Danimarka, Grönland'da 'gizli faaliyetler' iddiasıyla ABD’li diplomatı çağırdı

Danimarka, ulusal yayın organının ortaya attığı iddialar üzerine çarşamba günü ABD’nin Kopenhag’daki en üst düzey diplomatını bakanlığa çağırdı. Haberde, ABD Başkanı Donald Trump ile bağlantılı en az 3 kişinin Grönland’da gizli etki operasyonları yürüttüğü ve bunun Kopenhag ile ada arasındaki ilişkileri zayıflatmayı hedeflediği ileri sürüldü.

Grönland, Danimarka Krallığı’na bağlı özerk bir bölge. Trump, güvenlik gerekçeleriyle adanın ABD tarafından alınması gerektiğini sık sık dile getirmişti. Ancak hem Danimarka hem de Grönland, 'ada satılık değil' diyerek bu iddiaları kınamıştı.

Danimarka devlet televizyonu DR, haberini hükümet ve güvenlik çevrelerinden ismini vermediği kaynaklara, ayrıca Grönland ve ABD’den sekiz farklı kaynağa dayandırdı. Kaynaklar, hedefin “Grönland toplumunun içinden Danimarka ile bağları zayıflatmak,” olduğunu söyledi. DR, söz konusu kişilerin kendi inisiyatifleriyle mi yoksa başkalarının talimatıyla mı hareket ettiğini açıklığa kavuşturamadı.

Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Løkke Rasmussen, yaptığı yazılı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Yabancı aktörlerin Grönland’a ve Danimarka Krallığı içindeki yerine ilgi göstermeye devam ettiğini biliyoruz. Bu nedenle önümüzdeki dönemde dış müdahale girişimleriyle karşılaşmamız şaşırtıcı olmayacaktır.”

Rasmussen, “Krallığın iç işlerine herhangi bir müdahale kabul edilemez,” diyerek ABD’nin Kopenhag maslahatgüzarı Mark Stroh’u bakanlığa çağırdığını duyurdu. ABD’nin şu anda Danimarka’da büyükelçisi bulunmuyor.

Bakan, Danimarka ile Grönland hükümetleri arasındaki işbirliğinin “yakın ve karşılıklı güvene dayalı” olduğunu da vurguladı.

Geçtiğimiz ay Rasmussen, Danimarka’nın AB Konseyi Dönem Başkanlığını devralmasının ardından, Trump’ın Grönland üzerindeki yayılmacı iddialarının “tamamen kapanmış bir mesele olmadığını” söylemişti.

Yılın başlarında Trump, Avrupa’da şok etkisi yaratarak Grönland’ı almak için askeri güç ya da ekonomik baskı seçeneğini dışlamadığını açıklamıştı. Rasmussen ise “Askerî ilhak ihtimalini muhtemel görmüyoruz, kesinlikle hayır. Ama bu meselenin çözüldüğünü de düşünmüyoruz,” demişti.

Grönland’da 56 bin nüfusun büyük çoğunluğu ABD’ye katılmaya karşı çıkıyor. Son seçimlerde ise öz belirlenim hakkını savunan dört partili bir koalisyon hükümeti kurulmuştu.

Bu arada Danimarka, Arktik ve Kuzey Atlantik bölgesindeki askerî varlığını güçlendirmek için 14,6 milyar kronluk (1,95 milyar euro) yeni bir plan açıkladı.