtti.

Rapor, AB'nin geçen yıl Avrupa Konseyi tarafından belirlenen 2030 hedeflerine yönelik yavaş ilerlemesinin altını çiziyor.

AB liderleri, 2030 yılına kadar, 2019 yılına kıyasla, insanlar tarafından tüketilen toplam antibiyotik tüketiminde yüzde 20'lik bir azalma olması ve tüketilen antibiyotiklerin yüzde 65'inin dirence neden olma olasılığı daha düşük kabul edilen "erişim" sınıfından gelmesi gerektiğini ifade etti.