Rapor: Big Tech'in Brüksel'de lobi faaliyetleri için yaptığı harcama rekor seviyeye ulaştı

Corporate Europe Observatory (CEO) ve Lobby Control adlı STK'lar tarafından çarşamba günü yayımlanan araştırmaya göre, teknoloji sektörü Brüksel'deki lobi faaliyetleri için yılda yaklaşık 151 milyon euro harcıyor. Bu rakam dört yıl öncesine kıyasla yüzde 50'den fazla bir artış anlamına geliyor.

En çok harcama yapanlar arasında 10 milyon euro ile Meta ve 7'şer milyon euro ile Microsoft ve Apple yer alıyor.

Aynı zamanda, yapay zekâ (AI) kuralları kitabı ve bloğun platform kuralları da dahil olmak üzere AB teknoloji mevzuatı, Başkan Donald Trump liderliğindeki ABD yönetiminin yanı sıra kuralların çok kısıtlayıcı olduğunu ve yeniliği boğduğunu iddia eden teknoloji firmalarının baskısı altında kaldı.

Şubat ayında ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, "Avrupa'da ifade özgürlüğü geri gidiyor" demiş, ağustos ayında ise Dışişleri Bakanı Marco Rubio diplomatlara AB'nin Dijital Hizmetler Yasasını baltalamaları çağrısında bulunmuştu.

"Geçtiğimiz yıl boyunca, teknoloji endüstrisi lobi grupları, AB'nin dijital kurallar kitabının kuralsızlaştırılması için agresif bir şekilde bastırmak üzere cömert bütçelerini kullandılar. Bu politika savaşının yoğunluğu, Büyük Teknoloji şirketlerinin AB Komisyonu yetkilileriyle günde ortalama birden fazla lobi toplantısı yapmasından da anlaşılmaktadır."

Bu baskı, AI sistemlerini toplum için oluşturdukları risklere göre düzenlemeyi amaçlayan ve asgari uygulamadan yüksek riskli sistemler ve yasaklar için daha fazla uyumluluğa kadar değişen kuralları içeren AI Yasası'nın duraklatılması konusunda bir tartışmaya yol açtı.

Avrupa Komisyonu, AI kurallarının uygulama aşamasında bir "saati durdurmayı" veya duraklatmayı düşünmediğini söyledi.

Bununla birlikte, kasım ayının ortalarında çıkacak olan dijital basitleştirme paketi, AI Yasası'na tabi şirketler için olası bir yük hafifletme içeriyor.

Brüksel'de büyük harcama yapanlar kimler?

STK'nın AB Şeffaflık Sicili'ndeki kamuya açık verilere dayanan araştırması, iki yıl önce 40 milyon euro olan harcamaların 49 milyon eurosundan 10 şirketin (Meta, Microsoft, Apple, Amazon, Qualcomm, Google, Digital Europe, Telefonica, Intel ve Samsung) sorumlu olduğunu gösteriyor.

Bütçelerini belirgin bir şekilde arttıran şirketler arasında 4,2 milyon euro artışla Amazon; her ikisi de 2 milyon euro artışla Microsoft ve Meta; ve aynı büyük teknoloji şirketlerinin çoğunun üyesi olduğu iş dünyası lobi grubu Digital Europe (1,2 milyon euro artışla) yer alıyor.

Corporate Europe Observatory araştırmacısı ve kampanyacısı Bram Vranken, teknoloji endüstrisinin lobi ateş gücündeki artışı "son derece endişe verici" olarak nitelendirdi.

Vranken, "Komisyon dijital kurallar kitabını iki katına çıkarmalı, güçlü şirket çıkarlarına boyun eğmemelidir," dedi.

Yaz boyunca AB milletvekilleri Komisyon'u ve özellikle de Teknoloji Komiseri Henna Virkkunen'i, Trump'ın teknoloji düzenlemeleri ABD şirketlerine zarar veren ülkelere gümrük vergisi uygulama tehditlerine sert bir yanıt vermeye çağırdı.

Euronews'e konuşan bazı AB milletvekilleri Trump'ın "Amerika'ya ve muhteşem teknoloji şirketlerimize saygı gösterin ya da sonuçlarını düşünün" şeklindeki sözlerinin ardından herhangi bir tepki verilmemesinden memnun olmadıklarını ifade etti.

Komisyon sözcüsü o dönemde Virkkunen'i savunarak "tüm asılsız iddialara karşı mücadele edeceğini, bunu yaptığını ve yapmaya devam edeceğini" söyledi.

Euronews yorum için Meta, Microsoft ve Apple'a ulaştı.