Zelenskiy, kritik Beyaz Saray toplantısı öncesinde 'güvenlik garantisi' mesajı verdi

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, pazartesi günü ABD Başkanı Donald Trump ve bazı önemli AB müttefikleriyle yapacağı görüşme öncesinde, “Rus savaş makinesi hayatları yok etmeye devam ediyor ve işte bu nedenle sağlam güvenlik garantilerine ihtiyaç var,” dedi.

Zelenskiy, pazartesi öğleden sonra yapılacak Beyaz Saray görüşmesi öncesinde Washington’a ulaştı. Görüşmenin, dördüncü yılına giren Rusya’nın Ukrayna’daki topyekün savaşını sonlandırmak için hızlı bir anlaşma arayışında olan Trump’ın çabalarına yön vereceği umuluyor.

Trump’ın geçtiğimiz cuma günü Alaska’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmelerden somut bir sonuç çıkmadı ancak ABD Başkanı ateşkes müzakerelerinin rafa kaldırıldığını, bunun yerine kalıcı barışa odaklanıldığını açıklamıştı.

Öte yandan, Rusya’nın Ukrayna’daki sivilleri hedef alan saldırıları sürüyor. Moskova’nın, işgal altındaki dört bölge — Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson — üzerinde tam kontrol talebi ile yasa dışı ilhak edilen Kırım’dan vazgeçmediği ise belirsizliğini koruyor.

Zelenskiy, pazartesi günü X hesabından yaptığı paylaşımda, “Şu anda Ruslar Harkiv, Zaporijya, Sumi bölgesi ve Odesa’ya saldırıyor, konutları ve sivil altyapımızı yok ediyor,” ifadelerini kullandı.

Ukrayna lideri şöyle devam etti: “Ruslar özellikle çocukları hedef alarak insanları kasten öldürüyor... Putin, Ukrayna ve Avrupa üzerindeki baskıyı sürdürmek ve diplomatik çabaları küçük düşürmek için gösterişli katliamlara imza atacaktır."

“İşte bu yüzden katliamları durduracak yardımı talep ediyoruz. İşte bu yüzden güvenilir güvenlik garantilerine ihtiyaç var. İşte bu yüzden Rusya, bu savaşa katılımı nedeniyle ödüllendirilmemelidir. Savaş sona ermeli. ‘Dur’ kelimesini duyması gereken yer Moskova’dır.”

'Nasıl başladığını hatırlayın'

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya’nın Ukrayna’daki topyekün savaşını durdurmaya yönelik görüşmelerden Avrupa’yı dışlamaya çalışan Trump yönetimine rağmen güçlü bir birlik mesajı vermek için çok sayıda Avrupalı liderle toplantıya katılacak.

Zelenskiy’nin daveti üzerine pazartesi günü masada bulunması beklenen liderler arasında Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb yer alıyor.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin de toplantıya katılacağı açıklandı.

Bu arada, ABD Başkanı Donald Trump’ın Truth Social platformundaki sözleri, Ukrayna ve müttefikleri arasında, başkanın süregiden savaşı hızla sona erdirmek için geniş tavizler vermeye zorlayabileceği yönünde endişeleri artırdı.

Trump, pazartesi gecesi yaptığı kısa bir paylaşımda, Moskova’nın savaşını bitirme sorumluluğunun artık Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’de olduğunu öne sürerek, “İsterse savaşı Rusya ile neredeyse anında bitirebilir ya da savaşmaya devam edebilir” ifadelerini kullandı.

Trump ayrıca, “Nasıl başladığını hatırlayın,” diye ekledi.

Rusya, Ukrayna’ya yönelik geniş çaplı işgalini 24 Şubat 2022’de başlattı. Bu, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Ukrayna’nın aslında Rusya’ya ait olduğunu iddia eden, NATO’yu, AB’yi ve hayali “Nazi”leri suçlayan, ancak iddialarına hiçbir kanıt sunmadığı uzun bir konuşmanın ertesi sabahına denk geldi.

