Ν. Κορέα: Οριστική και αμετάκλητη καθαίρεση του προέδρου με τη βούλα του Συνταγματικού Δικαστηρίου

Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Νότιας Κορέας επιβεβαίωσε, με ομόφωνη απόφασή του, την οριστική και αμετάκλητη καθαίρεση του προέδρου Γιουν Σουκ Γέολ από το αξίωμά του, με αφορμή την αποτυχημένη απόπειρα κήρυξης στρατιωτικού νόμου στη χώρα, τη νύχτα της 3ης προς 4η Δεκεμβρίου.

Στην ετυμηγορία του, το Συνταγματικό Δικαστήριο τόνισε πως ο πρόεδρος Γιουν «παραβίασε θεμελιώδεις αρχές του κράτους δικαίου και της δημοκρατικής διακυβέρνησης» και τον ίδιο τον θεμελιώδη νόμο.

«Δεν περιορίστηκε να κηρύξει στρατιωτικό νόμο, αλλά διέπραξε ενέργειες που παραβίασαν το Σύνταγμα και τη νομοθεσία, ιδίως κινητοποιώντας τις ένοπλες δυνάμεις και την αστυνομία για να εμποδίσουν το κοινοβούλιο να ασκήσει τα καθήκοντά του», αναφέρει η ετυμηγορία.

Όλα τα μέλη του κορυφαίου δικαστηρίου αποφάσισαν «την αποπομπή» του προέδρου Γιουν Σουκ Γέολ, σημειώνει, επιβεβαιώνοντας ότι γίνεται δεκτή εισήγηση του κοινοβουλίου που ψηφίστηκε τη 14η Δεκεμβρίου.

Η απόφαση αυτή σημαίνει την άμεση απομάκρυνσή του από την εξουσία. Ως τώρα είχε απλά παυθεί. Σημαίνει επίσης πως πρέπει να διεξαχθούν εντός 60 ημερών πρόωρες προεδρικές εκλογές.

«Λυπάμαι αληθινά κι είμαι συντετριμμένος που δεν μπόρεσα να ανταποκριθώ στις προσδοκίες σας», ανέφερε ο κ. Γιουν σε λακωνική ανακοίνωσή του που δημοσιοποιήθηκε μετά την απόφαση του δικαστηρίου, που ήταν ομόφωνη. «Είμαι βαθιά ευγνώμων σε όλους όσοι με υποστήριξαν και με ενθάρρυναν ακόμη και όταν δεν ανήλθα στο ύψος των περιστάσεων», πρόσθεσε ο αποπεμφθείς πρόεδρος.

Ο Γιουν Σουκ Γέολ είναι εξάλλου αντιμέτωπος με ποινική δίκη για «ανταρσία» — αδίκημα που επισύρει ποινή ισόβιας κάθειρξης, ως ακόμη και τη θανατική ποινή, δυνάμει της νοτιοκορεάτικης νομοθεσίας.

Η παράταξη του Γιουν Σουκ Γέολ ανακοίνωσε πως «αποδέχεται» την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, καλώντας να μην υπάρξουν βίαια επεισόδια.

Η αστυνομία συνέλαβε διαδηλωτή που έσπασε παράθυρο λεωφορείου της, σύμφωνα με το νοτιοκορεάτικο εθνικό πρακτορείο ειδήσεων Yonhap.

Ο υπηρεσιακός πρόεδρος της Νότιας Κορέας, ο Χαν Ντουκ-σου, υποσχέθηκε πως δεν θα επιτρέψει να υπάρξει οποιοδήποτε «κενό» στην εθνική ασφάλεια και στην διπλωματία της Σεούλ.

Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Λι Τζε-μιουνγκ, φαβορί των εκλογών, εξήρε την αποπομπή του ηγέτη της δεξιάς, που κατηγόρησε ότι «απείλησε τον λαό και τη δημοκρατία με την εξουσία και τα όπλα που του εμπιστεύτηκε ο λαός».

Πλήθος διαδηλωτών στους δρόμους της Σεούλ

Χιλιάδες διαδηλωτές κατά του κ. Γιουν είχαν συγκεντρωθεί σε ανοικτό χώρο για να παρακολουθήσουν τη συνεδρίαση απευθείας, κρατώντας ο ένας τον άλλο από τα χέρια σε ένδειξη αλληλεγγύης.

Όταν άκουσαν την απόφαση ξέσπασαν σε χειροκροτήματα και πανηγυρισμούς, ενώ άλλοι έκλαιγαν. «Κλαίγαμε και φωνάζαμε πως εμείς, ο λαός, νικήσαμε», είπε 25χρονη που είχε πάει να διαδηλώσει εναντίον του Γιουν Σοκ-γελ.

Πλήθος οπαδών του κ. Γιουν επίσης συγκεντρώθηκε στο κέντρο της Σεούλ για να ακούσει την απόφαση. Ακούστηκαν προτροπές για τη δολοφονία των δικαστών. Διαδηλωτής συνελήφθη επειδή επιτέθηκε σε όχημα της αστυνομίας.

Ενόψει της απαγγελίας της ετυμηγορίας, είχαν εκφραστεί ανησυχίες για επεισόδια. Οι οκτώ δικαστές του τέθηκαν υπό ενισχυμένη φύλαξη της αστυνομίας και οι δυνάμεις επιβολής της τάξης, σε κατάσταση μέγιστου συναγερμού, απέκλεισαν τη συνοικία όπου εδρεύει το Συνταγματικό Δικαστήριο με αλυσίδα οχημάτων. Είχαν εγκατασταθεί εκ των προτέρων ιατρεία εκστρατείας, για το ενδεχόμενο να χρειαστεί να αντιμετωπιστούν άμεσα σοβαροί τραυματισμοί.

