Η κληρονομιά της COP29 του Μπακού: Μια νέα εποχή στη χρηματοδότηση του κλίματος ή μία από τα ίδια;

Όπως πολλές φορές πριν από αυτήν, η 29η διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή χρειάστηκε επιπλέον χρόνο για να επιτευχθεί μια συνολική συμφωνία.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής, οι εξαντλημένοι αντιπρόσωποι στο Μπακού κατέληξαν τελικά σε συμβιβασμό για το πιο κρίσιμο θέμα της COP29: ένα νέο πλαίσιο χρηματοδότησης του κλίματος. Ο εκτελεστικός γραμματέας του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή Σάιμον Στάιλ το χαρακτήρισε "ασφαλιστήριο συμβόλαιο για την ανθρωπότητα", προσθέτοντας ότι "όπως κάθε ασφαλιστήριο συμβόλαιο, λειτουργεί μόνο εάν τα ασφάλιστρα καταβάλλονται πλήρως και εγκαίρως. Οι υποσχέσεις πρέπει να τηρηθούν για την προστασία δισεκατομμυρίων ζωών".

Το ποσό που συμφωνήθηκε να εγγυηθούν οι ανεπτυγμένες χώρες είναι 300 δισ. δολάρια ετησίως έως το 2035, πολύ χαμηλότερο από αυτό που ζητούσαν οι αναπτυσσόμενες χώρες, με πολλούς από τους αντιπροσώπους τους να κάνουν γνωστή την απογοήτευσή τους.

Η Chandni Raina, εκπρόσωπος της διαπραγματευτικής ομάδας της Ινδίας, δήλωσε ότι ζήτησαν από την προεδρία της COP29 να μιλήσουν πριν από την έγκριση της συμφωνίας, αλλά αγνοήθηκαν.

Το χαρακτήρισε "ατυχές περιστατικό", τονίζοντας ότι ακολουθεί το μοτίβο της έλλειψης "συμμετοχικότητας" και "σεβασμού" ορισμένων χωρών.

"Αυτό ήταν σκηνοθετημένο και είμαστε εξαιρετικά, εξαιρετικά απογοητευμένοι με αυτό το περιστατικό", πρόσθεσε.

Η συμφωνία του Μπακού είναι "πάτωμα και όχι οροφή

Ωστόσο, όπως επεσήμαναν άλλοι, ο συμβιβασμός έγινε αποδεκτός ανεξαρτήτως και υπάρχει πλέον η ελπίδα ότι το ποσό αυτό θα χρησιμεύσει ως θεμέλιο για την επίτευξη του στόχου που λένε οι ειδικοί ότι απαιτείται, δηλαδή 1,3 τρισ. δολάρια ετησίως.

Ο Hussein Alfa Nova, σύμβουλος του προέδρου της Αφρικανικής Ομάδας, εξήγησε:

"Ήταν πολύ σημαντικό για την Αφρικανική Ομάδα να έχει αυτόν τον αριθμό - 300 δισ. δολάρια έως το 2035 - ως κατώτατο όριο και όχι ως ανώτατο όριο. Και καταφέραμε πολύ αργά στη διαπραγμάτευση να προσθέσουμε τον όρο "τουλάχιστον" για να διασφαλίσουμε ότι αυτό μπορεί να είναι μόνο μια αρχική βάση, ένα ελάχιστο λόγω των τεράστιων αναγκών των αναπτυσσόμενων χωρών".

Οι εθελοντικές συνεισφορές των πλούσιων χωρών που δεν περιλαμβάνονται στην ομάδα των ανεπτυγμένων χωρών στη Σύμβαση του 1992, όπως η Κίνα και η Νότια Κορέα, υποτίθεται ότι θα βοηθήσουν στην επίτευξη αυτού του ανώτατου ορίου, καθώς και οι πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες, οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα και τα έσοδα από τους φόρους και τις αγορές άνθρακα.

Όπως έκαναν και οι περισσότεροι εκπρόσωποι, ο Ευρωπαίος επίτροπος για τη δράση για το κλίμα Wopke Hoekstra τόνισε ότι μια συμφωνία που επιτυγχάνεται σε δύσκολους γεωπολιτικούς καιρούς είναι ιδιαίτερα σημαντική.

"Λιγότερο από ό,τι θα θέλαμε, αλλά καλύτερα από ό,τι φοβόμασταν

Μιλώντας στην τελευταία συνεδρίαση της ολομέλειας, επεσήμανε επίσης ένα θέμα που βρίσκεται πολύ κοντά στην καρδιά της ΕΕ και στο οποίο επίσης σημειώθηκε τουλάχιστον κάποια πρόοδος:

"Ένα άλλο θέμα που μας απασχόλησε αυτή την εβδομάδα είναι η μείωση των εκπομπών. Δεν ήταν το επίκεντρο αυτής της COP, αλλά θέλαμε περισσότερα, διότι ο κόσμος χρειάζεται περισσότερα. Και παρόλο που η συναίνεση των ΗΑΕ δέχθηκε επίθεση, προχωρήσαμε μπροστά, έστω και λίγο".

Και πρόσθεσε: "Καταφέραμε να διαφυλάξουμε το Ντουμπάι και να κάνουμε κάποια βήματα προς τα εμπρός. Είναι λιγότερο από ό,τι θα θέλαμε, αλλά καλύτερα από ό,τι φοβόμασταν".

Η διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα του επόμενου έτους θα φιλοξενηθεί στην πόλη Μπελέμ της Βραζιλίας, όπου, μεταξύ άλλων, θα βρεθούν στο επίκεντρο ο μετριασμός των επιπτώσεων γενικά και το τροπικό δάσος του Αμαζονίου.