Όχι, ο Τζέι Ντι Βανς δεν είπε ότι η Ρουμανία είναι γαλλική αποικία

Μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που μοιράστηκε η ακροδεξιά Ρουμάνα ευρωβουλευτής Ντιάνα Σοσόατσα (Diana Șoșoacă) υπονοεί ότι ο αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζέι Ντι Βανς κάλεσε τους Ρουμάνους να «απελευθερωθούν από τη γαλλική κυριαρχία μέσω μιας επανάστασης».

Η ανάρτηση συνοδεύεται από screenshot ενός ειδησεογραφικού άρθρου, φαινομενικά από την έγκριτη ειδησεογραφική πλατφόρμα Europa Liberă -το ρουμανικό παράρτημα του Radio Free Europe. Γράφει:

«Βανς: Δεν μπορούμε να εμπλακούμε στο ρουμανικό κράτος. Η Ρουμανία ήταν μια δημοκρατική χώρα! Δεν είναι πλέον! Μόνο ο λαός μπορεί να αποδώσει δικαιοσύνη, κανένας άλλος! Είστε μια γαλλική αποικία!» αναφέρει ο τίτλος.

Η Σοσόατσα δημοσίευσε ένα μήνυμα που συνοδεύει την ανάρτηση, αναφέροντας ότι "οι Αμερικανοί έδωσαν το πράσινο φως" και ότι "μόνο μια επανάσταση μπορεί να σώσει αυτό που κάποτε ήταν η Ρουμανία".

Ωστόσο, ούτε ο Βανς ούτε άλλος δημόσιος αξιωματούχος των ΗΠΑ υπονόησε σε οποιαδήποτε δήλωση ότι η Ρουμανία είναι "γαλλική αποικία" ή ότι οι Ρουμάνοι πρέπει να απελευθερωθούν μέσω επανάστασης.

Ψευδές άρθρο

Υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι το ειδησεογραφικό άρθρο που παρουσιάζεται στην ανάρτηση της Σοσόατσα δεν είναι αυτό που ισχυρίζεται ότι είναι.

Πρώτον, το άρθρο στην ανάρτηση μιμείται κακώς την ιστοσελίδα Europa Liberă. Η γραμματοσειρά και το στυλ, για παράδειγμα, είναι εντελώς διαφορετικά.

Εν τω μεταξύ, αναφέρεται στον Βανς ως γερουσιαστή και όχι ως αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, που είναι, στην πραγματικότητα, το αξίωμά του.

Μια διαδικτυακή αναζήτηση για μια τέτοια δήλωση του Βανς, τόσο στα αγγλικά όσο και στα ρουμανικά, δεν έδωσε κανένα αποτέλεσμα από αξιόπιστες πηγές. Το μόνο αποτέλεσμα που έδωσε η αναζήτηση ήταν ένα βίντεο στο YouTube με την Σοσόατσα να λέει μια παρόμοια ιστορία με αυτή που αναφέρεται στην ανάρτησή της στο Facebook.

Εδώ, αναφέρεται σε ένα βίντεο του TikTok που υποτίθεται ότι μοιράστηκε ο Βανς στο οποίο έκανε αυτούς τους ισχυρισμούς περί "αποικίας". Ωστόσο, κανένα τέτοιο βίντεο δεν μπορούσε να βρεθεί στο προφίλ του.

Το πιο σημαντικό είναι ότι η διευθύντρια της Europa Liberă επιβεβαίωσε στο Euroverify ότι η ιστορία και τα αποσπάσματα που αποδίδονται στον Τζέι Ντι Βανς είναι ψευδή. "Ναι, είμαστε εξοικειωμένοι με το θέμα, το λιγότερο που μπορούμε να πούμε. Πρόκειται σίγουρα για ψευδείς ειδήσεις", δήλωσε η Έλενα Τανάζε (Elena Tănase).

Η Europe Liberă δεν δημοσίευσε το άρθρο που παρουσιάζεται στην ανάρτηση της Σοσόατσα στο Facebook.

