Yeni Oscar Wilde heykeli yazarın torununun hışmına uğradı: 'İğrenç'

"Hayatta hakkında konuşulmaktan daha kötü tek bir şey vardır, o da hakkında konuşulmaması."

İrlandalı oyun yazarı, romancı, kısa öykücü ve şair Oscar Wilde'ın bu ünlü sözleri, kendisi hakkında konuşulmasına sevineceğini ima etse de "neden" konuşulduğu konusunda ne kadar sevineceği belirsiz.

'The Importance of Being Ernest' (Ciddi Olmanın Önemi) ve 'The Picture of Dorian Gray' (Dorian Gray'in Portresi) gibi eserlerin arkasındaki ünlü İrlandalı şair ve oyun yazarının yeni bir siyah bronz heykeli açıldı. 2005'te ölen İskoç pop sanatçısı Sir Eduardo Paolozzi tarafından tasarlanan ve Wilde'ı parçalara ayrılmış bir kafa şeklinde tasvir eden heykel, İngiltere'nin başkenti Londra'nın güneybatısındaki Chelsea'de, Wilde'ın eski evinin yakınındaki halka açık bir bahçeye dikilecek.

Öte yandan, bu kavramsal sanat eserine yönelik tepkiler pek de coşkulu olmadı.

Wilde uzmanı ve yazarın tek torunu Merlin Holland, "Modern sanatta her türlü yeniliğe varım ama bu bana kabul edilemez görünüyor," dedi.

The Observer'a verdiği demeçte, "Kesinlikle iğrenç görünüyor," diyen Holland şöyle devam etti: "'İşte toplumun başını kestiği bir adamın anıtı' der gibi görünüyor."

Tamamen yanlış değil, zira Wilde homoseksüel eylemler nedeniyle ağır ahlaksızlıktan hüküm giydikten sonra hapse atılmıştı. 1900'de Paris'te 46 yaşında yoksulluk içinde öldü.

"Onu nasıl hatırlamak istiyoruz? Eğlenceli ve ilgi çekici biri olarak mı yoksa dönemin yasalarını çiğnediği için kafası kesilen biri olarak mı? Ben hangisini tercih edeceğimi biliyorum."

Paolozzi, Wilde heykelinin temsili olmaktan ziyade kavramsal olması gerektiğini savunarak, 1995 yılında bir komiteye modelin tasarımını sundu. Heykel o zaman reddedilmiş ve farklı bir model seçilmişti.

Paolozzi Vakfı tarafından yapılan açıklamada, "Vakıf, Oscar Wilde'ın torunu da dahil olmak üzere herkesin kendi görüşüne sahip olma hakkı olduğu kanaatindedir. Oscar Wilde Derneği'nin de bu görüşe tam destek verdiğini belirtmek isteriz," ifadeleri yer aldı.

Wilde'ın anısına yapılmış pek çok anıt bulunurken, Fransa'nın başkenti Paris'te yer alan Pere Lachaise'deki mezarı her yıl binlerce ziyaretçi tarafından ziyaret ediliyor.

Heykeltıraş Jacob Epstein tarafından tasarlanan ve Charles Holden'ın kaidesine eşlik eden mezar taşında, Wilde'ın iki yıl ağır hapis cezasına çarptırıldıktan sonra Reading Cezaevi'nden salıverilmesinin ardından sürgündeyken yazdığı bir şiir olan 'The Ballad of Reading Gaol'dan (Reading Zindanı Baladı) bir dize yer alıyor.

Ziyaretçilerin dudaklarına ruj sürüp mezarı öpmeye başlaması ile yeni bir gelenek doğarken, yetkililerin bu geleneğe karşı önlem alması gerekti. Zira rujun hayvansal yağ içerdiği düşünüldüğünde, taşta kalıcı hasara neden olabileceği endişeleri doğdu. Hayranlar 9.000 euro para cezası tehdidiyle de caydırılamayınca 2014 yılında mezarın alt yarısını kaplayan şeffaf bir cam bariyer yerleştirildi.

Brian Gilbert'in 1997 tarihli biyografik draması 'Wilde'da Oscar Wilde'ı canlandıran efsanevi İngiliz yayıncı, komedyen ve yazar Stephen Fry, 2016 yılında yaptığı bir konuşma sırasında bu uygulamadan bahsetmişti: "Bu adam öldüğünde adının gelecek nesiller için zehirli olacağına inanıyordu. Yüzlerce yıl boyunca eserleri okunmayacaktı. Sapkınlıktan başka hiçbir şeyi temsil etmeyecekti. Onun gibi insanlara tahammül edemeyen bir toplumun tam anlamıyla iğrençliği..."

"Mezarı Paris'teki Père Lachaise Mezarlığı'ndaydı. Onarılması gerekiyordu çünkü yüzeyindeki cilalı taş öpülmekten aşınmıştı. Binlerce ve binlerce (öpücük). (...) Sadece bunu söylemek için onu beş dakikalığına uyandırıp sonra tekrar uyumasına izin verilemez miydi?"