Merz’in COP30'a ev sahipliği yapan Belem kentini 'küçümsemesi' Brezilyalıları kızdırdı

Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, kasım ayı başında ziyaret ettiği COP30 iklim zirvesinin ev sahibi Belem kenti hakkında küçümseyici ifadeler kullanınca Brezilya ile diplomatik bir gerilim yarattı.

Berlin’e dönüşünün ardından bir ticaret konferansında konuşan Merz, kendisinin ve heyetindeki hiç kimsenin Brezilya Amazonlarındaki kentte kalmak istemediğini ima ederek özellikle beraberindeki gazetecileri hedef aldı.

Merz, “Hanımefendiler, beyefendiler, dünyanın en güzel ülkelerinden birinde yaşıyoruz,” dedi ve şöyle devam etti.

“Geçen hafta, Brezilya’da yanımda bulunan gazetecilere sordum: Burada kalmak isteyen var mı? Hiçbirinin eli kalkmadı. Hepsi, özellikle de cuma gününü cumartesiye bağlayan gece bu kentten Almanya’ya dönmüş olmaktan memnundu."

'Bir bara gitmeliydi'

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva sert bir yanıt vererek, Merz’in kenti değerlendirmeden önce Belem’in kültürel dokusunu keşfetmesi gerektiğini söyledi.

Lula, “Bir bara gitmeliydi, dans etmeliydi, Para eyaletinin yemeklerini tatmalıydı. Bunu yapsaydı, Berlin’in Belem kenti ve Para eyaletinin sunduğu kalitenin yüzde 10’unu bile sunmadığını fark ederdi,” dedi ve kentin “eşsiz” misafirperverliğini övdü.

Belem Belediye Başkanı Igor Normando ise şansölyenin sözlerini “talihsiz… kibirli ve önyargılı” olarak nitelendirdi. Para Valisi Helder Barbalho da Merz’in “muhtemelen ne söylediğinin farkında olmadığını” belirtti.

Alman yayın kuruluşu Deutsche Welle tarafından sosyal medyada paylaşılan açıklamalar, yoğun çevrimiçi tepkiye yol açtı. Kullanıcılar Merz’i kabalıkla, ırkçılıkla ve beyaz üstünlüğü sergilemekle suçladı; kimileri özür talep ederken, kimileri de artık Brezilya’da istenmediğini söyledi.

Brezilya medyası da bu ifadeleri kınadı.

Bununla birlikte bazıları Merz’i savunarak Belem’deki aşırı sıcak, şiddetli yağış ve yoksulluk gibi zorlu koşullara dikkat çekti.

Eleştirmenler, COP30’un bu kentte düzenlenmesi kararını sorguladı, ki bu tartışma Merz’in sözlerinden önce de gündemdeydi.

Zarar kontrolü

Federal Çevre Bakanı Carsten Schneider, Almanya’nın COP30 heyetine Devlet Sekreteri Jochen Flasbarth ile birlikte liderlik eden isim olarak, sosyal medyada Brezilya hakkında olumlu mesajlar paylaşarak tartışmanın etkisini azaltmaya çalıştı.

Yağmur ormanlarına yaptığı ziyaretten fotoğraflar paylaşan ve Brezilya’nın misafirperverliğini öven Schneider, ise “Brezilya, dost canlısı insanlara ve iyi ev sahiplerine sahip harika bir ülke. Keşke COP’tan sonra daha uzun kalabilseydim,” dedi.

Olay, Merz’in Almanya’da yoğun tartışma yaratan kent demografisiyle ilgili son açıklamaları da dahil olmak üzere, kamuoyunda tepki çeken açıklamalarına bir yenisini ekledi.

Almanya, Brezilya hükümetinin ormansızlaşmayla mücadele etmek için kurduğu Amazon Fonu’nun kilit bağışçılarından biri.

Merz, 7 Kasım’da Belem’de Lula yönetimi tarafından hazırlanan ve koruma taahhüdünde bulunan 70’ten fazla gelişmekte olan ülkeyi desteklemeyi hedefleyen Tropical Forests Forever Fund (Tropikal Ormanları Kalıcı Koruma Fonu) için “kayda değer” bir yatırım sözü verdi.