Πολλές πρεσβείες, ανάμεσά τους αυτές των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Ρωσίας και της Κίνας, εξέδωσαν κατεπείγουσες οδηγίες στους υπηκόους τους να αποφύγουν τις συγκεντρώσεις κόσμου.

Από τον Ιανουάριο, τουλάχιστον δυο ριζοσπαστικοποιημένοι οπαδοί του κ. Γιουν αυτοπυρπολήθηκαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την τύχη του.

Το χρονικό της υπόθεσης

Αφού εξελέγη με τη μικρότερη διαφορά στην εκλογική ιστορία της χώρας της Ασίας, το 2022, ο άλλοτε ανερχόμενος αστέρας της εισαγγελίας, 64 ετών, μετατράπηκε προοδευτικά σε ηγέτη εξαιρετικά αντιδημοφιλή.

Ο Γιουν Σουκ Γέολ συνεχίζει ακόμη να υπεραμύνεται της απόφασης-σοκ που ανακοίνωσε τη νύχτα της 3ης προς 4η Δεκεμβρίου, όταν υποστήριξε πως η κήρυξη στρατιωτικού νόμου ήταν απαραίτητη για να αποτραπεί ο κίνδυνος επικράτησης «βορειοκορεατικών κομμουνιστικών δυνάμεων» και να «εξαλειφθούν στοιχεία εχθρικά έναντι του κράτους» — καταφερόμενος εναντίον των αντιπάλων του.

Όμως, στο κοινοβούλιο υπό στρατιωτική πολιορκία, συμπεριλαμβανομένων ειδικών δυνάμεων που κατέφθασαν με ελικόπτερα, επαρκής αριθμός βουλευτών κατόρθωσε να συνεδριάσει και να εγκρίνει ομόφωνα σε ψηφοφορία κείμενο που απαιτούσε να τερματιστεί ο στρατιωτικός νόμος — αναγκάζοντας τον πρόεδρο να προχωρήσει όντως στην άρση του, έξι ώρες αφού τον επέβαλε.

Χωρίς πλέον τις εξουσίες του, ο Γιουν Σουκ Γέολ έγινε την Ιανουάριο ο πρώτος πρόεδρος εν ενεργεία στην ιστορία της Νότιας Κορέας που συνελήφθη και τέθηκε υπό κράτηση, έπειτα από επεισοδιακή επιχείρηση των δυνάμεων επιβολής της τάξης στην επίσημη κατοικία του, που είχε μεταμορφωθεί σε φρούριο, έπειτα από μια πρώτη αποτυχημένη προσπάθεια.

Τον Φεβρουάριο εξάλλου άρχισε η ποινική δίκη του για ανταρσία —αδίκημα που επισύρει ποινή ισόβιας κάθειρξης, αν όχι τη θανατική ποινή—, εξέλιξη επίσης άνευ προηγουμένου για πρόεδρο της χώρας εν ενεργεία.

Παρ’ όλ’ αυτά, αφέθηκε ελεύθερος την 8η Μαρτίου, λόγω διαδικαστικού σφάλματος.

Δεκάδες, ενίοτε εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν κάθε σαββατοκύριακο στην πρωτεύουσα Σεούλ τους τελευταίους μήνες, υπέρ του ή εναντίον του.

Πολλοί οπαδοί του κατασκήνωσαν, αψηφώντας το πολικό ψύχος, για εβδομάδες ολόκληρες μπροστά στην προεδρική κατοικία για να αποτρέψουν τη σύλληψή του.

Τη 19η Ιανουαρίου, ορισμένοι από τους πιο σκληρούς υποστηρικτές του έκαναν έφοδο στο δικαστήριο που αναμενόταν να απαγγείλει την απόφασή του να παραταθεί η προφυλάκιση του αρχηγού του κράτους. Η επίθεση, επίσης χωρίς προηγούμενο στη Νότια Κορέα, σηματοδότησε περαιτέρω κλιμάκωση της πολιτικής κρίσης.

Πριν την ανακοίνωση της απόφασης, η αστυνομία δεσεμύτηκε ότι «θα κινητοποιήσει όλους τους διαθέσιμους πόρους της» προκειμένου «να εγγυηθεί την ασφάλεια του κοινού και να αποτρέψει τον κίνδυνο εκτράχυνσης σε σοβαρή κοινωνική σύγκρουση», ανακοίνωσε ο μεταβατικός επικεφαλής της Λι Χο-γιουνγκ.

Το 2017 είχαν σκοτωθεί τέσσερις άνθρωποι στα επεισόδια που ακολούθησαν την οριστική και αμετάκλητη απομάκρυνση από τα καθήκοντά της της τότε προέδρου Παρκ Γκιουν-χιε.

Ένδειξη της περιπλοκότητας της υπόθεσης: το Συνταγματικό Δικαστήριο απήγγειλε την ετυμηγορία του 111 ημέρες αφού άρχισε την εξέταση της υπόθεσης, το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που έχει διαρκέσει ποτέ τέτοια διαδικασία.

Η Παρκ Γκιουν-χιε και ο Ρο Μου-χιουν (αποκαταστάθηκε) έμαθαν την τύχη τους έπειτα από 92 και 63 ημέρες αντίστοιχα.

Η κυρία Παρκ καθαιρέθηκε —μεταξύ άλλων— για διαφθορά, ο κ. Ρο ανέκτησε την εξουσία και ολοκλήρωσε τη θητεία του.