Danimarka, havaalanlarına yönelik drone saldırıları sonrası NATO ve AB’yi alarma geçirdi

Danimarka, perşembe günü Aalborg Havalimanı’nı kapatmak ve üç havalimanını daha alarma geçirmek zorunda kalmasının ardından, yetkililerin “koordineli saldırı” olarak tanımladığı izinsiz 'drone'ların (insansız hava aracı-İHA) eylemleri üzerine NATO ve AB ile temasa geçti.

Danimarka Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen, perşembe günü düzenlenen basın toplantısında, bunun kritik altyapı yakınlarında 'drone'ların “sistematik bir şekilde” uçurulduğu hibrit bir saldırı olduğunu belirterek, Kopenhag’ın NATO'nun 4. Maddesini devreye sokmayı değerlendirdiğini söyledi.

Bir NATO üyesi ülke, toprak bütünlüğü, siyasi bağımsızlığı ya da güvenliği tehdit altında olduğunu düşündüğünde, diğer müttefiklerle istişare için 4. maddeyi devreye sokabiliyor.

Yetkililer, gelecekte yaşanabilecek benzer olaylarda 'drone'ların vurulması için izin verildiğini açıkladı.

Danimarka Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen, “Bunun arkasında kim varsa bulacağız. F-35’lerimiz ve fırkateynlerimiz gibi Danimarka’yı savunmaya yardımcı olabilecek çeşitli askerî kabiliyetlere sahibiz,” diye konuştu.

Ancak Lund Poulsen, “burada kalıcı” olan bu tehdidi bertaraf edecek araçlardan yoksun olduklarını da belirtti. Hükûmetin bu ay satın alma kararı aldığı kara konuşlu bir hava savunma sistemine sahip olmadıklarını, bunun da perşembe günü Danimarka üzerinde görülen drone türüne karşı tam anlamıyla etkili olmayacağını vurguladı.

Poulsen, “Bu sorunu ortadan kaldıracak tek bir kapasite yok. Karşımıza ister füze ister drone çıksın, onlarla mücadele etmek için geniş bir araç yelpazesine ihtiyacımız var,” dedi.

Perşembe gecesi Aalborg, Esbjerg, Sonderborg ve Skrydstrup havalimanlarının tamamı drone uçuşlarından etkilendi.

Danimarka polisi, ülkenin en büyüklerinden biri olan kuzeydeki Aalborg Havalimanı’nın kapatıldığını duyurdu. Haberlere göre, faaliyetleri aksatan dronelar yaklaşık üç saat sonra bölgeden uzaklaştı.

Kuzey Jutland Polisi yaptığı açıklamada Aalborg’daki durumu yakından izlediklerini, ancak olayda kaç dronenun yer aldığını söyleyemediklerini belirtti.

Danimarka üzerinde yaşanan bu izinsiz drone uçuşu, yetkililerin Rusya’nın dahli olabileceğinden şüphelendiği Kopenhag ve Oslo havalimanlarındaki benzer olayların ardından geldi.

Kopenhag ve Oslo havaalanları da hedef alındı

Pazartesi akşamı Kopenhag Havalimanı da benzer bir olaydan etkilendi ve Rusya’nın olası dahline ilişkin güvenlik endişelerini artırdı.

Yetkililer, Aalborg’daki droneların, Kopenhag’daki uçuşları durduranlarla aynı kalıpta hareket ettiğini belirtti.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, saldırının Danimarka Silahlı Kuvvetleri’ni de etkilediğini ve “ülkenin altyapısına şimdiye kadar yapılmış en ciddi saldırı” olarak nitelendirildiğini açıkladı.

Norveç makamları da pazartesi akşamı Oslo Havalimanı’ndaki hava sahasını, yetkisiz drone faaliyetinden kaynaklanabilecek tehlike nedeniyle üç saatliğine kapattı.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise salı günü yaptığı açıklamada, “Kopenhag Havalimanı’ndaki uçuşları durduran dronlar, sınırlarımızda süregelen bir meydan okuma modelinin parçasıdır,” dedi.

Norveç Dışişleri Bakanı çarşamba günü, Norveç ve Danimarka makamlarının Kopenhag ve Oslo’daki olaylar üzerinde birlikte çalıştıklarını ancak henüz bir bağlantı kurulamadığını ifade etti.

Ticari droneların normalde havalimanı yakınlarında kalkış yapması ve uçması mümkün değil, çünkü bu bölgeler GPS yazılımlarında “uçuşa yasak bölgeler” olarak tanımlı.

Avrupa alarmda

Avrupa, birkaç NATO üyesinin Rusya tarafından hava sahası ihlali bildirmesinin ardından yüksek alarm durumuna geçti.

Geçen hafta Estonya ve Polonya, ayrı olaylarda yaşanan bu ihlaller üzerine diğer NATO müttefikleriyle istişare talep etmek için 4. Maddeyi devreye soktu.

Bir diğer NATO üyesi Romanya da hava sahasının Rus dronları tarafından ihlal edildiğini açıkladı.

Rusya, Estonya hava sahasını ihlal ettiği iddiasını reddederken, Polonya’daki ihlalin kasıtlı olmadığını savundu. Ancak Romanya’daki olay hakkında yorum yapmadı.

NATO, salı günü yaptığı toplantının ardından Rusya’nın eylemlerini kınayan bir açıklama yayımladı ve kendisini savunmak için “gerekli tüm askerî ve askerî olmayan araçları” kullanacağı uyarısında bulundu.

Açıklamada, “Rusya bu eylemlerden tamamen sorumludur; bunlar tırmandırıcıdır, yanlış hesaplamalara yol açma riski taşır ve hayatları tehlikeye atar. Hemen sona ermeleri gerekir,” denildi.

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de, “Biz savunma ittifakıyız, evet, ama saf değiliz; neler olup bittiğini görüyoruz” ifadelerini kullandı.

Donald Trump ise BM’deki konuşmasının ardından, NATO üyesi devletlere hava sahasını ihlal eden Rus uçaklarını düşürmeleri gerektiğini söyledi.

Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov ise Rusya’nın son dönemde Avrupa’daki havaalanlarının üzerinde görülen drone olaylarının arkasında olduğu yönündeki iddiaları “asılsız” olarak nitelendirdi.