Uzmanlar Trump’ı düzeltti: Rusya Kiev’de çamura değil, taktik hatalara ve direnişe takıldı

ABD Başkanı Donald Trump, Rus birliklerinin 2022’deki işgalin ilk haftalarında Kiev’i ele geçirememesinin, Ukrayna başkentine ulaşmak için çamurlu tarım arazilerinden geçme kararından kaynaklandığı yönündeki iddiasını bir kez daha dile getirdi.

Trump bu ayın başında yaptığı açıklamada, “(Ruslar) otoyoldan gitseydi dört saatte Kiev’de olurlardı. Ama bir Rus generali bunun yerine tarlalardan geçme gibi dahiyane bir karar aldı,” dedi.

“Ve o sırada şiddetli yağışlar vardı, yağmur o kadar fazlaydı ki her yer çamur oldu ve tanklar çamura saplandı. O generalin kim olduğunu bilmiyorum ama Vladimir’i (Putin) tanıyorsam, artık ortalarda yoktur.”

Trump, mayıs ayında da benzer bir iddiada bulunmuş, Putin’in kuvvetlerinin “çamura saplanmasaydı” Kiev’i “beş saatte” ele geçireceğini söylemişti. Bu, Trump’ın Ocak ayında ikinci kez ABD başkanlığı görevine başlamasından bu yana Ukrayna savaşıyla ilgili öne sürdüğü yanıltıcı ya da doğrulanmamış birçok iddiadan sadece biri.

Biz de, Trump’ın iddialarını 2022 Şubat’ında Rusya’nın işgalinin ilk günlerinde yaşananları anlatan uzman görüşlerini inceleyerek doğruladık. Analizimiz, Rusya’nın Kiev’i ele geçirme girişimlerinin, Ukrayna’nın askeri stratejisinin yanı sıra Rus tarafındaki lojistik ve taktik hatalarla engellendiğini ortaya koydu. Kiev’in batısındaki İrpin Nehri vadisindeki çamur, tankların hareketini zorlaştırmış olsa da tek başına Rus saldırısını püskürtmeye yetmezdi.

Rus birlikleri otoyolları kullandı

Uzman anlatımları, Rus tanklarının işgalin ilk günlerinde Ukrayna başkentine ilerlemek için otoyolları kullandığını gösteriyor. Modern Savaş Enstitüsü uzmanlarının analizine göre, Belarus sınırından gelen Rus birlikleri, savaşın ilk aşamasında “Kiev’in dış mahallelerine ulaşmak için 150 km’lik açık yolu katetti.” Uzmanlar ayrıca “birçok Rus’un eski haritalara sahip olduğunu, konvoylarının farklı bölümleri arasında iletişimin zayıf olduğunu” ve “Ukraynalıların da işgalci tankları yanıltmak için yol tabelalarının çoğunu söktüğünü veya üzerlerini boyadığını” belirtiyor.

Analizde ayrıca, Kiev’in batısındaki İrpin Nehri’nin araçların hareketi için “önemli bir engel” oluşturduğu, ancak başkentin doğu tarafında böyle doğal engellerin bulunmadığı kaydediliyor.

Maxar Technologies tarafından AP’ye sağlanan ve EuroVerify tarafından analiz edilen uydu görüntüleri de, Mart 2022’nin başlarında Rus birlikleri başkenti kuşatma girişimindeyken tank konvoylarının otoyollar üzerinden Kiev’e ilerlediğini açık biçimde ortaya koyuyor.

Moskova 'hava üstünlüğü' kuramadı

Rusya’nın Kiev’i ele geçirememesinin en önemli nedenlerinden biri de hava sahasındaki başarısızlığı oldu. Savaş uçakları bakımından sayıca üstün olmalarına rağmen Ukrayna kuvvetleri, Rusya’nın Kiev’in 10 km kuzeyindeki eski bir Sovyet hava üssü olan Hostomel Havaalanı’nı havadan ele geçirme girişimini engelledi. Rus birlikleri havaalanını ancak Belarus sınırından gelen takviyelerle kısa süreliğine kontrol altına alabildi. Ukrayna ise Nisan ayına gelindiğinde havaalanının tam kontrolünü yeniden sağladı.

Uzmanlara göre havaalanının hızla ele geçirilmesi, Rusya’nın Kiev’i alma planında kritik bir parçaydı. Modern Savaş Enstitüsü, “Eğer Rusya Hostomel Havaalanı’nı daha hızlı ele geçirseydi, savaşın ilk günlerinde Rus birliklerinin Kiev’in kalbine kadar ilerlemesi çok muhtemeldi,” diyor. “Ruslar hava üstünlüğü kazanmayı bekliyordu, ancak en iyi ihtimalle sadece kısmi hava kontrolü sağlayabildiler.”

Çamur, ilerlemeyi kısmen engelledi

Trump’ın iddialarını kısmen destekleyen noktalar var: Rusya’nın Kiev’e doğru ilerleyişinde çamurlu koşullar saldırıyı zorlaştırdı. İşgal, erken ilkbahar dönemine denk geldi. Bu dönemde, Rusya’da “rasputitsa,” Ukrayna’da “bezdorizhzhya” denilen, eriyen karların ve çözülen buzların yolları çamura boğduğu bir olgu yaşanır.

Elimizdeki güvenilir kanıtlar, işgalci birliklerin otoyol dışı güzergâhlarda çamura saplandığını ve bunun bazı askeri ilerleyişleri kısmen engellediğini gösteriyor. Bazı Ukrayna medyaları, Rusya’nın çamura gömülen çok sayıda tankı terk ettiğini, bu tankların daha sonra Ukraynalı çiftçiler tarafından kurtarılıp Ukrayna ordusuna kazandırıldığını bildirdi.