Απαντώντας σε αίτημα σχολιασμού,η Σοσόατσα κατηγόρησε το Euronews ότι είναι "υποταγμένο σε ένα διεφθαρμένο, δολοφονικό και δόλιο σύστημα".

Πρόσθεσε: "Δημοσιεύω ό,τι θέλω γιατί, σε αντίθεση με εσάς, είμαι ελεύθερος άνθρωπος", και κατέληξε με το "μακριά τα χέρια σας από τη Ρουμανία".

Η Σοσόατσα έχει γίνει διαβόητη για τη διάδοση παραπληροφόρησης, συμπεριλαμβανομένης της φιλορωσικής ρητορικής.

Όταν ζητήθηκε σχόλιο σχετικά με τη διασπορά ψευδών ειδήσεων από την Σοσόατσα , οι υπηρεσίες Τύπου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δήλωσαν στο Euroverify ότι το ΕΚ δεν σχολιάζει μεμονωμένες αναρτήσεις ευρωβουλευτών, αλλά ότι "λαμβάνει σοβαρά υπόψη όλες τις ανησυχίες σχετικά με τη συμπεριφορά των μελών του".

Κριτική στην ομιλία του στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια

Η Τανάζε αναφέρθηκε στη δήλωση που έκανε ο Βανς για τη Ρουμανία και τις ακυρωμένες προεδρικές εκλογές του 2024 κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους.

Ισχυρίστηκε ότι η Ρουμανία ακύρωσε τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου 2024 με βάση αυτό που αποκάλεσε "επισφαλείς υποψίες για μια υπηρεσία πληροφοριών" και "τεράστια πίεση από τους γείτονες στην ήπειρο".

Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρουμανίας αποφάσισε να ακυρώσει τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών του Δεκεμβρίου 2024 λόγω των ισχυρισμών για ρωσική ανάμιξη στην αιφνιδιαστική νίκη του ακροδεξιού εθνικιστή υποψηφίου, Καλίν Γκεοργκέσκου.

Το δικαστήριο διέταξε νέες εκλογές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν τον Μάιο του 2025. Πρόεδρος εξελέγη ο κεντρώος και δήμαρχος του Βουκουρεστίου, Νίκουζορ Νταν.

"Καταλαβαίνω ότι το επιχείρημα ήταν ότι η ρωσική παραπληροφόρηση επηρέασε το αποτέλεσμα των εκλογών, αλλά ζητώ από τους Ευρωπαίους φίλους μου να έχουν λίγη προοπτική", δήλωσε ο Βανς τον Φεβρουάριο.

"Μπορεί να πιστεύετε ότι είναι κακό για τη Ρωσία να αγοράζει διαφημίσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να επηρεάσει τις εκλογές σας. Εμείς το πιστεύουμε αυτό. Μπορείτε να το καταδικάσετε και στην παγκόσμια σκηνή. Αλλά αν η δημοκρατία σας μπορεί να καταστραφεί από μερικές εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια σε διαφημίσεις από μια ξένη δύναμη, τότε δεν ήταν πολύ ισχυρή δημοκρατία", είπε.

O Βανς δεν αναφέρθηκε στον ενδεχόμενο ρόλο της Γαλλίας ως αποικιοκράτη, είτε στη Ρουμανία είτε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, ούτε σε αυτή την ομιλία ούτε σε οποιαδήποτε επόμενη ομιλία.

Ρουμανικοί δεσμοί με τη Γαλλία

Η Ρουμάνα ευρωβουλευτής Σοσόατσα δήλωσε επίσης σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι το ρουμανικό κράτος καταργείται στις 5 Οκτωβρίου 2024.

Αν και δεν εξήγησε σε τι αναφερόταν αυτό, είναι πιθανό ότι, στο πλαίσιο των ψευδών ισχυρισμών που διατυπώνει σχετικά με το ότι η Ρουμανία είναι γαλλική αποικία, αυτό θα μπορούσε να αναφέρεται στην ομιλία που εκφώνησε ο πρώην πρόεδρος της Ρουμανίας, Κλάους Γιοχάνις, στην 19η έκδοση της Συνόδου Κορυφής της Γαλλοφωνίας την ημερομηνία αυτή.

