Επέστρεψαν στο Ιράν οι επιθεωρητές του ΙΑΕΑ για τα πυρηνικά - Δυσκολίες στο έργο τους

Παρά το γεγονός ότι το Ιράν επέτρεψε στους επιθεωρητές να επιστρέψουν για πρώτη φορά μετά τη 12ήμερη σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ τον Ιούνιο, η πρόσβαση σε κρίσιμες πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι ακόμη "έργο σε εξέλιξη", σύμφωνα με τον Ραφαέλ Γκρόσι, γενικό διευθυντή της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας.

"Μπορώ να πω ότι είναι σημαντικό ότι οι επιθεωρητές επέστρεψαν", δήλωσε ο Γκρόσι σε συνέντευξή του. "Ταυτόχρονα, πρέπει ακόμη να διευκρινίσουμε ορισμένα πράγματα και πρέπει ακόμη να αντιμετωπίσουμε όλα τα ζητήματα που είναι σημαντικά όσον αφορά τις επιθεωρήσεις που πρέπει να διεξάγουμε στο Ιράν".

Ο Γκρόσι είχε συνάντηση με υψηλόβαθμους αξιωματούχους στην Ουάσιγκτον αυτή την εβδομάδα, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος μίλησε επίσης την Τετάρτη με τους ομολόγους του από τη Γερμανία, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο Ρούμπιο και ο Γκρόσι συζήτησαν την παγκόσμια πυρηνική ασφάλεια και "τις προσπάθειες του ΙΑΕΑ να διεξάγει δραστηριότητες παρακολούθησης και επαλήθευσης, μεταξύ άλλων στο Ιράν", ανέφερε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε σύντομο κείμενο της συνάντησης.

Ευρωπαϊκές κυρώσεις

Οι ηγέτες των τριών ευρωπαϊκών χωρών -γνωστών ως Ε3- έχουν περάσει τις τελευταίες εβδομάδες συναντώντας Ιρανούς αξιωματούχους, αναζητώντας μια λύση ενόψει της προθεσμίας που λήγει αυτή την εβδομάδα για την απειλή επαναφοράς των κυρώσεων του ΟΗΕ.

Έχουν προειδοποιήσει ότι θα επικαλεστούν τον λεγόμενο "μηχανισμό επαναφοράς" της πυρηνικής συμφωνίας του 2015 με το Ιράν.

Η ανησυχία των Ευρωπαίων για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα είχε αυξηθεί από τότε που η Τεχεράνη διέκοψε κάθε συνεργασία με τον ΙΑΕΑ μετά τη σύγκρουση.

Οι ΗΠΑ και η Ε3 συμφώνησαν να ορίσουν ως προθεσμία την 31η Αυγούστου για την επίκληση του μηχανισμού επαναφοράς, εάν το Ιράν δεν εκπληρώσει διάφορους όρους, μεταξύ των οποίων η επανάληψη των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ για το πυρηνικό του πρόγραμμα, η πρόσβαση των επιθεωρητών του ΟΗΕ στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις και η καταγραφή πάνω από 400 κιλά εξαιρετικά εμπλουτισμένου ουρανίου.

Οι επιθεωρητές αποκτούν πρόσβαση σε έναν πυρηνικό χώρο

Ο Γκρόσι δήλωσε ότι αποτελεί σημαντική ανακάλυψη το γεγονός ότι οι επιθεωρητές της ΙΑΕΑ επιτρέπεται να επιστρέψουν στο Ιράν για πρώτη φορά από τότε που το Ισραήλ και οι ΗΠΑ επιτέθηκαν σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, μεταξύ άλλων με βόμβες που είχαν χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή καταφυγίων.

"Υπήρχαν πολλές φωνές στο Ιράν που υποστήριζαν το τέλος κάθε συνεργασίας με τον οργανισμό και υπήρχαν φωνές στον κόσμο που υποστήριζαν ότι ίσως η υπηρεσία δεν θα επέστρεφε ποτέ και ότι θα χάναμε αυτό το απαραίτητο έργο που επιτελούμε για λογαριασμό της διεθνούς κοινότητας".

Μέχρι στιγμής, ο Γκρόσι δήλωσε ότι οι επιθεωρητές του ΙΑΕΑ έχουν επιστρέψει στο πυρηνικό εργοστάσιο του Ιράν στο Μπουσέρ, αλλά όχι ακόμη στις άλλες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αποτέλεσαν στόχο των αμερικανικών χτυπημάτων. Ο ίδιος δήλωσε ότι δεν έχει άμεσα σχέδια να επιστρέψει στο Ιράν - επισκέφθηκε για τελευταία φορά τη χώρα στις αρχές του τρέχοντος έτους - αλλά παραμένει σε επαφή με Ιρανούς αξιωματούχους για να εξετάσει την υλικοτεχνική υποδομή της πρόσβασης του ΙΑΕΑ σε όλες τις εγκαταστάσεις.

Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Αμπάς Αραγκτσί επιβεβαίωσε την Τετάρτη ότι οι επιθεωρητές βρίσκονταν στις εγκαταστάσεις για να παρακολουθήσουν μια αντικατάσταση καυσίμων, σύμφωνα με δημοσίευμα του κρατικού πρακτορείου ειδήσεων IRNA. Αλλά φέρεται να προειδοποίησε ότι αυτό δεν αποτελεί πρόοδο για την επίσκεψη της ΙΑΕΑ σε άλλες εγκαταστάσεις.