4η Μπιενάλε Λάρνακας: Έξι εβδομάδες γεμάτες σύγχρονη τέχνη, παραστάσεις και παράλληλες δράσεις

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΛΑΡΝΑΚΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Ένας από τους πιο πετυχημένους εικαστικούς θεσμούς της Κύπρου είναι η Μπιενάλε της Λάρνακας, η οποία πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια στην πόλη, στοχεύοντας στην προβολή και την ανάδειξη των τεχνών και του πολιτισμού τόσο σε τοπικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Φιλοξενεί Κύπριους αλλά και ξένους δημιουργούς και προσελκύει πλήθος επισκεπτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι την προηγούμενη διοργάνωση επισκέφτηκαν πάνω από 60.000 άτομα.

Η φετινή τέταρτη έκδοση έχει τίτλο «Ακολουθώντας Ίχνη και Γραμμές» και περιλαμβάνει πάνω από 115 έργα καλλιτεχνών από 45 χώρες. Τα έργα απλώνονται σε πάνω από 10 πολιτιστικούς και ιστορικούς χώρους της Λάρνακας αλλά και της ευρύτερης περιοχής (Δημοτική Πινακοθήκη Λάρνακας, Μουσείο Πιερίδη,Common Ground Gallery, Δημοτική Αγορά Λάρνακας, Αποθήκη 79, Μεσαιωνικό Κάστρο Λάρνακας, Πλατεία Ζουχούρι, Αλυκή Λάρνακας, Πιαλέ Πασιά, Καλλινίκειο Δημοτικό Μουσείο στην Αθηένου και στο Μουσείο Κώστα Αργυρού στον Μαζωτό).

Τα έργα χωρίζονται σε έξι υποενότητες. Αυτές είναι κείμενο, ύφασμα, άγγιγμα, έδαφος, χρόνος και μελωδία:

«Βασικά, αυτή η Μπιενάλε, όπως την βλέπω εγώ, είναι μια πρόσκληση στο κοινό να δει τον κόσμο από μια διαφορετική οπτική γωνία. Να τον δει από μια μικρή απόσταση και να δει πώς όλα τα πράγματα μπορούν να συνδεθούν μεταξύ τους και να ερμηνευθούν μέσα από τη θεματική της Μπιενάλε των γραμμών και των ιχνών. Είναι μια πρόσκληση να φορέσουμε μαγικά γυαλιά και να δούμε μια άλλη οπτική γωνία του κόσμου.

Είναι μια πολύ προσωπική Μπιενάλε, όπου υπάρχει στενή επαφή, μεταξύ των καλλιτεχνών και μεταξύ της δημιουργικής ομάδας. Όλοι συνεργαζόμαστε σε αυτή τη Μπιενάλε για να επιτύχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα. Πολλοί από τους καλλιτέχνες δεν έστειλαν απλώς τα έργα τους, αλλά ήρθαν στην Λάρνακα.

Αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου που προετοιμάζουμε τη Μπιενάλε και κατά τη διάρκεια των εβδομάδων της Μπιενάλε, η Λάρνακα μεταμορφώνεται πραγματικά λόγω όλων αυτών των διεθνών καλλιτεχνών από την Ιαπωνία, την Κορέα, την Ολλανδία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αυστραλία. Όλοι έρχονται μαζί για να δημιουργήσουν κάτι» αναφέρει η επιμελήτρια της Μπιενάλε, Ισπανίδα Σάνα Λόπεζ Αμπελάν.

H Dorothy Wedderburn έχει έδρα της το Ντελφτ της Ολλανδίας. Δουλεύει με υφάσματα. Στην Μπιενάλε παρουσιάζει το έργο «Ένας διάλογος στο χρόνο και το χώρο». Κεντρικό στοιχείο της εγκατάστασης είναι τα κουτιά: κουτιά ανοιχτά, κουτιά κλειστά. Η ιδέα προέκυψε από ένα residency, όταν βρισκόταν στην Κίνα. Τα κείμενα που υπάρχουν στο έργο έχουν να κάνουν με συνομιλίες που είχε με τη μητέρα της, που βρισκόταν στη Γαλλία. Πώς συνδέεται το έργο με τη θεματική της διοργάνωσης;

«Στο έργο μου υπάρχει σίγουρα μια μεγάλη γραμμή, μια μακρά σειρά αόρατων γραμμών που ένωσαν εμένα στην Κίνα με τη μητέρα μου στη Γαλλία. Αλλά επίσης, επειδή η μητέρα μου έχει περάσει μεγάλο μέρος της ζωής της, περισσότερη από τη μισή, ανιχνεύοντας τις πρώιμες μετακινήσεις των ανθρώπων, ειδικά από την Αφρική, έτσι για μένα αυτό που κάνω στο έργο μου, είναι σαν να κάνω ανίχνευση, σαν να εντοπίζω τα ίχνη. Και έτσι η σύνδεσή μου μαζί της, ναι, κατά κάποιον τρόπο ανάγεται σε αυτό και σχετίζεται με αυτό. Με έναν τρόπο αυτό εισέρχεται στη δουλειά μου. Το αναφέρει επίσης εν μέρει στο διάλογο».

