Εγγυήσεις ασφαλείας: Κόντρα μεταξύ Παρισιού και Ρώμης

Τα σχόλια του Ματέο Σαλβίνι προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας.

Το Quai d'Orsay κάλεσε τον Ιταλό πρέσβη την Πέμπτη, αφού ο Ιταλός αντιπρόεδρος του Συμβουλίου προέτρεψε τον Εμανουέλ Μακρόν να φορέσει ένα αλεξίσφαιρο γιλέκο και να πάει ο ίδιος στην Ουκρανία, για να επικρίνει τη γαλλική υποστήριξη για την πιθανή ανάπτυξη ευρωπαϊκών ειρηνευτικών στρατευμάτων προς υποστήριξη του Κιέβου.

"Πήγαινε αν θέλεις. Φορέστε το κράνος σας, το όπλο σας, το αλεξίσφαιρο γιλέκο σας, πηγαίνετε στην Ουκρανία", δήλωσε την Τετάρτη ο ακροδεξιός ηγέτης, ο οποίος κατέχει τη θέση του υπουργού Μεταφορών και Υποδομών.

Κάλεσε επίσης τον Γάλλο πρόεδρο να "κρατηθεί στο τραμ", μια έκφραση που μπορεί να μεταφραστεί ως "άντε γαμήσου" ή "φύγε από την πλάτη σου".

Ο ακροδεξιός ηγέτης επιτέθηκε ξανά το Σάββατο σε εκδήλωση του κόμματός του La Ligue, κατηγορώντας τον Εμανουέλ Μακρόν ότι χρησιμοποιεί τον πόλεμο στην Ουκρανία ως εφαλτήριο για να αναπληρώσει τη λεγόμενη φθίνουσα δημοτικότητα στο εσωτερικό.

"Εδώ και μήνες μιλάει για πόλεμο, πυρηνική ομπρέλα, μπαζούκας, πυραύλους και ευρωπαϊκό στρατό! (...) Ξέρετε γιατί; Κατά τη γνώμη μου, τα έχουν βάλει όλα αυτά μαζί επειδή η δημοτικότητα του Μακρόν στο εσωτερικό βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό", υποστήριξε ο Ματέο Σαλβίνι.

Εγγυήσεις ασφαλείας

Πάνω απ' όλα, η διαμάχη αυτή αναδεικνύει τις διαφορές μεταξύ των Ευρωπαίων σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας που θα ήταν διατεθειμένοι να παράσχουν στην Ουκρανία σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας για την αποτροπή οποιασδήποτε μελλοντικής ρωσικής επίθεσης.

Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο ζητούν την ανάπτυξη μιας δύναμης εγγυήσεων ασφαλείας με αεροπορικές, θαλάσσιες και χερσαίες συνιστώσες.

"Αυτή δεν θα ήταν μια ουδέτερη δύναμη μεταξύ των δύο μερών, αλλά μια δύναμη δίπλα στους Ουκρανούς που θα είχε ως στόχο να αποτρέψει τη Ρωσία από το να συνεχίσει την πιθανή επιθετικότητά της κατά της Ουκρανίας, δείχνοντάς της ότι αν ξαναρχίσει τις εχθροπραξίες, αυτή τη φορά δεν θα έχει να αντιμετωπίσει μόνο τους Ουκρανούς, αλλά έναν συνασπισμό χωρών της Ευρώπης", δήλωσε στο Euronews ο Élie Tenenbaum, διευθυντής του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας του Γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (IFRI).

Η δύναμη αυτή δεν θα είχε τη μορφή "ειρηνευτικής επιχείρησης ή επιχείρησης παρέμβασης κατά μήκος της πρώτης γραμμής", αλλά θα βρισκόταν "μάλλον ανάντη, πίσω από την πρώτη γραμμή, δίπλα στους Ουκρανούς", προσθέτει.

Ο Εμανουέλ Μακρόν φέρεται να έχει αναλάβει το προβάδισμα στο όνομα της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας, της ικανότητας των Ευρωπαίων να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.