Η Γαλλοφωνία είναι ένας θεσμός αφιερωμένος στην προώθηση της γαλλικής γλώσσας και της πολιτικής, εκπαιδευτικής, οικονομικής και πολιτιστικής συνεργασίας μεταξύ των 93 χωρών-μελών του Διεθνούς Οργανισμού Γαλλοφωνίας (OIF), στις οποίες περιλαμβάνεται και η Ρουμανία.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Γιοχάνις επιβεβαίωσε τη δέσμευση της Ρουμανίας στη Γαλλοφωνία. Ωστόσο, το γεγονός ότι απλώς είναι κράτος μέλος του OIF δεν καθιστά αυτομάτως μια χώρα ή έδαφος "γαλλόφωνο" ή γαλλική αποικία.

Ενώ υπάρχουν δεσμοί μεταξύ της γαλλικής αποικιοκρατίας και της Γαλλοφωνίας -η Σενεγάλη είναι μέλος της OIF και ήταν γαλλική αποικία, για παράδειγμα- υπάρχουν χώρες όπως η Ρουμανία που περιλαμβάνονται επειδή η γαλλική γλώσσα είχε ιστορικά σημαντική πολιτιστική επιρροή στη χώρα. Σήμερα είναι η δεύτερη ξένη γλώσσα που διδάσκεται στα σχολεία μετά τα αγγλικά.

Κλωνοποίηση ειδησεογραφικών οργανισμών

Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα ψευδών ειδήσεων για το οποίο γίνεται ένα είδος κλώνου ενός καθιερωμένου ειδησεογραφικού ιστότοπου για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, στην προκειμένη περίπτωση για την προώθηση του αντιδυτικού λόγου και την ενίσχυση των κοινωνικών εντάσεων.

Η ίδια τακτική χρησιμοποιείται για την αντιγραφή τηλεοπτικών σταθμών. Για παράδειγμα, έχουν δημιουργηθεί ψεύτικα βίντεο στο ύφος του Euronews.

Εν μέσω της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές τον Μάιο του 2025, η Εθνική Αρχή Διαχείρισης και Ρύθμισης των Επικοινωνιών της Ρουμανίας (ANCOM) εξέδωσε προειδοποίηση σχετικά με ένα δίκτυο ιστότοπων Doppelganger.

"Αυτό το δίκτυο κλωνοποιημένων ιστότοπων μιμείται την εικόνα των επίσημων σελίδων στο διαδίκτυο ορισμένων σημαντικών δημόσιων οργανισμών, της τηλεόρασης και των ειδησεογραφικών πρακτορείων και χρησιμοποιείται για την προώθηση παραπλανητικού περιεχομένου σε κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά ή υγειονομικά θέματα με σκοπό την παραπλάνηση του πληθυσμού και την αρνητική επιρροή της αντίληψής του", αναφέρεται στην ανακοίνωσή της.

H Τανάζε δήλωσε στο Euroverify ότι γενικότερα, το ρουμανικό διαδικτυακό περιβάλλον κατακλύζεται από φιλορωσικές, αντιδυτικές επιθέσεις. Πρόσθεσε ότι, από το 2024, πολλές από αυτές τις επιθέσεις έχουν επικεντρωθεί κατά της Γαλλίας και του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.

Η αύξηση αυτή μπορεί να συνδεθεί με το γεγονός ότι η Μόσχα αντιλαμβάνεται τη Γαλλία ως τον κύριο αντίπαλό της στην Ευρώπη. Αυτό επιβεβαιώθηκε από τον επικεφαλής του γαλλικού στρατού, στρατηγό Τιερί Μπουρκάρντ, τον Ιούλιο του 2025.

Είπε ότι αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη γαλλική υποστήριξη προς την Ουκρανία μετά την πλήρους κλίμακας ρωσική εισβολή. "Ήταν ο [Βλαντιμίρ] Πούτιν που το είπε αυτό", πρόσθεσε ο στρατηγός.