Avrupa Parlamentosu'nda Sol grup, Avrupa Komisyonu'na karşı güvensizlik önergesi sundu

Avrupa Parlamentosu'nun Sol grubu, çarşamba günü aşırı sağcı Avrupa için Vatanseverler grubu tarafından sunulan önergeye paralel olarak perşembe günü Avrupa Komisyonu'na karşı kendi güvensizlik önergesini sundu.

Sol grup, süreci başlatmak için gerekli olan 72 imzayı (Parlamento üyelerinin onda biri) kendi 46 milletvekilinin yanı sıra Yeşiller/EFA grubundan -çoğunluğu İspanyol ve İtalyan- ve Almanya'nın radikal sol Sahra Wagenknecht İttifakı gibi üye olmayan partilerden milletvekilleriyle birlikte topladı. Sosyalistler ve Demokratlar'dan bir AP üyesi, İrlandalı Aodhan O Riordain de önergeyi imzaladı.

Gensoru önergesi, Avrupa Komisyonu Koleji’nin istifasını tetiklemek amacıyla hazırlandı ve yürütmeye yönelik iki temel eleştiriye odaklanıyor: Avrupa Komisyonu’nun ticaret stratejisi ve Gazze’deki savaşa yönelik tutumu.

Sol Grup, son AB-ABD ticaret anlaşmasını “zararlı, tek taraflı, karşılıksız” ve “demokratik bir yetki olmadan yapılmış” olarak nitelendiriyor. Sol partiler aynı zamanda AB-Mercosur anlaşmasını da sert şekilde eleştiriyor.

Sol Grup Eşbaşkanı Manon Aubry, perşembe günü Euronews’e yaptığı açıklamada, “Avrupa Komisyonu’nda işleri zorla ilerletme eğilimi var. ABD ile yapılan [ticaret] anlaşması, AB’yi kelimenin tam anlamıyla Donald Trump’ın bir tâbisine dönüştürecek. Ya da Mercosur ile yapılan serbest ticaret anlaşması, yalnızca Avrupa tarımını öldürecek,” dedi.

Gazze savaşı konusunda ise 72 Avrupa Parlamentosu üyesi, “Komisyon’un hareketsizliğini” hedef alarak, “AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın derhal askıya alınmasını, İsrail’e yaptırım uygulanmasını ve kapsamlı bir silah ambargosu” çağrısında bulundu.

Aubry, “AB, yüzyılımızın en büyük felaketlerinden birine -60 binden fazla ölüme- gözlerini kapattı,” ifadelerini kullandı.

Gensoru önergesi ayrıca, “Komisyon’un Avrupa genelinde hem iklim hem de sosyal krize yanıt verememesini” de kınıyor. Tüm bu nedenlerle imzacı parlamenterler, Ursula von der Leyen ve komiserlerin istifa etmesi gerektiği sonucuna varıyor.

Avrupa Komisyonu art arda iki kritik oylamayla karşı karşıya

Parlamento kurallarına göre, verilen herhangi bir gensoru önergesinin önce hukuk servisi tarafından doğrulanması gerekiyor. İmzaların kontrolünün ardından Parlamento Başkanı Roberta Metsola, milletvekillerini derhal bilgilendirmek ve istifa talebine ilişkin genel kurul tartışmasını en az 24 saat sonra olacak şekilde gündeme almak zorunda.

Avrupa Komisyonu’nun istifasını tetikleyebilecek oylamanın ise tartışmadan en az 48 saat sonra yapılması gerekiyor.

Aşırı sağcı Avrupa için Vatanseverler grubunun önergesinden sadece birkaç saat sonra sunulan bu güvensizlik önergesi nedeniyle Parlamento’nun her iki önergeyi de Ekim ayı başında görüşüp oylaması bekleniyor. Bu, Parlamento tarihinde ilk kez aynı hafta içinde Komisyon’u devirmeye yönelik iki girişimin birden gündeme alınması anlamına geliyor.

Parlamento içi kaynaklar Euronews’e, her ne kadar mevcut kurallara göre milletvekillerinin onda biri tarafından verilen bir gensoru önergesinin, önceki iki ayda başka bir önerge oylanmışsa yeniden sunulamayacağı belirtilse de, iki ayrı önergenin aynı anda verilmesini engelleyen bir hüküm olmadığını aktardı.

Konu, perşembe günü Parlamento’daki tüm siyasi grup liderlerinin yer aldığı Başkanlar Konferansı’nda ele alındı.

Sol ve aşırı sağ birbirlerinin önergelerini destekleyecek mi?

Komisyon’un düşürülmesi ve istifaya zorlanması için, kullanılan oyların en az üçte ikisi ve tüm milletvekillerinin çoğunluğunu temsil eden bir destek gerekiyor.

Bu yüksek eşik nedeniyle bir gensoru önergesinin başarıya ulaşması pek olası görünmüyor. Nitekim Temmuz ayında Avrupa Parlamentosu, bazı Muhafazakâr milletvekillerinin sunduğu önergeyi 175 “evet”, 360 “hayır” ve 18 çekimser oyla reddetmişti.

Komisyon’u devirmek için geniş bir desteğin gerekli olması, radikal sol ile aşırı sağın başarı şansı için iş birliği yapmasını zorunlu kılıyor.

Ancak Sol Grup eşbaşkanları Manon Aubry ve Martin Schirdewan, perşembe günkü basın toplantısında, Komisyon’un ticaret politikalarına her iki kanadın da eleştirel yaklaşmasına rağmen, gruplarının Vatanseverler hareketinin önergesini desteklemeyeceğini açıkça belirtti.

Öte yandan Avrupa için Vatanseverler Grup Başkanı Jordan Bardella, çarşamba günü Strazburg’daki Parlamento’da düzenlenen basın toplantısında, partisi Ulusal Birlik'in içerik bakımından katıldıkları sürece diğer siyasi gruplardan gelen metinlere oy vermekte sorun görmediklerini belirterek, Sol’un önergesi için kapıyı kapatmadı.

Bardella, “Ben mezhepçiliği sevmem,” dedi.

Bununla birlikte, aşırı sağın Komisyon’un Gazze savaşı konusundaki tutumuna yönelik Sol’un eleştirilerinin arkasında durup durmayacağı belirsizliğini koruyor.