Η Ουκρανία δεν χρειάζεται μαθήματα δημοκρατίας

Η Ουκρανία δεν χρειάζεται μαθήματα δημοκρατίας, δήλωσε στο Euronews η νικήτρια του Νόμπελ Ειρήνης Ολεξάντρα Ματβιτσούκ, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης Τραμπ ότι οι αρχές στο Κίεβο χρησιμοποιούν τον πόλεμο ως δικαιολογία για να αποφύγουν τη διεξαγωγή εκλογών.

«Δεν έχουμε ανάγκη από μαθήματα σχετικά με τις εκλογές», είπε την Πέμπτη στη συνέντευξή της στο Euronews. «Το 2004, οι Ουκρανοί οργάνωσαν την Πορτοκαλί Επανάσταση όταν κλάπηκε η εκλογική διαδικασία. Εκτιμούμε τις εκλογές. Το ερώτημα είναι αν διαθέτουμε την ασφάλεια για να τις οργανώσουμε».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι η Ουκρανία «βρίσκεται στο σημείο όπου δεν είναι πια δημοκρατία» και επανέλαβε την κριτική του προς τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνησή του χρησιμοποιεί τον πόλεμο για να αποφύγει την προκήρυξη εκλογών.

Οι ουκρανικές αρχές έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι υποστηρίζουν τη διεξαγωγή μιας νέας εκλογικής διαδικασίας, η οποία θα δοκίμαζε τη δημοφιλία του Ζελένσκι και τον τρόπο που διαχειρίζεται τον πόλεμο και τις ειρηνευτικές συνομιλίες. Ωστόσο, επισημαίνουν τις σοβαρές υλικοτεχνικές δυσκολίες διεξαγωγής εκλογών σε μια χώρα που πλήττεται καθημερινά από πυραύλους και drones, ενώ στρατιώτες με δικαίωμα ψήφου παραμένουν στην πρώτη γραμμή.

Η Ουκρανία επρόκειτο να πραγματοποιήσει εκλογές το 2024, αλλά τελικά αυτό δεν κατέστη δυνατό. Ο στρατιωτικός νόμος βρίσκεται σε ισχύ από την έναρξη της πλήρους κλίμακας εισβολής της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022.

Παρά ταύτα, η κυβέρνηση Τραμπ πιέζει για άμεση διεξαγωγή εκλογών στην Ουκρανία, ώστε αυτό να ενταχθεί σε οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία.

Για να διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή για το Κίεβο, ο Ζελένσκι δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι είναι «έτοιμος για εκλογές» και απέρριψε τις αιτιάσεις πως χρησιμοποιεί τον πόλεμο ως πρόσχημα για να αποτρέψει την ψηφοφορία και να παραμείνει στην εξουσία, χαρακτηρίζοντάς τις «ειλικρινά, μια εντελώς παράλογη ιστορία».

Την Τετάρτη, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι σύντομα θα παρουσιάσει πιο «επεξεργασμένα έγγραφα» στις ΗΠΑ και σε Ευρωπαίους εταίρους για τον τερματισμό του πολέμου. Ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να ταξιδέψει στην Ευρώπη αυτή την εβδομάδα για σχετική συνάντηση. Η Ματβιτσούκ υποστήριξε ότι το κρίσιμο σημείο θα είναι οι σαφείς, πλήρως ανεπτυγμένες εγγυήσεις ασφαλείας που θα αποτρέπουν μελλοντική επιθετικότητα.

Μιλώντας στο Euronews, η Ματβιτσούκ —της οποίας το Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 2022, μαζί με τον Λευκορώσο ακτιβιστή Αλες Μπιαλιάτσκι και τη ρωσική οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Memorial» για την τεκμηρίωση φερόμενων εγκλημάτων πολέμου— πρόσθεσε ότι πρέπει να αποδοθεί δικαιοσύνη για τις θηριωδίες που διέπραξε ο ρωσικός στρατός στην Ουκρανία.

Τόνισε επίσης ότι οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να οδηγήσει σε μια διαρκή και δίκαιη ειρήνη, όχι απλώς σε μια παύση που θα επιτρέψει στη Ρωσία να ανασυνταχθεί και να επιτεθεί ξανά.

«Θα περιλαμβάνει νέες, αυστηρές εγγυήσεις ασφαλείας που θα κάνουν τον Πούτιν να καταλάβει ότι είναι αδύνατο να καταλάβει και να καταστρέψει ολόκληρη την Ουκρανία;» είπε.

Σε ερώτηση για το αν ο Τραμπ αξίζει το Νόμπελ Ειρήνης —το οποίο διεκδικεί και ο ίδιος, ενώ εκείνη είναι ήδη κάτοχος— η Ματβιτσούκ απάντησε ότι μπορεί «μόνο να του ευχηθεί επιτυχία, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι πέτυχε να εγκαθιδρύσει μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη».