ΕΕ και Ινδία κοντά σε ιστορική Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου με έμφαση στην άμυνα και την ασφάλεια

Ενώ η ΕΕ και η Ινδία επιδιώκουν να συνάψουν σύντομα μια ιστορική Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου (FTA), η διάσταση της ασφάλειας και της άμυνας αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο έγγραφο που αφορά τη Στρατηγική ΕΕ – Ινδίας και το οποίο θα παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Τετάρτη.

Σουνίλ Πρασάντ: «Η συμφωνία θα υπογραφεί πριν τον Δεκέμβριο»

Ο Σουνίλ Πρασάντ, γενικός γραμματέας του Εμπορικού Επιμελητηρίου ΕΕ – Ινδίας, δηλώνει: «Είμαι βέβαιος ότι η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου θα υπογραφεί ανάμεσα στο Δελχί και τις Βρυξέλλες πριν από τον Δεκέμβριο.»

Παρά τα εμπόδια που παραμένουν, ιδίως σε σχέση με τα εξαρτήματα αυτοκινήτων, τη γεωργία, το κρασί και τα οινοπνευματώδη, και οι δύο πλευρές φαίνονται έτοιμες να κάνουν παραχωρήσεις στο όνομα μιας διμερούς πολιτικής ασφάλειας και αμυντικών βιομηχανικών συμφερόντων.

Ο Πρασάντ υπογραμμίζει: «Αυτή είναι η συνεργασία που θα ανοίξει τον δρόμο για μια ισχυρότερη εμπορική και οικονομική σχέση.»

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ασφάλεια στον Ινδο-Ειρηνικό

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η στρατιωτική ενίσχυση στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού και η αναζωπύρωση της βίας με το Πακιστάν έχουν φέρει την ασφάλεια και την άμυνα στο επίκεντρο της σχέσης μεταξύ Νέου Δελχί και των 27 κρατών-μελών της ΕΕ, τα οποία επιθυμούν να συνεργαστούν στον αμυντικό βιομηχανικό τομέα, κυρίως με ευρωπαϊκή τεχνολογία.

Ο Πρασάντ σημειώνει: «Η Ινδία θέλει να γίνει κέντρο κατασκευής όπλων, κάτι απολύτως θετικό. Την ίδια στιγμή όμως χρειάζεται την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ινδία δεν μπορεί να το κάνει μόνη της.»

Η πρώτη επίσκεψη της Επιτροπής Πολιτικής και Ασφάλειας στο Νέο Δελχί

Μεταξύ 10 και 14 Σεπτεμβρίου, η Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας (PSC) της ΕΕ ταξίδεψε στο Νέο Δελχί για πρώτη φορά από τη δημιουργία της.

Η αντιπροσωπεία απαρτιζόταν από τους 27 πρεσβευτές των κρατών-μελών και είχε συναντήσεις με ανώτατους θεσμικούς, πολιτικούς, στρατιωτικούς και οικονομικούς παράγοντες στην Ινδία.

Η πρόεδρος της PSC, η Ολλανδή διπλωμάτης Ντελφίνε Προνκ, τόνισε: «Τα πορίσματα και οι συστάσεις που συγκεντρώσαμε από την επίσκεψη θα παρουσιαστούν στους ανώτερους πολιτικούς ηγέτες της ΕΕ, ανοίγοντας τον δρόμο για ενισχυμένη συνεργασία με την Ινδία.»

Η PSC είναι υπεύθυνη για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) και την Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ).

Χοσούκ Λι-Μακγιάμα: «Συμφωνία με Ινδία με κάθε κόστος»

Ο διευθυντής του think tank Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Διεθνή Πολιτική Οικονομία (ECIPE), Χοσούκ Λι-Μακγιάμα, δήλωσε: «Είναι πιθανώς ένα από τα χειρότερα κρυμμένα μυστικά. Στις Βρυξέλλες υπάρχει μια ισχυρή πολιτική σύμπτωση ότι πρέπει να συνάψουμε συμφωνία με την Ινδία, όποιο και αν είναι το κόστος, δεδομένου ότι η πιο σημαντική εξαγωγική μας αγορά, οι ΗΠΑ, έχει ουσιαστικά εξαφανιστεί.»

Ο αμυντικός προϋπολογισμός της Ινδίας

Ο αμυντικός προϋπολογισμός της Ινδίας για το 2025–2026 ξεπερνά τα 70 δισ. ευρώ, με σχέδια εκσυγχρονισμού του ναυτικού και της αεροπορίας.

Η κυβέρνηση του Ναρέντρα Μόντι επιδιώκει να διευρύνει τη βάση στρατιωτικής τεχνολογίας.

Πρόσφατα, η Ινδία και η Γερμανία υπέγραψαν συμφωνία για την κατασκευή γερμανικών υποβρυχίων στην ασιατική χώρα.

Την περίοδο 2016–2022, το Νέο Δελχί απέκτησε 62 γαλλικά μαχητικά Rafale και σχεδιάζει την παραγωγή επιπλέον σε συνεργασία με το Παρίσι.

Η γεωπολιτική ισορροπία της Ινδίας

Παρά τις εντάσεις με τις ΗΠΑ, η Ινδία υποδέχθηκε πρόσφατα αμερικανική εμπορική αντιπροσωπεία.

Ωστόσο, τον Αύγουστο, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε διάταγμα με το οποίο απειλεί με αύξηση των δασμών στις ινδικές εισαγωγές από 25% σε 50%, λόγω των συνεχιζόμενων αγορών ρωσικού πετρελαίου.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο πρωθυπουργός της Ινδίας συμμετείχε στη Σύνοδο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) στην Κίνα, όπου έγινε δεκτός με θερμές χειραψίες από τον Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Σι Τζινπίνγκ.

Παράλληλα, περίπου 60 Ινδοί στρατιώτες της ελίτ μονάδας Ταξιαρχία Κουμαόν συμμετείχαν στις ρωσικές ασκήσεις Zapad στη Λευκορωσία, λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Ο Λι-Μακγιάμα σημειώνει: «Η Ινδία δεν βάζει ποτέ όλα της τα αυγά σε ένα καλάθι. Δεν εντάσσεται αποκλειστικά σε μία συμμαχία.»

Η ρωσική διάσταση και το ζήτημα του Πακιστάν

Ο Πρασάντ αποκάλυψε ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα επισκεφθεί την Ινδία πριν τον Δεκέμβριο για να υπογράψει συμφωνία για την παραγωγή πυραυλικών συστημάτων S-400 ή S-500.

Σύμφωνα με τον Λι-Μακγιάμα, η αμυντική στρατηγική της Ινδίας επί μισό αιώνα βασιζόταν στο σενάριο ότι θα πολεμούσε αμερικανικά F-16 από το Πακιστάν.

Παράλληλα, η Ινδία ζητά από την ΕΕ να αναστείλει το πρόγραμμα Γενικευμένων Προτιμήσεων Plus (GSP+) με το Πακιστάν, το οποίο θεωρεί «αδικαιολόγητο προνόμιο».

Το GSP+ αποτελεί εμπορικό μηχανισμό που εξασφαλίζει προτιμησιακή πρόσβαση σε συγκεκριμένους τομείς, όπως τα υφάσματα, με αντάλλαγμα τη συμμόρφωση του Πακιστάν σε συμβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αρχές χρηστής διακυβέρνησης.