Avrupa'da 3-4 yaşındaki çocukların yüzde 75'inden fazlası ekran başında çok zaman geçiriyor: Araştırma

Dünya genelinde yapılan yeni bir araştırmanın sonuçlarına göre, Avrupa'da 3-4 yaş aralığındaki her dört çocuktan üçü ekran karşısında çok fazla zaman geçirirken yeteri kadar uyumuyor ve günlük hareketten mahrum kalıyor.

Uluslararası kriterler, beş yaşın altındaki çocukların günde en az bir saatlerini yoğun egzersizle, üç saatlerini fiziksel aktiviteyle, 10-13 saatlerini uykuyla, sadece bir saatlerini ekran başında geçirebileceklerini söylüyor.

Fakat JAMA Pediatrics dergisinde yayınlanan ve yaklaşık 7.000 çocuğu kapsayan araştırmada, dünya genelindeki 33 ülkede bulunan çocukların sadece yüzde 14,3'ünün bu standartları karşıladığı belirtildi.

Çocukların yüzde 81'i yeterli uyku alırken, yüzde 41,8'i ekran başında geçirilen süre kriterine uyum sağlıyor ve yüzde 49,2'si fiziksel aktiviteden mahrum kalmıyor.

Avustralya'daki Wollongong Üniversitesi'ndeki araştırmacılara göre, erken çocukluk dönemi, sağlıklı alışkanlıklar edinmek için "kritik bir fırsat penceresi" sunduğundan, bulguların dünyanın dört bir yanındaki insanların "yaşam boyu sağlık ve refahı" üzerinde ciddi etkileri olabileceği düşünülüyor.

İngiltere'deki Staffordshire Üniversitesi'nde gelişim psikoloğu olan Doçent Doktor Sarah Rose, Euronews Health'e yaptığı açıklamada, "Farklı ülkelerde çocukların bu yönergelere ne ölçüde uyduklarını incelememiz gerçekten çok önemli" dedi.

Yeni çalışmada yer almadığını belirten Rose, "Raporda yer alan bulgular, çocuklar için bazı değişiklikler yapmamızı ummak için ihtiyaç duyduğumuz türden bir şey" diye ekledi.

Bölgesel farklılıklar

Afrika ve Avrupa'da oranlar biraz daha iyi sayılıp, çocukların yaklaşık dörtte birinin her üç kriteri de karşıladığı vurgulanıyor.

Avrupalı çocukların yarısı ekran karşısında yeterince kısıtlı zaman geçirirken, yüzde 53,5'i gereken egzersizi yapıyor ve neredeyse tamamı (yüzde 94,7) yeterince uyuyabiliyor.

Araştırmaya göre, Avrupa'daki kız çocuklarının ekran kullanım sürelerine uyum sağlama olasılığı erkek çocuklardan daha yüksek, fakat onlar da daha az egzersiz yapıyorlar.

Bölgesel düzeyde Kuzey ve Güney Amerika'daki çocuklar hem en iyi hem de en kötü alışkanlıklarla öne çıkıyor. Örneğin, her üç çocuktan ikisi yeterli fiziksel aktivitede bulunurken, aynı zamanda en fazla ekran süresine sahipler. Ekran kuralına uyum sağlayanların sadece yüzde 17'ye denk geldiği belirtiliyor.

Rose, "Bir çocuk ekran karşısında çok fazla zaman geçirince, insanlar o çocuğun fiziksel aktivitede bulunmadığını düşünüyor. Oysa bu veriler aslında bu düşünceden daha incelikli bir tablo sunuyor" ifadelerini kullandı.

Önceki araştırmalarda, iki yaşın altındaki çocukların sadece dörtte biri ekran süresi tavsiyesine uyarken, fiziksel aktivite ve ekran süresindeki eğilimlerin yaşamın daha erken dönemlerinde başlayabileceği söyleniyor.

Yine ekran başında çok fazla vakit geçirmenin sağlık sorunlarıyla bağlantılı olabileceği ileri sürülüyor. Bir yaşın altındaki çocuklar ekran başında ne kadar çok zaman geçirirlerse, iki ve dört yaşlarında gelişimlerinde bir tür aksama yaşanma olasılığının daha da artacağı iddia ediliyor.

Öneriler

Birçok Avrupa ülkesi çocukların ekran başında geçirdikleri sürenin sınırlandırılması için baskı uyguluyor. Eylül ayında İsveç Halk Sağlığı Kurumu, İrlanda'da 18 aydan küçük bebekler için yapılan iki yaşından küçük çocuklar için ekranların yasaklanmasını öneri olarak sundu.

Yine Fransız hükümeti, üç yaşından küçük çocukların ekran başında vakit geçirmemesi gerektiğini, altı yaşına kadar da bunun "güçlü bir şekilde sınırlandırılması" gerektiğini savunuyor.

Çin gibi diğer bazı ülkelerde de, gençlerin çokça vakit geçirdiği internet tabanlı video oyunları kısıtlanıyor.

Diğer taraftan İsveç'teki Lund Üniversitesi'nin araştırmacıları, dijital teknolojinin günlük yaşamın her yerinde olduğunu, bu alana getirecek kısıtlamaların her zaman gerçekçi olmayacağını aktarıyor.

Küçük çocukların günlük dijital alışkanlıklarını inceledikten sonra, onları ekranlardan uzak tutmanın "neredeyse imkansız" olduğu ve sıfır tolerans yaklaşımının ebeveynlerin çocuklarının ekran kullanımını azaltmalarına yardımcı olmak yerine endişelenmelerine veya utanmalarına neden olabileceği sonucuna varıldı.

Euronews Health'e konuşan gelişim psikoloğu Rose, "Ekran başında geçirilen zaman çok çeşitli aktivitelerden oluşabilir ve bu aktiviteler çocuklar için farklı değerlere sahip olabilir," dedi; örneğin büyükanne ve büyükbabayla görüntülü konuşma ya da eğitici programları izlemek gibi.

Rose son olarak, "Bence ebeveynlerin gerçekten değer vermesi gereken şey, çocuklarına cihazların sağlıklı bir şekilde nasıl kullanacakları konusunda destekleyici rehberlik sağlamalarıdır" ifadelerini kullandı.