Üç bilim insanı, metal-organik çerçevelerin geliştirilmesi çalışmasıyla Nobel Kimya Ödülü kazandı

2025 Kimya Nobel Ödülü, metal-organik çerçevelerin geliştirilmesi üzerine çalışan üç bilim insanına verildi.

Japonya'daki Kyoto Üniversitesi'nden Susumu Kitagawa, Avustralya'daki Melbourne Üniversitesi'nden Richard Robson ve ABD'deki California Üniversitesi, Berkeley'den Omar M. Yaghi; moleküllerin içine girip çıkabileceği büyük boşluklara sahip metal-organik kafesler (MOF’lar) geliştirdi. Bu yapılar, çöl havasından su toplamak, kirleticileri sudan arıtmak, karbondioksiti yakalamak ve hidrojen depolamak gibi uygulamalara imkan sağlıyor.

1901'den 2024'e kadar, kimya dalında 116 Nobel Ödülü verildi. 197 kimya ödülü sahibinden 8'i kadındı, 1911'de Marie Curie de bunlar arasında yer alıyordu.

Geçen yılın kimya ödülünü, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Washington Üniversitesi'nden biyokimyacı David Baker ile Google DeepMind'den Demis Hassabis ve John Jumper kazanmıştı.

Hassabis ve Jumper, protein yapılarını tahmin edebilen yapay zeka modelleri oluştururken, Baker ilaçlar, aşılar, nanomalzemeler ve küçük sensörlerde kullanılabilecek yeni proteinler tasarlama yöntemini geliştirdi.

Edebiyat, ekonomi ve barış alanlarındaki 2025 Nobel Ödülleri ise önümüzdeki günlerde verilecek. Tıp ve fizik ödülleri ise bu haftanın başlarında açıklandı.

Nobel ödülleri, aralık ayında İsveç'te düzenlenecek bir törenle sahiplerine takdim edilecek.