Netanyahu: 'İsrail için büyük bir gün'

7 Ekim 2023'te, Hamas'ın saldırısına misilleme olarak İsrail'in Gazze Şeridi'nde başlattığı savaşta, tüm rehinelerin ve bazı Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını da içeren yeni bir ateşkes anlaşmasına varıldı.

Başkan Donald Trump, perşembe gününün ilk dakikalarında sahibi olduğu Truth Social platformu üzerinden yayınladığı gönderide, "Hamas ve İsrail'den yetkililerin ABD'nin Gazze'ye yönelik barış planının ilk aşamasını" imzaladıklarını açıkladı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ilk tepkisi, "Tanrı'nın yardımıyla hepsini (rehineleri) eve getireceğiz," şeklindeydi.

Devamında, X platformunda paylaştığı ikinci bir gönderide, bunun "İsrail için büyük bir gün" olduğu vurgusunda bulundu ve ekledi: "Yarın hükümeti toplayıp anlaşmayı onaylayacağız ve tüm değerli rehineleri evlerine getireceğiz."

Netanyahu ayrıca rehinelerin kurtarılmasındaki bu "kutsal misyona" desteklerinden ötürü Trump'a teşekkürlerini iletti.

İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) "fedakarlıklarıyla" bugünlere ulaştıklarını belirten Netanyahu, sözlerini şöyle noktaladı:

"Tanrı’nın yardımıyla, birlikte tüm hedeflerimize ulaşmaya ve komşularımızla barışı daha da güçlendirmeye devam edeceğiz."

Anlaşma sonrası İsrail'de açıklamada bulunan bir diğer isim Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'du.

İbranice yayınladığı gönderide Herzog, "İsrail bu saatte tüm rehinelerin ve ailelerin yanındadır," dedi ve kutsal kitap Yeremya'dan bir alıntı yaptı:

“Düşman topraklarından geri dönecekler... Çocukların evine dönecek."

Eski Ahit'teki Yeremya kitabının 31. bölümü olan "İsrail Halkı Yurduna Dönüyor" başlığı altındaki bu ifadeler, 16-17'de geçiyor.

İsrail'de, savaş sonrası kurulan Rehineler ve Kayıp Aileler Forumu (Hostages and Missing Families Forum), Trump'ın ve Netanyahu'nun "ateşkes" açıklamalarını "umut ve endişeyle" takip etti.

Grubun açıklamasında, "Bu, tüm rehinelerin geri dönüşünde önemli ve kayda değer bir ilerlemedir. Fakat mücadelemiz sona ermedi, son rehine dönene kadar da devam edecek," denildi.

Grup, anlaşmanın onaylanması için İsrail hükümetine "derhal toplantı" çağrısı yaparken, herhangi bir gecikmenin "Gazze’deki İsrail askerleri ile rehineler için risk oluşturabileceğini" vurguladı.

Trump'a ve yönetimine "teşekkürlerini" sunan grup, ABD Başkanı'nın "tarihi bir atılıma yol açan liderliğini ve kararlılığını" övdü.

Rehinelerden Matan Zangauker'in annesi Einav Zangauker, “Bütün bunlar için, devlete ve herkese, bu mutluluk gözyaşlarını adadım,” dedi.

"Matan bana, kız kardeşleri Natalie ve Shani'ye, hayatının aşkı Ilana'ya dönüyor," diye ekledi.

Einav Zangauker son iki yılda, "rehine krizi" ve "savaş yönetimi" konularında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yu sert şekilde eleştirenlerden biri olmuştu.

ABD menşeli haber ajansı Associated Press'in (AP) aktarımına göre, Hamas bu hafta sonu hayatta olan 20 rehinenin tamamını serbest bırakacak.

Trump’ın barış planı

Trump'ın 29 Eylül Pazartesi günü Netanyahu ile birlikte açıkladığı plana göre Hamas, yaklaşık 20'sinin hala hayatta olduğuna inanılan 48 rehineyi derhal serbest bırakacak. Militan grup ayrıca, Gazze'de iktidarı bırakacak ve silahlarını teslim edecek.

Buna karşılık İsrail saldırılarını durduracak ve bölgenin büyük bölümünden çekilecek, yüzlerce Filistinli mahkumu serbest bırakacak ve insani yardım akışına ve nihai olarak yeniden inşaya izin verecek.

Gazze nüfusunun başka ülkelere taşınması planları da rafa kaldırılacak.

Yaklaşık 2 milyon Filistinlinin yaşadığı bölge uluslararası yönetim altına alınacak. Bu süreci Donald Trump ve İngiltere'nin eski Başbakanı Tony Blair denetleyecek.

Öte yandan plan, gelecekteki bir Filistin devletinde İsrail işgali altındaki Batı Şeria ile nihai birleşme için hiçbir yol sunmuyor.

Ocak ayında taraflar, bazı İsrailli rehinelerin serbest bırakıldığı kısa süreli bir ateşkes anlaşması yapmıştı. Bu süreçte Trump ve Witkoff’un önemli bir rol oynadığı belirtilmişti. Ancak İsrail, mart ayında ateşkesi bozarak askeri operasyonları yeniden başlattı.

Geçmişteki müzakereler genellikle aynı noktada tıkanmıştı: Hamas, savaşın tamamen bitmesi konusunda güvence isterken Netanyahu, Hamas tamamen yok edilene kadar savaşın süreceğini söylüyordu. Trump'ın barış planı ise, tüm bu sorunları aynı anda çözmeyi hedefliyor.

Perşembe günü Avrupa ve Arap ülkelerinin dışişleri bakanları, Trump’ın planına destek vermek üzere Paris’te bir araya gelecek.

Toplantıda, Gazze’de uluslararası bir güvenlik gücünün konuşlandırılması, savaş sonrası yönetimin nasıl şekilleneceği, Hamas’ın silahsızlandırılması ve insani yardım konuları görüşülecek.

Gazze’deki savaş, Hamas öncülüğündeki militanların 7 Ekim 2023’te İsrail’in güneyine saldırıp çoğu sivil yaklaşık bin 200 kişiyi öldürmesi ve 251 kişiyi kaçırmasıyla başladı.

Rehinelerin çoğu, Katar’ın da aracılık ettiği ateşkesler veya çeşitli anlaşmalar kapsamında serbest bırakıldı.

İsrail’in misilleme niteliğindeki saldırıları ise Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre 65 binden fazla Filistinlinin ölümüne yol açtı.

Bakanlık sivil ve militan kayıpları arasında ayrım yapmasa da BM'nin doğrulayabildiği kadarıyla ölümlerin üçte ikisinden fazlasını kadın ve çocuklar oluşturuyor.