Netanyahu'nun olmadığı törende ateşkes anlaşması imzalandı

ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi günü Gazze’nin geleceği ve İsrail-Hamas ateşkesi anlaşmasının ilk aşamasının yürürlükte olduğu bir dönemde görüşmeler için Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentine geldi. Toplantıya 20’den fazla dünya lideri katıldı.

Zirvede Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, eski İngiltere Başbakanı Tony Blair, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Katar, Mısır, Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri'nden yetkililer yer aldı.

Toplantıya katılan liderler, “Peace 2025” yazısının önünde toplu fotoğraf çektirdi ve ardından anlaşmanın imza töreni gerçekleşti.

Trump, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah El Sisi, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Katar Emiri Temim bin Hamed es-Sani, dünya liderlerinin önünde oturarak, “çok sayıda kural, yönetmelik ve düzenlemeyi kapsayan” belgeyi resmi olarak imzaladı.

Trump, imza sırasında şunları söyledi: “Bu noktaya gelmek 3.000 yıl sürdü. İnanabiliyor musunuz? Ve bu anlaşma kalıcı olacak."

Trump ayrıca, bu tarihi anlaşmayı bölge için bir dönüm noktası olarak nitelendirdi: “Bu gün, bu bölgedeki ve dünyadaki insanların çalıştığı, çabaladığı, umut ettiği ve dua ettiği gündür. Son bir ayda inanılmaz işler yaptılar. Kimse bunun olabileceğini düşünmedi. Tarihi anlaşmayı imzaladık; milyonlarca insanın duaları nihayet cevabını buldu.”

Fakat imza töreninde ve Mısır’daki görüşmelerde Hamas ve İsrail'den temsilciler dikkat çekici şekilde yoktu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, doğrudan Trump tarafından davet edilmiş olmasına rağmen dini bir bayram nedeniyle katılmadı.

Trump, gün içinde İsrail Parlamentosu'nda Netanyahu'yu "en büyük savaş liderlerinden biri" olarak nitelendirmişti. Netanyahu da Trump'ı, İsrail'in Beyaz Saray'daki "en büyük dostu" diye tanımladı.

Knesset’te konuşan Trump, Orta Doğu’da “yeni bir şafak” ilan edip, Gazze savaşının sona erdiğini söylemişti. Fakat kalıcı barışa ulaşılmasının önünde hala zorluklar olduğunu da belirtti.

Hamas, pazartesi günü kalan 20 İsrailli rehineyi serbest bıraktı; İsrail de ateşkes anlaşması kapsamında Filistinli tutukluları salıverdi.

Savaş sonrası Gazze’nin geleceğinin nasıl şekilleneceği ve Başkan Trump’ın bireysel olarak ne kadar dahil olacağı konusunda birçok soru hala yanıtlanmadı.

Trump, önerdiği barış planının ikinci aşamasının başladığını söylese de ayrıntı vermedi: “Bizim açımızdan başladı. İkinci aşama başladı. Aşamalar biraz karışık. Temizlik başlayacak. Gazze’ye bakarsınız, çok temizlenmesi gerekiyor."

Daha sonra dünya liderlerine hitaben yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı: “Şimdi yeniden inşa başlıyor. Yeniden inşa belki en kolay kısmı olacak. Bence en zor kısmı zaten hallettik. Hepimiz nasıl inşa edeceğimizi biliyoruz ve dünyadaki herkesten daha iyi biliyoruz.”

ABD Başkanı, Knesset'teki konuşmasında ayrıca İran’ı da bir barış anlaşması için iş birliği yapmaya çağırdı: “Ne zaman hazır olursanız biz de hazırız ve bu, İran’ın şimdiye kadar verdiği en iyi karar olacak ve olacak."

Trump, Mısır Cumhurbaşkanı ile birlikte gazetecilerin sorularını yanıtlarken de bu noktayı yineledi: “İran zor durumda kaldı. Yardıma ihtiyaçları var. Büyük yaptırımlar var, muazzam yaptırımlar. Konuşmaya hazır olduklarında yaptırımları kaldırmayı çok isterim."