Trump ve Putin Alaska'da görüşecek: Zelenskiy Ukrayna olmadan alınacak her türlü kararı kınadı

ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna'daki savaşın geleceğini görüşmek üzere 15 Ağustos Cuma günü Alaska'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geleceğini açıkladı.

Trump tarafından sosyal medya üzerinden yapılan duyuru daha sonra bir Kremlin sözcüsü tarafından da teyit edildi.

Tarih ve yeri teyit eden paylaşımından önce Beyaz Saray'da gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, herhangi bir anlaşmanın muhtemelen "bazı bölgelerin takasını" içereceğini öne sürdü, ancak ayrıntı vermedi.

Bu arada, cumartesi günü erken saatlerde yapılan açıklamaya tepki olarak Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy bir sosyal medya paylaşımında, "Ukraynalılar topraklarını işgalciye hediye etmeyecektir," dedi ve "Ukrayna'ya karşı ya da Ukrayna olmadan alınan herhangi bir kararın hiçbir şey getirmeyeceğini" ve "asla işe yaramayacak" "ölü kararlar" olduğunu ekledi.

Zelenskiy, Ukrayna'nın "Başkan Trump ile birlikte, tüm ortaklarla birlikte gerçek ve en önemlisi kalıcı barış için çalışmaya hazır olduğunu" yineledi.

Aralarında Kremlin'e yakın isimlerin de bulunduğu bazı analistler Rusya'nın ilhak ettiğini iddia ettiği dört bölge dışında kontrol ettiği alanlardan vazgeçmeye hazır olabileceğini öne sürdü.

Trump, Putin ile görüşmesinin Ukraynalı lider Zelenskiy ile yapılacak görüşmelerden önce gerçekleşeceğini söyledi. Ayrıca Rus lider Zelenskiy ile görüşmeyi reddetse bile Putin ile görüşmeyi kabul etmişti. Bu durum Avrupa'da Ukrayna'nın müzakerelerin dışında bırakılabileceği endişesine neden oldu.

Trump, Putin'i ABD topraklarında ağırlayacağını açıklayarak görüşmenin üçüncü bir ülkede yapılacağı yönündeki beklentileri kırdı. Bu hamle, ABD ve müttefiklerinin Ukrayna'daki savaş nedeniyle yıllarca izole etmeye çalıştığı Putin'e meşruiyet kazandırıyor.

Trump gazetecilere yaptığı açıklamada, "Görüşme daha erken olabilirdi ama sanırım maalesef insanların yapması gereken güvenlik düzenlemeleri var," dedi.

"Başkan Putin'in barış görmek istediğine inanıyorum, Zelenskiy de barış görmek istiyor," dedi. "Başkan Zelenskiy'e karşı dürüst olmak gerekirse, bir şeyler yapabileceğimizi varsayarsak, ihtiyacı olan her şeyi alacak."

Trump, bir barış anlaşmasının muhtemelen Ukrayna ve Rusya'nın kontrol ettikleri toprakların bir kısmını değiştirmelerini gerektireceğini öne sürdü.

"Kolay bir şey değil," dedi. "Ama bazılarını geri alacağız. Bazılarını değiştireceğiz. Her iki tarafın da yararına olacak şekilde bazı toprak değişimleri olacak."

Bunun büyük bir barış anlaşması için son şans olup olmadığı sorulduğunda Trump, "Son şans terimini kullanmaktan hoşlanmıyorum," dedi ve ekledi: "Silahlar patlamaya başladığında onları durdurmak çok zordur."

Putin'in Ukrayna şehirlerini bombalamayı durdurma çağrılarını görmezden gelmesinden dolayı hayal kırıklığına uğrayan Trump, yaklaşık iki hafta önce Kremlin'in bir çözüme doğru ilerlememesi halinde Rusya'ya daha fazla yaptırım uygulama ve Rus petrolü satın alan ülkelere gümrük vergisi getirme süresini uzattı.

Bu süre cuma günü doldu ancak Beyaz Saray, Trump'ın yaklaşan toplantıyı duyurmasının ardından olası yaptırımlar konusunda herhangi bir güncelleme yapmadı.

Bu açıklamadan önce Trump'ın Rusya'ya baskı yapma girişimleri hiçbir ilerleme kaydetmemişti. Rusya'nın büyük ordusu, Ukrayna şehirlerini bombalamaya devam ederken, asker ve teçhizat açısından yüksek bir maliyetle yavaş yavaş Ukrayna'nın derinliklerine doğru ilerliyor. Her iki taraf da barış şartları konusunda birbirinden oldukça uzak.

Kremlin, Putin'in cuma günü Çin lideri Şi Cinping ile telefonda görüştüğünü ve ona Trump'ın elçisi Steve Witkoff ile yaptığı son görüşmeyi anlattığını söyledi. Yetkililer Şi'nin "Ukrayna krizinin uzun vadeli bir temelde çözülmesine destek verdiğini" belirtti.

Putin'in önümüzdeki ay Çin'i ziyaret etmesi bekleniyor.

Hindistan Başbakanı Narendra Modi de X'te yaptığı açıklamada, Putin ile Ukrayna'daki son gelişmeleri konuştuğunu yazdı. Çarşamba günü Trump, savaşı finanse etmeye yardımcı olduğunu söylediği Rus petrolünü satın alan Hindistan'a yüzde 25 gümrük vergisi getiren bir kararname imzaladı.

Kremlin, Putin'in Güney Afrika, Kazakistan, Özbekistan ve Belarus liderleriyle de görüştüğünü söyledi.

Kremlin yanlısı bir analist olan Sergei Markov, bu görüşmelerin Putin'in Trump'la yapacağı zirveden çıkacak olası bir anlaşma konusunda kilit müttefiklerini bilgilendirdiği anlamına gelebileceğini öne sürdü. Markov, "Bu, ilk kez bir tür gerçek barış anlaşmasına varıldığı anlamına geliyor," dedi.

Putin ABD'yi en son 2015 yılında New York'taki BM Genel Kurulu için ziyaret etmişti. Alaska toplantısı, Joe Biden'ın Putin ile Cenevre'de bir araya geldiği 2021 yılından bu yana yapılacak ilk ABD-Rusya zirvesi olacak.