"Είδαμε σταδιακά, ιδίως από το 2023 και όλο και περισσότερο το 2024 και το 2025, τον Εμανουέλ Μακρόν να αναλαμβάνει αυτό το θέμα και να καθιστά τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία βασικό στοιχείο της πολιτικής του και του οράματός του για την Ευρώπη", προσθέτει ο εμπειρογνώμονας.

Επίσης, απέρριψε τις κατηγορίες του Ματέο Σαλβίνι ότι ο Γάλλος ηγέτης προσπαθεί να καλύψει την έλλειψη δημοτικότητάς του στην πατρίδα του.

"Δεν νομίζω ότι σήμερα οι πολιτικοί αναλυτές και οι πολιτικοί σύμβουλοι στο Μέγαρο των Ηλυσίων πιστεύουν ότι το ουκρανικό ζήτημα είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο όσον αφορά την εσωτερική πολιτική, ακόμη και αν προφανώς συμβάλλει στο κύρος του προέδρου", λέει ο Ελί Τενενμπάουμ, ο οποίος κάνει λόγο για "μια κακή δίκη".

Ιταλική απροθυμία

Από την πλευρά της, η Ρώμη αντιτίθεται σθεναρά στην αποστολή Ιταλών στρατιωτών στην Ουκρανία για την αποφυγή οποιασδήποτε κλιμάκωσης και αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα της αποστολής ευρωπαϊκών στρατευμάτων σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας.

Αντ' αυτού, τάσσεται υπέρ ενός μηχανισμού συλλογικής άμυνας εμπνευσμένου από το άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ, βάσει του οποίου κάθε χώρα θα αναλάμβανε να παράσχει βοήθεια στην Ουκρανία σε περίπτωση επίθεσης.

Η Ιταλία "επιμένει μάλλον ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν δικά της στρατεύματα σε ένα σενάριο μετά την κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία", δήλωσε στο Euronews ο Alberto Alemanno, καθηγητής ευρωπαϊκού δικαίου στο HEC Paris.

Αντ' αυτού, θέλει να "αναπτύξει ένα μοντέλο του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ που θα προστατεύει την Ουκρανία χωρίς να την εντάξει στον διεθνή οργανισμό του ΝΑΤΟ, επειδή γνωρίζουμε ότι αυτή είναι μία από τις κόκκινες γραμμές που ζητείται από τη Ρωσία να τραβήξει", προσθέτει.

Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, η συζήτηση αυτή αποκαλύπτει επίσης τις εσωτερικές διαιρέσεις στο εσωτερικό της ιταλικής κυβέρνησης συνασπισμού. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι υποστηρίζει την Ουκρανία και έχει υποστηρίξει όλες τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Αντίθετα, η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, η οποία έχει ιστορικούς δεσμούς με το Κρεμλίνο, αντιτίθεται τακτικά στην ευρωπαϊκή στήριξη προς την Ουκρανία.

Η Ιταλίδα πρωθυπουργός έχει επίσης να αντιμετωπίσει την απροθυμία των ψηφοφόρων της.

"Η Τζόρτζια Μελόνι βρίσκεται ανάμεσα σε μια πέτρα και σε μια δύσκολη θέση. Από τη μία πλευρά, πρέπει να ικανοποιήσει τα ευρωπαϊκά της μέλη και τη ρητορική της υποστήριξη προς τη συμμαχία του ΝΑΤΟ- από την άλλη, πρέπει επίσης να ικανοποιήσει την κοινή γνώμη, συμπεριλαμβανομένων πολλών από τους δικούς της ψηφοφόρους, οι οποίοι δεν είναι πολύ ενθουσιώδεις ή τουλάχιστον δεν ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την ιδέα της μεγαλύτερης εμπλοκής της Ιταλίας στην επίλυση αυτής της σύγκρουσης", αναλύει ο Αλμπέρτο Αλεμάνο.

Ωστόσο, η Ρώμη και το Παρίσι, που ανήκουν αμφότερες στον συνασπισμό των προθύμων, θα μπορούσαν να συγκλίνουν σε άλλες εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο.

Και ενώ η ρητορική τους μπορεί να διαφέρει, η Γαλλία και η Ιταλία δεν απέχουν πολύ μεταξύ τους όσον αφορά την οικονομική συνεισφορά τους στη βοήθεια προς την Ουκρανία.