Ορισμένα αντικαταθλιπτικά έχουν σοβαρότερες σωματικές παρενέργειες από άλλα

Όποιος έχει πάρει φάρμακα για τη θεραπεία της κατάθλιψης γνωρίζει τον μακρύ κατάλογο των πιθανών παρενεργειών: υπνηλία, απώλεια όρεξης, πονοκέφαλοι κ.ο.κ.

Αλλά στην πραγματικότητα, οι σωματικές παρενέργειες διαφέρουν σημαντικά από φάρμακο σε φάρμακο, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που διαπίστωσε ότι ορισμένα αντικαταθλιπτικά μπορούν να προκαλέσουν ραγδαίες αλλαγές στο βάρος, τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση - ενώ άλλα είναι «σχετικά ήπια».

«Δεν είναι όλα τα αντικαταθλιπτικά φτιαγμένα το ίδιο όσον αφορά τις σωματικές παρενέργειές τους», δήλωσε ο Toby Pillinger, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και ακαδημαϊκός κλινικός λέκτορας στο King's College του Λονδίνου, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των δημοσιογράφων.

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι η ανάλυσή τους, που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό The Lancet, είναι η πρώτη που συνδέει συγκεκριμένες σωματικές παρενέργειες με μεμονωμένα αντικαταθλιπτικά φάρμακα.

Τα ευρήματα θα μπορούσαν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο οι γιατροί συνταγογραφούν αυτά τα φάρμακα, τα οποία λαμβάνει έως και το 17% των ενηλίκων στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, αναφέρει η μελέτη.

«Θα ήταν ωραίο να γνωρίζουμε ποια αντικαταθλιπτικά είναι καλύτερα ή χειρότερα από άλλα για αυτές τις διαφορετικές σωματικές παρενέργειες, ώστε να καθοδηγούμε την εξατομικευμένη συνταγογράφηση», δήλωσε ο Pillinger.

«Το πρόβλημα είναι ότι μέχρι τώρα δεν είχαμε αυτά τα συγκριτικά δεδομένα διαθέσιμα για να καθοδηγήσουμε αυτές τις αποφάσεις», πρόσθεσε.

Η ομάδα του Pillinger συγκέντρωσε δεδομένα από 151 μελέτες και 17 εκθέσεις από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA). Η ανάλυση κάλυψε σχεδόν 59.000 άτομα που έλαβαν αντικαταθλιπτικά ή εικονικό φάρμακο - μια εικονική θεραπεία - για διάμεση διάρκεια οκτώ εβδομάδων.

Η ανάλυση εξέτασε 30 φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων κοινών εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI) όπως η σερτραλίνη, η εσκιταλοπράμη και η φλουοξετίνη, καθώς και άλλων τύπων αντικαταθλιπτικών όπως η μιρταζαπίνη και η αμιτριπτυλίνη.

Διαπίστωσε «κλινικά σημαντικές διαφορές» στις σωματικές παρενέργειες αυτών των φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένης μιας διαφοράς τεσσάρων κιλών στη μεταβολή του βάρους μεταξύ της αγκομελατίνης και της μαπροτιλίνης και μιας διαφοράς άνω των 21 παλμών ανά λεπτό στη μεταβολή του καρδιακού ρυθμού μεταξύ της φλουβοξαμίνης και της νορτριπτυλίνης.

Οι ερευνητές εκτίμησαν ότι ορισμένα αντικαταθλιπτικά, όπως η μαπροτιλίνη και η αμιτριπτυλίνη, προκάλεσαν "κλινικά σημαντική" αύξηση του σωματικού βάρους σχεδόν στους μισούς από τους ανθρώπους που τους συνταγογραφούνταν.

Συνολικά, χαρακτήρισαν τα SSRI ως «σχετικά ήπια» σε σύγκριση με άλλους τύπους αντικαταθλιπτικών.

Αυτού του είδους οι σωματικές παρενέργειες μπορεί να ωθήσουν ορισμένους ανθρώπους να σταματήσουν να παίρνουν τα αντικαταθλιπτικά που τους έχουν συνταγογραφηθεί, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει την ψυχική τους υγεία, δήλωσαν οι ερευνητές.

«Καλύτερη ανεκτικότητα - λιγότερες παρενέργειες - σημαίνει μεγαλύτερη διάρκεια θεραπείας για τον ασθενή ... και όσο περισσότερο παίρνει ο ασθενής το φάρμακο, τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα που παίρνει από το φάρμακο», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο δρ Andrea Cipriani, καθηγητής ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι τα ευρήματα θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη πιο εξατομικευμένων θεραπευτικών επιλογών για τους ασθενείς, ιδίως για εκείνους που πάσχουν από υφιστάμενες καρδιομεταβολικές παθήσεις, όπως η καρδιοπάθεια ή ο διαβήτης.

«Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την ανάγκη για ελέγχους σωματικής υγείας ρουτίνας σε όσους υποβάλλονται σε θεραπεία με αντικαταθλιπτικά», ανέφερε σε δήλωσή του ο Dr Azeem Majeed, πρόεδρος πρωτοβάθμιας περίθαλψης και δημόσιας υγείας στο Imperial College του Λονδίνου.

Εν τω μεταξύ, ο Prasad Nishtala, αναγνώστης φαρμακευτικής και επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Bath, δήλωσε ότι η μελέτη μπορεί να υποτιμά τη σοβαρότητα των παρενεργειών.

Σε ένα «περιβάλλον πραγματικού κόσμου, όπου οι ασθενείς συχνά λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά για μήνες ή χρόνια, οι σωρευτικοί κίνδυνοι είναι πιθανό να είναι υψηλότεροι, ιδίως μεταξύ εκείνων με χρόνια κατάθλιψη ή υπάρχουσες μεταβολικές συννοσηρότητες», δήλωσε ο Nishtala.