Η Χριστίνα Σιακόλα ζει και δημιουργεί στη Λευκωσία. Ασχολείται εδώ και πολλά χρόνια, ως καλλιτέχνις με το κείμενο και πώς αυτό μπορεί να γίνει εικόνα. Στην εγκατάσταση «Φως: Γραμμές υπερβατικότητας» (Phos. Lines of Transcendence), που παρουσιάζει στην αίθουσα τέχνης Αποθήκη 79, το κείμενο είναι κατασκευασμένο από κεριά της εκκλησίας. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο χρόνος, η μνήμη, η ανάγκη για εσωτερική ηρεμία. Η φράση που δημιουργούν τα κεριά είναι η εξής: «Θα μπορούσα να μιλάω για ώρες, μέρες, εβδομάδες, χρόνια, για τις μικρές, αθόρυβες πράξεις που χάραξαν την μνήμη»:

«Το κείμενο είναι παρμένο από τον αποχαιρετιστήριο επικήδειο του πατέρα μου. Οπόταν ήταν πάρα πολύ σημαντικό σε προσωπικό επίπεδο. Ένιωσα την ανάγκη να το πω με λέξεις, όταν τα έγραφα, αλλά να το εκφράσω και σε έργο. Όταν ήρθε το open call και η θεματική της Μπιενάλε, θεώρησα ότι ήταν μια πάρα πολύ καλή ευκαιρία να φέρω το χρόνο, τη μνήμη, το προσωπικό, την ιεροτελεστία και πώς όλο αυτό εξελίσσεται. Δηλαδή είναι ένα κείμενο το οποίο είναι χαραγμένο σίγουρα στη δική μου μνήμη, αλλά νιώθω ευγνώμων που μπορώ να το μοιραστώ με αγνώστους. Να μπούμε σε μια διαδικασία να γίνει η κάθαρση και να γίνει και μέσα από αγνώστους. Οπόταν δεν είναι ανάγκη να ξέρεις το περιεχόμενο του κειμένου, αλλά είναι τόσο προσωπικό που νιώθω ευγνώμων που το μοιράζομαι».

Η Κατερίνα Ευστρατίου ανακάλυψε τον αργαλειό το 2014, όταν αποφοίτησε από το σχολείο. Ενθουσιάστηκε αμέσως, καθώς της δίνει την ευκαιρία να εκφράζεται μέσα από την υφαντική τέχνη. Στην Μπιενάλε της Λάρνακας παρουσιάζει το έργο «Πίσω από το Βουνό». Για τη δημιουργία του χρησιμοποίησε ακατέργαστο λινό. Περιέχει πυκνή και αραιή ύφανση, που παραπέμπει στην ανθεκτικότητα του Κυπριακού λαού και τη συνύπαρξη των δύο κοινοτήτων στο νησί:

«Η αρχική ιδέα ήταν τα κοχύλια που κρύβονται μέσα στις μικρές θήκες που υπάρχουν στο έργο, τα οποία τα συνέλεξα όταν ήμουν παιδί από την Κερύνεια. Είναι η κατεχόμενη πόλη της γιαγιάς μου και των γονιών μου. Υπάρχει μια φράση που λέει πάντα η γιαγιά μου, όταν αναφέρεται στην Κερύνεια. Πάντα λέει: “Είμαστε πουτσί από το βουνό”. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε από την πίσω πλευρά του βουνού αναφερόμενη στον Πενταδάκτυλο σαν βουνό. Οπόταν τα κοχύλια, περνώντας τα από εκεί, ήθελα να τα βάλω μέσα στην τέχνη μου και να τα συνδέσω κάπως αυτά τα δύο. Έτσι σκέφτηκα ότι με ένα υφαντό έργο, το οποίο θα αφιερώνω στη γιαγιά μου και σε αυτή τη φράση, δημιούργησα αυτό το έργο».

Η 4η Μπιενάλε της Λάρνακας περιλαμβάνει και μια σειρά από παράλληλες εκδηλώσεις. Μια από αυτές είναι η παράσταση «Ιχνηλάτ(ρ)ης» από την ομάδα Ex-Piercing Arts, η οποία μεταμορφώνει τον υπόγειο χώρο στάθμευσης ενός υπό ανέγερση ξενοδοχείου σε τόπο αναζήτησης, σύγκρουσης και αποκάλυψης. Η παράσταση είναι ένα διαδραστικό ταξίδι μέσα από την κίνηση, το λόγο και τον χώρο. Ο θεατής προσκαλείται να λάβει μέρος στη δράση και να πάρει αποφάσεις. Η performance επαναλαμβάνεται 1, 2, 8 & 9 Νοεμβρίου. Η Σταυρή Καλοπετρίδου έχει επιμεληθεί τη χορογραφία του έργου:

_«Η παράστασή μας ονομάζεται Ιχνηλάτ(ρ)ης, από το Ίχνος και τη Λατρεία. Είναι αυτός δηλαδή που ψάχνει την ουσία των πραγμάτων. Είναι μια συμμετοχική παράσταση που καλεί το κοινό να λάβει μέρος, αν αυτό το θελήσει. Το κοινό καλείται να σκεφτεί αν είμαστε τελικά το αποτέλεσμα των επιλογών μας. Στην παράσταση συμμετέχου_με σαν περφόρμερ 8 άτομα και έχουμε και δύο άτομα, τους επιμελητές χώρου και του λόγου».

Η Μπιενάλε της Λάρνακας διοργανώνεται από τον μη κερδοσκοπικό Πολιτιστικό Όμιλο Άρτιον. Διαρκεί μέχρι τις 28 Νοεμβρίου.

Περισσότερες πληροφορίες για την Μπιενάλε και τις εκδηλώσεις της