Νέα έρευνα αποκαλύπτει το μυστικό της ίδρυσης του Καρνάκ και της πρώιμης καταγωγής του

Η Antiquity δημοσίευσε τα αποτελέσματα μιας μελέτης που χαρακτηρίζεται ως η πιο ολοκληρωμένη μελέτη του Καρνάκ και του φυσικού και υδάτινου περιβάλλοντός του, παρέχοντας νέα στοιχεία για την προέλευση του ναού, την πιθανή σύνδεσή του με τον αρχαίο αιγυπτιακό μύθο της δημιουργίας και τον τρόπο με τον οποίο η τοπογραφία του γύρω ποταμού συνέβαλε στην ίδρυση, τον αποικισμό και την ανάπτυξη του χώρου κατά τη διάρκεια τριών χιλιετιών.

Ο Δρ Angus Graham, από το Πανεπιστήμιο της Ουψάλα και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, δήλωσε: "Η έρευνα αυτή βοηθά να διαμορφώσουμε μια πιο ακριβή εικόνα του τοπίου στο οποίο οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ίδρυσαν τον ναό τους πριν από περίπου 4.000 χρόνια".

Η πρώιμη ανάπτυξη του ναού

Ο ναός Καρνάκ βρίσκεται στη νέα πόλη του Λούξορ, σε ένα συγκρότημα που αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους θρησκευτικούς χώρους του αρχαίου κόσμου και μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Περίπου 500 μέτρα ανατολικά του σημερινού ποταμού Νείλου, κοντά στην αρχαία πόλη Θήβα, η οποία ήταν η θρησκευτική πρωτεύουσα της Αιγύπτου, το τοπίο ήταν πολύ διαφορετικό. Σύμφωνα με την έρευνα, η ομάδα εξέτασε 61 δείγματα ιζημάτων από το εσωτερικό και γύρω από το συγκρότημα, καθώς και ανέλυσε δεκάδες χιλιάδες θραύσματα κεραμικής για να δημιουργήσει μια χρονολογία περιβαλλοντικών αλλαγών.

Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι η περιοχή υπόκειτο επανειλημμένα σε πλημμύρες, καθιστώντας την ακατοίκητη μέχρι το 2520 π.Χ. περίπου. Τα στοιχεία αποκαλύπτουν μόνιμη δραστηριότητα που ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του Παλαιού Βασιλείου (2591-2152 π.Χ.). Με την πάροδο των χιλιετιών, οι διώρυγες του Νείλου μετακινήθηκαν εκατέρωθεν του Καρνάκ, επιτρέποντας την επέκταση του θρησκευτικού συγκροτήματος.

Το Καρνάκ άρχισε να διαμορφώνεται όταν τα μετακινούμενα κανάλια του ποταμού έκοψαν ανατολικά και δυτικά από μια φυσική αναβαθμίδα, απομονώνοντας μια υπερυψωμένη περιοχή γης που αργότερα έγινε ένα σταθερό νησί. Αυτό το νησί άνοιξε το δρόμο για την εμφάνιση των πρώτων οικισμών και τα πρώτα στάδια της κατασκευής του ναού, ο οποίος αργότερα θα γινόταν το πνευματικό κέντρο του θεού της δημιουργίας Άμμωνα-Ρα.

Νέα στοιχεία στο χώρο του ναού

Το πιο αξιοσημείωτο εύρημα της ομάδας είναι ότι το ανατολικό κανάλι, το οποίο οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι ήταν μόνο μια υπόθεση, αποδείχθηκε ότι ήταν σαφώς καθορισμένο και ευρύτερο από ό,τι πίστευαν οι ερευνητές, και ίσως ακόμη μεγαλύτερο από το δυτικό κανάλι στο οποίο είχαν επικεντρωθεί προηγούμενες μελέτες.

Ο Graham λέει ότι το ανατολικό κανάλι διήρκεσε μέχρι τη ρωμαϊκή εποχή τον πρώτο αιώνα π.Χ. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι παρενέβησαν στη γεωμετρία του τοπίου, γεμίζοντας ένα μικρό κανάλι ποταμού που συσσωρεύονταν αργιλικές αποθέσεις, προκειμένου να επεκτείνουν την περιοχή του ναού και να σταθεροποιήσουν το έδαφος.

Μύθος δημιουργίας

Η μελέτη δείχνει ότι το τοπίο του ναού παραλληλίζεται εκπληκτικά με τον αιγυπτιακό μύθο της δημιουργίας, όπου ο θεός-δημιουργός λέγεται ότι εκδηλώθηκε ως υπερυψωμένη γη που πηγάζει από την "πρώτη λίμνη". Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η επιλογή της τοποθεσίας του Καρνάκ μπορεί να έγινε σκόπιμα για να ενσαρκώσει αυτή την κοσμική ιδέα.

Ο Δρ Ben Pennington, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, εξηγεί: "Είναι δελεαστικό να υποθέσουμε ότι η ελίτ των Θηβαίων επέλεξε το Καρνάκ ως τοποθεσία για μια νέα ενσάρκωση του θεού Amun-Ra, επειδή αντιπροσώπευε την "κοσμική οπτικοποίηση της ανάδυσης της γης από την καρδιά του νερού"."