AB Savunma ve Uzay Komiseri Kubilius: Uzay, AB'nin en önemli önceliği

Salı günü Brüksel'de düzenlenen 17. Avrupa Uzay Konferansı'nda konuşan Avrupa Savunma ve Uzay Komiseri Andrius Kubilius, AB'nin uzaya yönelik 'büyük patlama' yaklaşımını benimsediğini ve savunma alanındaki yeni önceliklere benzer şekilde yatırım yapılması gerektiği çağrısında bulundu.

Avrupa'nın uzay sektöründe "öncü" olmak istediğini belirten Kubilius, bütçenin "sınırlı" ve "parçalı" yapısından ötürü, harekete geçilmediği takdirde bloğun "geri kalacağı" riskine karşı öngörülerini paylaştı.

"Uzaya yönelik kamu harcamalarımız çok düşük ve bunlar parçalı bir yapıda. Büyük, iddialı ve uzun vadeli projeleri sürdürmek çok zor," dedi.

Kubilius, Avrupa Komisyonu'nun 2025 yazından itibaren müzakere edilecek "Çok Yıllı Mali Çerçeve" diye adlandırılan uzun vadeli bütçede (2028-2034) uzay sektörüne yeni finansman ayrılmasına ilişkin bir anlaşmaya varılmasını beklediğini söyledi.

Fakat Komisyon, fon noktasında bu kadar ileri gidebilmiş değil. Zira bloğun ABD ve Çin gibi küresel güçler karşısında rekabetçi kalabilmesi için ne tutarda bir bütçeye ihtiyacı olduğu konusunda net bir çalışması yok.

Savunma, Sanayi ve Uzay Genel Müdürü Timo Pesonen, Avrupa'nın nelere odaklanması gerektiğine dair ihtiyaçların ve eldeki kabiliyetlerin kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesini talep etti. Pesonen'e göre bütçe hesabı sonraki adım.

Avrupa Uzay Ajansı (ESA) Başkanı Josef Asbacher ise, Avrupa'nın tam potansiyeline ulaşabilmesi için ESA ve AB düzeyinde finansman ayrılması gerektiği konusunda diğer isimlerle hemfikirdi.

Avrupa'nın uzay sektörüne yönelik finansmandaki kamu payı küresel toplamın yüzde 11'ine (12 milyar euro - 447,19 milyar Türk Lirası) denk geliyor ve bu rakam düşüş eğiliminde. ABD ise küresel toplamın yüzde 64'ünü (65 milyar euro - 2,4 trilyon Türk Lirası) kontrol ediyor.

Özel sektörün payında da benzer bir durum var. ABD'nin 3,6 milyar eurosuna (134,16 milyar Türk Lirası) karşı, Avrupa'nın 980 milyon eurosu (36,5 milyar Türk Lirası) bulunuyor.

"Bu sadece uzaya yapılan bir yatırım değil, güvenlik, refah ve özgürlüğe yapılan bir yatırım, geleceğe yapılan bir yatırım," diye ekledi Asbacher.

"Uzay, AB'nin en önemli önceliği," diyen Kubilius, "Navigasyon, gözlem ve keşif konusunda hala zirvedeyiz. Fakat diğer alanlarda zemin kaybediyoruz" ifadelerini kullandı.