Μείωση εμβολιασμών πολιομυελίτιδας σε Ευρώπη και Κεντρική Ασία - Ανησυχία του ΠΟΥ

Τα ποσοστά εμβολιασμού κατά της πολιομυελίτιδας μειώθηκαν σε όλη την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία πέρυσι, αφήνοντας περίπου 450.000 βρέφη εκτεθειμένα στην ιδιαίτερα μεταδοτική νόσο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Η πολιομυελίτιδα, γνωστή και ως polio, μπορεί να προσβάλει το νευρικό σύστημα και σε σοβαρές περιπτώσεις να προκαλέσει παράλυση. Κάποτε παρέλυε 350.000 παιδιά τον χρόνο παγκοσμίως, όμως οι μαζικές εκστρατείες εμβολιασμού την έχουν σχεδόν εξαφανίσει από τον πλανήτη.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) συνιστά να είναι εμβολιασμένο τουλάχιστον το 90% του πληθυσμού κατά του πολιοϊού, ώστε να αποτρέπεται η διασπορά του.

Η Ευρώπη παραμένει εντός στόχου. Το 2024, το ποσοστό εμβολιασμού κατά της πολιομυελίτιδας στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ, που περιλαμβάνει 53 χώρες στην Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, ήταν 93%. Ωστόσο, αυτό είναι το χαμηλότερο επίπεδο από το 2017, μέσα σε μια ανησυχητική γενικότερη πτώση στους συστηματικούς εμβολιασμούς της παιδικής ηλικίας.

1. Η κάλυψη είναι επίσης πολύ χαμηλότερη σε ορισμένες χώρες, όπως η Ρουμανία, όπου πέρυσι το 79% του πληθυσμού είχε λάβει την τρίτη δόση του εμβολίου κατά του πολιοϊού.

Η περιοχή δεν έχει καταγράψει συνεχή μετάδοση του ιού από τότε που κηρύχθηκε απαλλαγμένη από την πολιομυελίτιδα το 2002. Ωστόσο, ο ΠΟΥ αναφέρει ότι οι προσπάθειες για την παγκόσμια εξάλειψη της νόσου και τη διατήρηση του καθεστώτος απαλλαγής της Ευρώπης «εξακολουθούν να δοκιμάζονται».

Ο πολιοϊός έχει εντοπιστεί στα λύματα σε έξι χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας από το περασμένο φθινόπωρο, πιο πρόσφατα στη Γερμανία τον Σεπτέμβριο του 2025. Οι άλλες χώρες είναι η Φινλανδία, το Ισραήλ, η Πολωνία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Τα ποσοστά εμβολιασμού σε αυτές τις χώρες είναι αρκετά υψηλά, ώστε να μην έχουν εντοπιστεί πραγματικά κρούσματα πολιομυελίτιδας ή μετάδοση στην κοινότητα. Όμως ειδικοί στη δημόσια υγεία λένε ότι όταν υπάρχουν θύλακες ανεμβολίαστων, δημιουργούνται ευκαιρίες για να βρει έδαφος ο ιός.

«Τα κενά στην εμβολιαστική κάλυψη αφήνουν τα παιδιά ευάλωτα και συνιστούν κίνδυνο για την υγειονομική ασφάλεια της περιοχής μας και πέρα από αυτήν», ανέφερε σε δήλωσή του ο Ihor Perehinets, που προΐσταται της υγειονομικής ασφάλειας και της περιφερειακής αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων στο ευρωπαϊκό γραφείο του ΠΟΥ.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ECDC, περίπου 600.000 παιδιά ηλικίας ενός και δύο ετών ενδέχεται να μην έχουν λάβει πλήρη σειρά εμβολιασμού κατά της πολιομυελίτιδας το 2022 και το 2023.

Ο πολιοϊός εξακολουθεί να κυκλοφορεί σε άλλες χώρες, κυρίως στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, τα δύο μοναδικά κράτη όπου παραμένει ενδημικός. Υπάρχει λοιπόν πάντα ο κίνδυνος να εισαχθούν κρούσματα στην Ευρώπη και να αρχίσει η μετάδοση μεταξύ ανεμβολίαστων.

Αξιωματούχοι του ΠΟΥ ζήτησαν ισχυρότερη επιτήρηση της πολιομυελίτιδας παγκοσμίως, καθώς και ανανεωμένες προσπάθειες για την ενίσχυση των εμβολιασμών και την ταχεία ανταπόκριση όταν εντοπίζεται ο ιός.

«Δεν πρέπει να επιστρέψουμε σε μια εποχή που η πολιομυελίτιδα απειλούσε τακτικά ζωές και καταπονούσε τα συστήματα υγείας», είπε ο Perehinets.