Danimarka, Grönlandlı kadınlara rızaları dışında doğum kontrolü uygulanması nedeniyle özür diledi

Danimarka ve Grönland, 1960'lara kadar uzanan vakalarda Grönlandlı yerli kız çocuklarına ve kadınlara zorla doğum kontrolü de dahil olmak üzere kötü muameledeki rolleri nedeniyle çarşamba günü resmi olarak özür diledi.

Grönland Başbakanı Jens-Frederik Nielsen konunun "tarihimizde karanlık bir sayfayı" temsil ettiğini söylerken, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen geçmişin değiştirilemeyeceğini ancak "sorumluluk alabileceğimizi" söyledi.

Yaklaşık 150 İnuit kadın geçen yıl Danimarka'ya dava açmış ve Danimarkalı sağlık yetkililerinin kendilerine rahim içi kontraseptif cihaz (RİA) takarak insan haklarını ihlal ettiklerini söyleyerek Sağlık Bakanlığı aleyhine tazminat talebinde bulunmuştu.

Rahim içine yerleştirilen bu araçlar spermin yumurtayı döllemesini engelliyor.

Aralarında o sırada ergenlik çağında olanların da bulunduğu kadınlardan bazıları ne olduğunun farkında değildi ya da rıza vermemişlerdi.

Danimarkalı yetkililer geçen yıl, 1960'lar ile 1970'lerin ortaları arasında 4 bin 500 kadar kadın ve kız çocuğuna (o dönemde Grönland'daki doğurgan kadınların yarısı olduğu bildiriliyor) RİA takıldığını söyledi.

İddia edilen amaç, gebelikleri önleyerek Grönland'daki nüfus artışını sınırlamaktı. Kuzey Kutbu adasındaki nüfus o dönemde daha iyi yaşam koşulları ve daha iyi sağlık hizmetleri nedeniyle hızla artıyordu.

Frederiksen açıklamasında, "Olanları değiştiremeyiz. Ancak sorumluluk alabiliriz," dedi. "Bu nedenle Danimarka adına şunu söylemek istiyorum: Özür dilerim," dedi.

Frederiksen, özrünün Danimarka'nın "Grönlandlı oldukları için" Grönlandlılara karşı sistematik ayrımcılık ve diğer başarısızlık ve kötü muamelelerini de içerdiğini söyledi.

Zorla doğum kontrolünün fiziksel ve psikolojik zarara yol açtığını kabul etti.

Nielsen, 1992 yılında sağlık sektörünün kontrolünü Kopenhag'dan devralan Grönland hükümetinin, zorla doğum kontrolü vakalarında kendi sorumluluğunu kabul ettiğini ve mağdurlara tazminat ödemek için harekete geçmeyi seçtiğini söyledi.

Bir sosyal medya paylaşımında, "Çok fazla sayıda kadın, yaşamlar, aileler ve toplumlar üzerinde derin izler bırakacak şekilde etkilendi," diye yazdı.

"Kadınlar ve sevdikleri için üzülüyorum. Onların üzüntü ve öfkelerini paylaşıyorum."

"Spiral vakasının kurbanları çok uzun bir süre boyunca ölümüne susturuldu. Özrün ancak şimdi gelmesi üzücü - çok geç ve çok kötü," diye ekledi.

Danimarka krallığının bir parçası olan Grönland, İskandinav ülkesinde bir vilayet haline geldiği 1953 yılına kadar bir koloniydi. 1979'da adaya özerklik verildi.