Dünya liderlerinden Gazze'de ateşkese uyum ve kalıcı barış çağrısı

İsrail ile Hamas arasında ABD arabuluculuğunda varılan ve Başkan Donald Trump’ın 21 maddelik barış planının ilk aşamasının uygulanmasını öngören anlaşmanın açıklanmasının ardından dünya liderlerinden geri dönüşler geldi.

Kırılma anı, Mısır’ın Şarm el-Şeyh tatil kentinde, Mısır, Katar ve Türkiye’den müzakerecilerin arabuluculuğunda yürütülen üçüncü günün sonunda yapılan dolaylı barış görüşmeleriyle geldi.

Trump’ın Truth Social paylaşımıyla duyurduğu anlaşma, Hamas’ın elinde Gazze’de tuttuğu 48 rehinenin derhal serbest bırakılmasını öngörüyor. İsrail de buna karşılık askerlerini kararlaştırılan bir hatta çekmeyi ve Filistinli mahkûmları serbest bırakmayı kabul etti.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, X üzerinden yaptığı paylaşımda anlaşmayı memnuniyetle karşıladı ve tüm tarafları şartlara tam olarak uymaya çağırdı.

Von der Leyen, “Artık tüm taraflar anlaşmanın koşullarına tamamen uymalıdır. Tüm rehineler güvenli şekilde serbest bırakılmalı. Kalıcı bir ateşkes sağlanmalı. Acı sona ermeli,” diye yazdı.

AB’nin ise bölgeye yardım ulaştırmaya devam edeceğini ve Gazze’nin toparlanması ve yeniden inşasına destek sözü verdiğini vurgulayan Von der Leyen, "AB, insani yardımın Gazze'ye hızlı ve güvenli bir şekilde ulaştırılmasını desteklemeye devam edecektir. Zamanı geldiğinde de toparlanma ve yeniden inşa çalışmalarına yardımcı olmaya hazır olacağız," ifadelerini kullandı.

Komisyon Başkanı ayrıca anlaşmaya aracılık ettiği için Trump'a ve iki devletli bir çözüme doğru "bir yol açma" fırsatı olarak nitelendirdiği arabuluculukta oynadıkları rol için Katar, Mısır ve Türkiye'ye teşekkür etti.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de X'e yaptığı açıklamada yeni anlaşmayı övgüde bulundu. Anlaşmanın sağlanmasında gösterdikleri yoğun diplomatik çabadan dolayı arabulucu tarafları takdir etti.

Guterres ayrıca tüm tarafları anlaşmaya ve şartlarına tam olarak uyulmasını sağlamaya çağırdı.

BM lideri "İlgili herkesi anlaşmanın şartlarına tam olarak uymaya çağırıyorum. Tüm rehineler onurlu bir şekilde serbest bırakılmalıdır," diye yazdı.

Guterres, "Kalıcı bir ateşkes sağlanmalıdır. Çatışmalar kesin olarak durdurulmalıdır. İnsani yardım malzemelerinin ve temel ticari malzemelerin Gazze'ye derhal ve engelsiz girişi sağlanmalıdır. Acı sona ermelidir," ifadelerini kullandı.

Guterres ayrıca BM'nin anlaşmanın tam olarak uygulanmasını destekleyeceğini ve bölge genelinde insani yardımların artırılacağını kaydetti. Ayrıca yeni bulunan bu barışın, BM tarafından kabul edilen 1967 sınırlarına dayalı iki devletli bir çözüme yol açabileceği umudunu dile getirdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan teşekkür

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da konuyla alakalı mesaj yayınlayan liderler arasındaydı. "Şarm El Şeyh’de yürütülen ve Türkiye olarak bizim de katkı sağladığımız Hamas-İsrail görüşmelerinin Gazze’de ateşkesle sonuçlanmasından büyük memnuniyet duyuyorum" diyen Erdoğan, "İsrail hükûmetinin ateşkese teşvik edilmesinde gerekli siyasi iradeyi ortaya koyan ABD Başkanı Sayın Trump başta olmak üzere, anlaşmaya varılmasında önemli destekleri olan kardeş ülkeler Katar ve Mısır’a hassaten teşekkür ediyorum" diye ekledi.

"Türkiye olarak anlaşmanın harfiyen uygulanmasının yakın takipçisi olacak ve sürece katkı sunmaya devam edeceğiz."

'Büyük umut'

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Trump'ı "Gazze'deki çatışmanın sona erdirilmesine yönelik amansız çabası" dolayısıyla övdü ve açıklamasını "olağanüstü bir haber" olarak nitelendirerek memnuniyetle karşıladı.

İspanya lideri Pedro Sanchez de anlaşmayı memnuniyetle karşıladı ancak kalıcı bir barışa ulaşmak için önlerinde önemli bir iş olduğunu vurguladı.

Sanchez, "yaşanan vahşetin" bir daha asla tekrarlanmaması için şimdi "diyaloğa girme, sivil halka yardım etme ve geleceğe bakma zamanı" olduğunu kaydetti.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, anlaşmanın açıklanmasının ardından X üzerinden yaptığı paylaşımda, Filistinliler, rehineler ve onların aileleri için “büyük bir umut” hissettiğini dile getirdi.

Macron ayrıca ülkesinin iki devletli çözüm konusundaki kararlılığını vurgulayarak, Paris’in bu amaç için katkıda bulunacağı sözünü verdi.

“Bu anlaşma, savaşın sonunu ve iki devletli çözüme dayalı siyasi bir çözümün başlangıcını işaret etmelidir. Fransa bu hedefe katkı sunmaya hazırdır. Bu konuyu bugün öğleden sonra Paris’te uluslararası ortaklarımızla görüşeceğiz.”

İngiltere Başbakanı, tüm tarafları taahhütlerini yerine getirmeye çağırdı ve İngiltere'nin Trump’ın planının tam olarak uygulanmasını sağlamak için “bu hayati ilk adımları desteklemede” rol alacağını vurguladı.

Kanada Başbakanı Mark Carney ise birkaç gün önce Trump ile Oval Ofis’te yaptığı görüşmenin ardından, anlaşmaya aracılık eden ülkelere ve ABD Başkanına “hayati liderliği” için teşekkür etti.

Carney X hesabında, “Yıllar süren yoğun acıların ardından, barış nihayet ulaşılabilir görünüyor,” diye yazdı.

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, Dışişleri Bakanı Penny Wong ile birlikte yayımladığı açıklamada anlaşmayı memnuniyetle karşıladı.

İkilisi, Gazze’nin toparlanma, kalıcı barış ve yeniden inşa sürecinin uzun olacağını kabul ederek, bu hedeflere ulaşılması için ülkelerinin yardım sözü verdi.

Malezya Başbakanı Enver İbrahim de Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde İsrail ve Hamas arasındaki dolaylı görüşmelerde ilerleme kaydedilmesi haberini memnuniyetle karşıladı.

Kuala Lumpur’un Filistin halkıyla “adalet, onur ve devlet olma mücadelesinde tam dayanışma” içinde olduğunu vurgulayan İbrahim, tüm ilgili tarafları “kapsamlı ve kalıcı bir barış”a doğru ilerlemeye çağırdı.