Kilis-Halep doğal gaz boru hattı açıldı: Türkiye'den Suriye'ye gaz akışı başladı

Türkiye-Suriye Doğal Gaz Boru Hattı'nın açılması ile Azerbaycan'dan gelen doğal gazın Kilis üzerinden Suriye'ye ihracı 2 Ağustos Cumartesi günü itibarıyla başladı.

Suriye sınırına yedi kilometre uzakta bulunan Kilis şehrinde cumartesi günü düzenlenen Türkiye-Suriye Doğal Gaz Boru Hattı Açılış Töreni'ne, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile beraber Katar Kalkınma Fonu Başkanı Fahad Hamad Al-Sulaiti, Suriye Enerji Bakanı Muhammed El-Beşir ve Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayıl Cabbarov katıldı.

Bakan Bayraktar açılış konuşmasında, ilk aşamada yılda 2 milyar metreküp doğalgazın ihraç edilmesiyle, Suriye’de elektrik arzının günlük 3-4 saatten 10 saate çıkarılacağını belirtti.

Türkiye’den Suriye’ye 8 farklı noktadan elektrik ihracatı gerçekleştirildiğini belirten Bakan Bayraktar, ihracat kapasitesinin ilk etapta yüzde 25, daha sonra ise iki katından fazla artacağını bildirdi.

"Yeni bağlantılarla kapasite 860 megavata ulaşacak ve Suriye’de 1,6 milyon hanenin elektriği karşılanacak," dedi.

Bayraktar ayrıca, Azerbaycan’dan gelen doğalgaz için SOCAR ile swap anlaşması imzalandığını duyurdu.

Bayraktar, 30 Temmuz'da Suriye'ye doğal gaz ihracatında Türkiye'nin Azerbaycan ve Katar'la iş birliği yapacağını duyurmuştu. Bayraktar, Türkiye’nin halihazırda kuzey Suriye’ye 280 megavat elektrik ihraç ettiğini belirtti.

Bakan Bayraktar, Suriye'ye ulaştırılacak Azerbaycan gazıyla ülkede elektrik üretiminin önemli ölçüde artacağını, böylece Türkiye'de bulunan Suriyelilerin "geri dönüşleri hızlandırabileceğini" ifade etti.

Günlük 6 milyon metreküp gaz taşıma kapasitesine sahip Kilis-Halep doğal gaz boru hattının onarımı 21 Mayıs'ta tamamlandı.

Geçmişte kullanılan 500 megavat kapasiteli Birecik–Halep elektrik hattının yeniden devreye alınması için çalışmaların sürdüğünü vurguladı.

Enerji iş birlikleri

AB ve ABD'nin yaptırımları kaldırmasının hemen ardından Mayıs ayında Türkiye'den Kalyon Holding ve Cengiz Holding, Katar'dan UCC ve ABD'den Power International şirketleri ile Suriye Enerji Bakanlığı arasında 7 milyar dolarlık (yaklaşık 284 milyar TL) stratejik iş birliği anlaşması imzalandığı duyuruldu.

Anlaşma kapsamında konsorsiyum tarafından Suriye'nin Treyfi, Zeyzun, Deyrizor ve Mıharde bölgelerinde 4 bin megavat kurulu güce sahip doğal gaz çevrim santralleri, ayrıca Vidyan el-Rabii bölgesinde 1000 megavat kurulu güce sahip güneş enerjisi santrali (GES) inşa edilecek ve yaklaşık 2 yıl içinde devreye alınacak. Doğal gaz santralleri ise üç yıl içinde tamamlanacak.

Oluşturulan konsorsiyum ile, Suriye'nin enerji arzı güvenliğinin sağlanması ve çevresel sürdürülebilirlik ile bölgesel kalkınma hedefleniyor.

İç savaş döneminde enerji arzı

Suriyeliler iç savaşın başlamasından bu yana ciddi enerji sıkıntısıyla mücadele ediyor.

Yıllar süren savaş, ülkenin elektrik şebekesinin yüzde 50'sinden fazlasını felç ederek, elektrik üretim kapasitesini 8 bin 500 megavattan 3 bin 500 megavata düşürdü. Bunun başlıca nedeninin, Mıharde, Halep ve Zeyzun bölgelerindeki elektrik santrallerinin ciddi zarar görmesi olduğu belirtiliyor.

Suriye 2011'deki iç savaş öncesinde günde 400 bin varil petrol üretip ihraç ediyordu. Ancak şimdi 20 bin varil üretebiliyor ve ithalata bağımlı. 2011'de yeni yeni gelişmekte olan doğal gaz sektörü ise bugün neredeyse yok denecek kadar az.