Trump, TruthSocial’daki paylaşımında ayrıca “Obama’nın verdiği Kırım geri alınamaz (12 yıl önce tek bir kurşun bile atılmadan) ve Ukrayna’nın NATO’ya girmesi de söz konusu değil” diyerek, Moskova’nın Kyiv’in hiçbir koşulda güvenlik ittifakına katılamayacağı yönündeki talebini sürdürdüğüne işaret etti.

Kırım Tatar Meclisi Başkanı Refat Çubarov ise Euronews’e yaptığı açıklamada, Rusya ilk kez Ukrayna’yı işgal ettiğinde ve Rus askerleri 2014’te Kırım’a girdiğinde, Ukrayna’nın dış ortaklarının Kırım yetkililerinden “Rusya’yı provoke etmemelerini” istediğini söyledi.

Çubarov, Trump’ın Ukrayna’nın Kırım için savaşmadığı ve “tek kurşun atmadan Rusya’ya teslim ettiği” yönündeki iddialarını ise reddetti.

'Zelenskiy'i yalnız bırakmayacağız'

Avrupalı liderler, toprak tavizlerinin yalnızca Ukrayna ve Ukraynalıların kararıyla verilebileceğini defalarca vurguladı.

Kıtanın geri kalanı için Ukrayna’nın geleceğinin öncelikli konu olduğuna dikkat çekerek, adil ve kalıcı bir barış için ülkeye güçlü güvenlik garantileri verilmesi gerektiğini belirttiler.

Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, pazar günü yaptığı açıklamada, Başbakan Friedrich Merz ve diğer Avrupalı liderlerin Zelenskiy’ye Beyaz Saray’a yapacağı ziyarette eşlik etme planlarını övdü.

Wadephul, “Bu, ilk olarak Almanya’nın bu çatışmada öncü, uzlaştırıcı ve birleştirici bir rol oynadığını, ikinci olarak da Ukrayna’nın yanında dimdik durduğunu gösteriyor,” dedi.

Wadephul, “Başkan Zelenskiy'i yaklaşan müzakerelerin bu zorlu yolunda yalnız bırakmayacağız,” ifadelerini kullandı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Ukrayna’ya desteğinde daha da netti.

Macron, Ukrayna’da verilecek herhangi bir toprak tavizinin çatışmanın güvenliğini daha da tehlikeye atabileceğini belirtti.

Pazar akşam saatlerinde yaptığı açıklamada toprak tavizi vermenin, Kremlin’in gelecekteki saldırıları için bir sıçrama tahtası işlevi görebileceğini dile getiren Macron, “Bugün Rusya karşısında zayıflık gösterirsek, gelecekteki çatışmaların zeminini hazırlamış oluruz,” mesajını verdi.

Zelenskiy'nin pazartesi günü Beyaz Saray'a yapacağı ziyaret, şubat ayında Oval Ofis'te Ukrayna lideri, Trump ve ABD Başkan Yardımcısı JD Vance arasında yaşanan dramatik hesaplaşmadan bu yana ilk ziyaret olacak.

Bu görüşme sırasında Ukrayna lideri Trump ve yönetim üyeleri tarafından "yeterince müteşekkir olmadığı" için alenen azarlanmış ve "takım elbise giymediği" için alay konusu olmuştu.

İkili daha sonra 27 Nisan'da merhum Papa Francis'in cenaze töreni sırasında Vatikan'da bir araya gelerek Zelenskiy'nin deyimiyle "en iyi" görüşmeyi gerçekleştirdiler.

Buna karşılık Trump, geçen cuma Anchorage’da Putin’i kırmızı halıyla, bombardıman ve savaş uçaklarının uçuş gösterisi eşliğinde karşıladı. İki lider zirvede gülümseyerek poz verdi. Bu, Rus liderin geniş çaplı işgalden bu yana Batı’ya yaptığı ilk ziyaret oldu.