ABD, BM Güvenlik Konseyi'nin Gazze'de acil ateşkes kararını veto etti

Gazze'de derhal kalıcı bir ateşkes sağlanması ve esirlerin serbest bırakılması çağrısında bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararı perşembe günü ABD tarafından veto edilirken, Washington bu girişimin Hamas'ı kınama konusunda yetersiz kaldığını iddia etti.

BM'nin en güçlü organının diğer 14 üyesi tarafından onaylanan karar tasarısında İsrail'e Gazze'de yaşayan 2,1 milyon Filistinliye yardım ulaştırılması önündeki tüm kısıtlamaları kaldırması çağrısında bulunuluyor ve Gazze'deki insani durum "felaket" olarak nitelendiriliyordu.

ABD'nin üst düzey politika danışmanlarından Morgan Ortagus oylamadan önce yaptığı açıklamada "ABD'nin bu karara karşı çıkması sürpriz olmayacak," dedi.

"Hamas'ı kınamıyor ya da İsrail'in kendini savunma hakkını tanımıyor ve ne yazık ki bu konseyde geçer akçe olan ve Hamas'a fayda sağlayan yanlış anlatıları meşrulaştırıyor."

Ortagus diğer konsey üyelerinin ABD'nin "kabul edilemez" dille ilgili uyarılarını "görmezden geldiğini" ve bunun yerine "veto için tasarlanmış performatif eylemleri" benimsediğini sözlerine ekledi.

Filistin'in BM Büyükelçisi Riyad Mansur ise "Güvenlik Konseyi'nin bu oturumunu izleyen, bir yardım gelmesini ve bu kâbusun sona ermesini uman Filistin halkının öfkesini ve hayal kırıklığını anlayabiliyorum," dedi.

"Bunun gerçekleşmemiş olmasının yarattığı öfke ve hayal kırıklığını tahmin edebiliyorum."

Oylama, Gazze'nin ana gündem maddesi olacağı ve ABD'nin önde gelen müttefiklerinin İsrail ve ABD'nin şiddetle karşı çıktığı, büyük ölçüde sembolik bir adım olan bağımsız bir Filistin devletini tanımasının beklendiği BM Genel Kurulu yıllık toplantısından sadece birkaç gün önce yapıldı.

Associated Press-NORC Center for Public Affairs Research tarafından yapılan ankete göre, ABD'nin kararı veto etmesi, Amerikalıların yaklaşık yarısının İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki askeri müdahalesinin "çok ileri gittiğini" düşündüğü bir dönemde geldi.

Son karar ateşkesi rehinelerin serbest bırakılmasına bağlıyordu

Konseyin iki yıllık görev süreleri olan 10 seçilmiş üyesi tarafından hazırlanan karar tasarısı, Filistinli sivillerin "acılarının derinleştiğini" vurgulayarak, önceki taslaklardan bir adım ileri gidiyor.

Bu çaba, 7 Ekim 2023'te İsrail'in güneyinde Gazze'deki savaşı başlatan sürpriz saldırının ardından Hamas ve diğer militan gruplar tarafından tutulan tüm rehinelerin serbest bırakılması da dahil olmak üzere önceki versiyonlardaki talepleri yineledi.

Kasım ayından bu yana benzer kararlara karşı çıkan ABD, ateşkes de dahil olmak üzere taleplerin rehinelerin koşulsuz serbest bırakılmasıyla doğrudan bağlantılı olmadığından ve Hamas militanlarını cesaretlendireceğinden şikayet etmişti.

Gıda krizleri konusunda dünyanın önde gelen otoritelerinden biri tarafından geçen ay yayınlanan bir raporda Gazze'de kıtlık yaşandığı ve ateşkes sağlanmadığı ve insani yardımlar üzerindeki kısıtlamalara son verilmediği takdirde kıtlığın tüm bölgeye yayılabileceği belirtilmişti. Yeni kararda konuyla ilgili "derin endişe" ifade edildi.

İsrail güçleri kısa süre önce Gazze'de yeni bir kara saldırısı başlattı. Salı günü başlayan son İsrail operasyonu, Orta Doğu'yu sarsan çatışmayı daha da tırmandırıyor ve herhangi bir ateşkesi ulaşılamaz hale getiriyor.

"Hamas'ın askeri altyapısını yok etmek" istediğini söyleyen İsrail ordusu, saldırı için bir zaman çizelgesi vermedi, ancak aylar sürebileceğine dair işaretler var.

Analistler perşembe günkü oylamanın sonucunun, Gazze'de yaklaşık iki yıldır devam eden savaş nedeniyle ABD ve İsrail'in dünya sahnesindeki yalnızlığını daha da belirginleştirdiğini düşünüyor.

Geçen hafta BM Genel Kurulu ezici bir çoğunlukla İsrail-Filistin çatışmasına iki devletli bir çözüm bulunmasını desteklemiş ve İsrail'i bağımsız bir Filistin devletini taahhüt etmeye çağırmıştı.