Περισσότερα από 100.000 προϊόντα στην Ευρώπη φέρουν το οικολογικό σήμα – Η Ιταλία στην κορυφή

Η Ιταλία αναδεικνύεται πρωταθλήτρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα βιώσιμα προϊόντα, σύμφωνα με νέα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η χώρα διαθέτει σχεδόν 19.000 προϊόντα που φέρουν το οικολογικό σήμα της ΕΕ (EU Ecolabel) — μια πιστοποίηση που απονέμεται σε προϊόντα με χαμηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα σε όλο τον κύκλο ζωής τους.

Το σήμα θεσπίστηκε το 1992, με στόχο την προώθηση πιο «πράσινων» βιομηχανικών πρακτικών και την ενίσχυση βιώσιμων επιλογών για καταναλωτές και επιχειρήσεις. Σήμερα, περισσότερα από 100.000 προϊόντα και υπηρεσίες σε όλη την Ευρώπη φέρουν το Ecolabel, ενώ το 2025 καταγράφηκε αύξηση 15% στις άδειες σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Μετά την Ιταλία, στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Ισπανία με περίπου 16.000 προϊόντα, ακολουθούν η Γαλλία (13.000), η Γερμανία (10.000) και η Πορτογαλία (7.000).

Οι τομείς με τη μεγαλύτερη «πράσινη» στροφή

Ο τομέας των χρωμάτων και βερνικιών κατέχει την πρώτη θέση, με περίπου 38.000 πιστοποιήσεις — πάνω από το ένα τρίτο του συνόλου.

Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι τα χρώματα έχουν γίνει ξαφνικά «ακίνδυνα». Οι πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs) που περιέχονται στα παραδοσιακά χρώματα μπορεί να είναι εξίσου επιβλαβείς για την υγεία όσο και οι εκπομπές των αυτοκινήτων, σύμφωνα με την πλατφόρμα Paints for Life. Οι ουσίες αυτές εκλύονται από τα χρώματα ακόμη και χρόνια μετά την εφαρμογή, μολύνοντας τον εσωτερικό αέρα.

Τα τελευταία χρόνια, ερευνητές και εταιρείες αναπτύσσουν λιγότερο τοξικές εναλλακτικές. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Airlite, ένα έργο που χρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ και δημιούργησε χρώμα με νανοσωματίδια αντί για επικίνδυνες χημικές ουσίες. Το προϊόν αυτό αποδομεί τους ρύπους και τα VOCs, ενώ ταυτόχρονα απωθεί βακτήρια, ιούς και μούχλα.

Νέες κατηγορίες πιστοποιημένων προϊόντων

Ο δεύτερος μεγαλύτερος τομέας είναι τα χάρτινα προϊόντα και είδη υγιεινής με 28.697 πιστοποιήσεις, ακολουθούμενα από τα καθαριστικά προϊόντα με 14.912.

Ανοδική τάση παρατηρείται και στον τουριστικό τομέα, με περίπου 900 καταλύματα να πληρούν πλέον τα πρότυπα του Ecolabel — περισσότερα από 60 εκ των οποίων απέκτησαν την πιστοποίηση μόνο μέσα στο 2025.

Ο κατάλογος των επιλέξιμων κατηγοριών επεκτείνεται συνεχώς: πρόσφατα περιελήφθησαν ακόμη και τα είδη φροντίδας κατοικιδίων, μετά την πιστοποίηση ενός σαμπουάν για σκύλους από την Καταλονία, του πρώτου προϊόντος του είδους του με οικολογικό σήμα.

Το κόστος και οι προϋποθέσεις

Το οικολογικό σήμα της ΕΕ εντάσσεται στο πρότυπο ISO 14024 (Τύπος Ι) και μπορεί να απονεμηθεί από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, όπως ΜΚΟ ή βιομηχανικές ενώσεις, με βάση προκαθορισμένα κριτήρια.

Το κόστος αίτησης κυμαίνεται μεταξύ 200 και 350 ευρώ για πολύ μικρές επιχειρήσεις, 200 έως 600 ευρώ για μικρομεσαίες, ενώ για μεγαλύτερες εταιρείες μπορεί να φτάσει τα 2.000 ευρώ.

Υπάρχουν και εκπτώσεις: οι επιχειρήσεις που είναι καταχωρισμένες στο Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Ελέγχου (EMAS) λαμβάνουν έκπτωση 30%, ενώ όσες διαθέτουν πιστοποίηση ISO 14001 λαμβάνουν 15% (οι εκπτώσεις δεν συνδυάζονται).

Επιπλέον, μπορεί να προβλέπεται ετήσιο τέλος, σταθερό ή αναλογικό με τον τζίρο του προϊόντος εντός της ΕΕ.

Αν και το Ecolabel δεν συνοδεύεται από φοροαπαλλαγές, η πιστοποίηση ενισχύει τις πιθανότητες μιας επιχείρησης να ενταχθεί σε προγράμματα ή φορολογικά σχήματα που επιβραβεύουν τις βιώσιμες πρακτικές.