Japonya, halkı en kötü senaryoya karşı uyarmak için yapay zeka ile Fuji Dağı patlama simülasyonu hazırladı

Fuji Dağı'nın 300 yıl sonra ilk kez patlaması halinde Tokyo sadece iki saat içinde volkanik kül altında kalabilir. Japon yetkililer halkın en kötüsüne hazırlanmasını istiyor.
Tokyo Valiliği, Japonya'nın en ikonik aktif yanardağı olan Fuji Dağı'nın olası bir patlamasını simüle eden ve yapay zekâ tarafından üretilen bir video yayınlayarak bölge sakinlerini olası bir felakete karşı hazırlıklı olmaya çağırdı.
Videoda Tokyo’nun volkanik külle kaplandığı, ulaşım gibi hayati altyapının felç olduğu sahneler yer alıyor.
Başkentteki dijital panolarda da Fuji çevresinden yükselen duman görüntüleri gösteriliyor ve anlatımda, “O an hiçbir uyarı olmadan gelebilir,” ifadesi kullanılıyor.
Tokyo Valiliği’ne göre Fuji Dağı, Tokyo’nun 100 kilometre güneybatısında, Honshu Adası’nda yer alıyor. Ancak rüzgâr yönü, patlamanın şiddeti ve hava koşullarına bağlı olarak volkanik kül, başkente 1–2 saat içinde ulaşabilir.
Videoda, kül yağışının su kaynaklarını bozabileceği, kanalizasyon ve yağmur suyu tahliye sistemlerinde tıkanma ve geri akışlara yol açabileceği uyarısı da yapılıyor.
“Fuji Dağı’nın ne zaman patlayacağını ve bizi külle kaplayacağını bilemeyiz. Kendimizi ve sevdiklerimizi korumak için doğru bilgilerle donanmalı, günlük yaşamımızda felakete hazırlıklı olmalıyız,” ifadelerine yer verilen videoda, konserve gıdalar ve ilk yardım çantasının bulunduğu dolu bir erzak dolabı gösteriliyor.
'En kötü durum senaryosu'
Japonya’nın coğrafi yapısı ve iklimi; depremler, tayfunlar, seller, tsunamiler, toprak kaymaları ve volkanik patlamalar gibi doğal afetlere karşı ülkeyi son derece hassas kılıyor.
Doğu Asya ülkesi, titiz afet planlaması ve tatbikatlar ile eğitim faaliyetleri yoluyla afet bilincini artırmaya yönelik kampanyalarıyla biliniyor.
Uzmanlara göre video, “en kötü senaryoyu” gösteriyor olsa da Tokyo sokaklarının küle boğulması, ulaşımın durması, su yollarının kirlenmesi ve altyapının felç olması ihtimal dahilinde.
Exeter Üniversitesi’nde jeofizik ve volkanoloji doçenti olan James Hickey, “Abartılı gibi görünse de bu aslında en kötü senaryoyu yeniden canlandırma, en kötüsüne hazırlık yapma, en iyisini umut etme yaklaşımı,” ifadelerini kullandı.
Volkanik külün yıkıcı etkileri
Volkanik gaz ve kül, ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği gibi binalara da zarar verebiliyor.
Exeter Üniversitesi’nden volkanoloji uzmanı James Hickey, “Volkanik kül aslında patlama sırasında parçalanan kaya parçalarıdır. Çok keskin ve cam benzeri yapıya sahiptir. Bu nedenle kulak, burun ve boğazda tahrişe yol açabilir. Özellikle astımı veya solunum hastalığı olanlar için büyük tehlike oluşturur,” dedi.
Yağmurla birlikte kül birikiminin artabileceğini vurgulayan Hickey, “Çatıların üzerinde kalın, ağır ve çamurumsu bir tabaka oluşturabilir. Çatılar yeterince sağlam değilse çökebilir,” ifadelerini kullandı.
Yoğun külün hava sahasının kapatılmasına ve tren seferlerinin durmasına yol açabileceği uyarısında da bulunan Hickey, Fuji Dağı’ndaki patlama riskinin düşük olduğunu belirterek, yapay zekânın Tokyo halkına büyük bir patlamanın ciddiyetini kavratmada faydalı olabileceğini söyledi:
“Volkanın patlamasını engelleyemeyiz. Yapılabilecek tek şey, çevrede yaşayan insanların dayanıklılığını artırmak ve volkanın etkisine maruz kalabilecek unsurları azaltmak.”
Fuji Dağı’nın son büyük patlaması 1707’de meydana gelmişti. O döneme ait yalnızca bir tablo bulunduğunu hatırlatan Hickey, yapay zekânın görsel materyal eksikliğini giderebileceğini belirtti:
“Fuji’ye dair yaşayan bir hafıza yok. Pinatubo ya da St. Helens örneklerini gösterebilirsiniz ama bilgiyi bir volkandan diğerine aktarmak zordur.”
Video, 26 Ağustos Volkanik Afetlere Hazırlık Günü’nde farkındalık amacıyla yayınlandı. Tokyo yönetimi ise Fuji’nin şu anda patlama belirtisi göstermediğini açıkladı.
Today